Binaların Depreme Dayanıklılığı 'Çivi Atıcı' ile Ölçülecek

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) ile Ankara Üniversitesi'nden (AÜ) bilim adamları, geliştirdikleri yeni bir yöntemle hem binalarda kullanılan beton kalitesini hem de depreme dayanıklılığını kısa sürede ekonomik yollarla ölçebilecekler.

YYÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Levent Selçuk, Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kamil Kayabalı ile geliştirdikleri bu yöntemle yapıya verdikleri hasarın sadece bir çivi çakmaktan ibaret olduğunu söyledi. İHA muhabirine konuşan Doç. Dr. Levent Selçuk, söz konusu yöntemin hem kaya hem de betonda kullanılabileceğini ifade ederek, "Burada hem binalarımızın depreme dayanıklılığını hem de binalarımızda kullanılan beton kalitesini çok basit bir yöntemle ortaya koyabiliyor. Ayrıca binaların depreme dayanıklılığının ölçülmesi için karot (zemin, beton, asfalt gibi yapımlardan, özel aygıt ile alınan silindirik örnek) alımıyla da yapıyı zayıflatmamız söz konusu olmayacak. Bir yapı eleman taşıyıcısından karot almamız durumunda belirli sayıda örnek almamız gerekiyor. Dolayısıyla bu yapıyı zayıflatıyor. Bu yöntem hiçbir şekilde bir tahribat oluşturmuyor ve yapı taşıyıcısının dayanımını etkilemiyor. Buradaki hasar sadece bir çivi çakmaktan ibarettir" dedi.

"Yerinde ve hızlı bir şekilde betonun dayanımını değerlendirebiliyoruz"

120 Joule gücünde çalışan çivi atıcısı ile bu araştırmaya başladıklarını anlatan Selçuk, "Deprem sonrası hızlı bir çalışmayı gerektirmesi durumunda bu yöntem bize hızlı sonuç vermesinden dolayı kısa sürede binayı kontrol etme ve dayanım anlamında sonuç elde etmek oldukça hızlı olacaktır. Çünkü anında yerinde hızlı bir şekilde betonun dayanımını değerlendirebiliyoruz. Yöntem bir çivi atıcısından ibaret herhangi bir elektrik aksamı söz konusu değil. Gaz basınçlı ve şarjla çalışan bir ünite. Dolaysıyla bir yapıya uygulama sırasında çivinin batma derinliği bizim için önemli. Bunu elde edebilmek için çivi atıcısının uç kısmını namluyu duvara dik olacak şekilde bir değer atış pozisyonu oluşturuyoruz. Atış pozisyonunu dik ayarladıktan sonra çivi atıcısının atışa hazır pozisyonun içerisinde atışını gerçekleştiriyoruz" diye konuştu.

Üç adımda yapılan işlem

YYÜ'de yapımı devam eden bir binada uygulamalı olarak projeyi anlatan Selçuk, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Söz konusu penetrasyon miktarını değerlendirmek amacıyla bu çivinin boylarını biz önceden biliyoruz. Dolaysıyla dışta kalan kısmı ölçerek çivinin ne kadar penetre olduğunu değerlendirebiliyoruz. Çivi penetrasyon değerinden yola çıkarak kullanımı çok kolay olan penetrasyon dayanım eşitliklerinden betonun veya kayaların dayanımına geçiş yapılmaktadır. Söz konusu eşitliklerin güvenilirliği ve doğruluğu diğer tahribatsız yöntemlere göre çok daha yüksektir."

"Proje için yerli çivi atıcısı üretiliyor"

Projede kullanılan çivi tabancasının son derece önemli olduğunu anlatan Selçuk, "Bizim çalışmış olduğumuz çivi atıcıları herhangi bir yapı şirketinde alabileceğimiz çivi atıcılarıdır. Şu anda bizler hem kayalar için hem de betonlar için yeni bir tasarım üzerinde çalışıyoruz. Yakın gelecekte hem kayalar için hem de betonlar için kullanabileceğimiz ve kendi tasarımız olan milli bir ürünümüzü hem ülkemizde hem de yurtdışında kullanmaya başlayacağız" şeklinde konuştu. - VAN