Pamuğun Sultanlarından Yerli Tohum

ADANA'da Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nde görevli kadın ziraat mühendisleri Ayten Dolançay, Hacer Kayakocatürk, Şaire Türkoğlu ve Petek Toktu, 2'si renkli, 14 pamuk çeşidinin ıslahını gerçekleştirdi.

Türkiye'de satılan pamuk tohum çeşitlerinin yüzde 35'inin yerli olduğunu belirten Ayten Dolançay, bunu arttırmak için çalışma yaptıklarını söyledi. Dolançay, "Yerli tohumun yaygınlaşıp kullanılması kadın ziraat mühendisleri olarak çaba sarf ediyoruz. Çünkü yabancı menşeli tohumlar için dışarıya ıslahçı hakkı olarak çok fazla para ödüyoruz. Bu nedenle de hem ekonomiye katkısı hem araştırmalarımızın sonucu yerli tohumculuğun ilerlemesi için çalışan bir enstitüyüz" dedi. Bir pamuk çeşidinin 12-13 yılda ıslah edilebildiğini belirten Dolançay, bu süreyi kısaltabilmek için özel sektörle de çalıştıklarını belirterek, "Pamuk konusunda 5 enstitü çalışıyor. Biz Doğu Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü olarak bölgeye Güneydoğu'ya ve Ege Bölgesi'ne uygun pamuk çeşitli geliştirme konusunda çalışmalarımız var. Bu çalışmaları aynı zamanda özel sektörle de ortak yürütüyoruz. Özel sektörle yapılan çalışmalarımızla ıslah süresini 5 yıla kadar indirmeye çalışıyoruz. Bu anlamda da özel bir firmayla ortak yaptığımız çalışmada 4 çeşidimiz ile ilgili tescil başvurumuz var. 6 çeşidimizde şu anda ticari olarak satışa sürülmüş durumda. Bu çalışmaların çok daha fazlası ileriki yıllarda daha da artacaktır. Çünkü biz bir program dahilinde çalışıyoruz ve her yıl çeşit geliştirmede çeşit çıkarmada iddialıyız" diye konuştu.

RENKLİ PAMUK ÜRETİYORUZ

Yaptıkları ıslah çalışmaları sonucu verimi ve kalitesi yüksek 2 renkli pamuk çeşidini de ıslah ettiklerini belirten Dolançay, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Islah çalışmalarımızda erkenci çeşitlerin randımanı, lif ve verim kalite yönünden çalışırken aynı zamanda renkli lifli pamuklar üzerinde de çalışmalar yapmaktayız. Renkli pamuğun avantajı kimyasal bir ilaçlama yapılmadan tekstil ürününü doğal pamuktan elde etmek. Renkli pamukla ilgili de 2 çeşitte ıslah çalışmamız oldu. Renkli pamuk sonucunda elde edilen tekstil ürünü, boyanmadan işlenmesi ve tüketilmesi açısından kıymetlidir. Uzun yıllar renkli pamuktaki verim ve lif kaliteleri üzerindeki düşüklükten, tekstilci çok tercih etmiyordu. Ancak biz bu konuda verimi ve kalitesi yüksek olan açık kahverengi ve koyu kahverengi olmak üzere 2 çeşidimizi ıslah ettik. Onlarda ticari olarak piyasaya sürülmüş durumda."

- Adana