Oyak Alt Komisyonu Raporunu Hazırladı

Esin Işık - Dilekçe Komisyonu'nun Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) ile ilgili iddiaları incelemek üzere kurduğu alt komisyon çalışmalarını tamamlayarak raporunu hazırladı.

Alt Komisyon raporunda, OYAK'ın etkin bir denetim faaliyeti ile karşı karşıya olmadığının tespit edildiği belirtilerek, kurumun genel kabul gören denetim ilke ve esasları çerçevesinde hem özel hem de kamu denetimine tabi olması gerektiğinin düşünüldüğü ifade edildi.

Kamusal denetim eksikliğinden kaynaklı iddia ve ithamların, kurumun parasal eylem ve işlemlerinde objektif esaslara dayanan ve tarafsız kamu kurumlarınca yapılan denetimlerin olmamasından kaynaklandığı vurgulanan raporda, "205 sayılı OYAK Kanunu'nda yapılacak değişiklikle çeşitli kamu kurumlarının yetki alanlarına giren konularda yapmaları gereken denetim faaliyetleri açısından tereddüte mahal bırakmayacak şekilde yasal bir altyapı oluşturulmalıdır" denildi.

-İhaleler-

Başbakanlık, Hazine Müsteşarlığı, Sayıştay, OYAK ile Milli Savunma ve Maliye bakanlıklarından görüş istenen raporda, askeri hiyerarşinin hakim olduğu kurumlarda seçim yoluyla yapılacak görevlendirmelerde çoğunluk iradesinin sonuca yansımasındaki potansiyel zorlukların dikkate alındığı belirtildi.

Raporda, Milli Savunma Bakanlığı (MSB) ve OYAK'tan, OYAK Kanunu'na göre MSB tarafından düzenlenen ve Temsilciler Kurulu üyelerinin hangi esaslar dairesinde tespit edileceğini belirleyen talimatnamenin, OYAK'ın yetkili organlarında uygulamada varolan temsilde adalet sorununu çözecek biçimde yeniden ele alınması gerektiği belirtildi.

OYAK'ın kamu kurumlarından aldığı ihaleli işleriyle ilgili olarak kamu ihale mevzuatına tabi olduğu değerlendirilen raporda, kurumun yapacağı yapım işleri ile mal ve hizmet alımlarının kamu ihale mevzuatına uygun olarak yapılması talep edildi.

Kurumun varlıklarına ilişkin muhasebeleştirmenin "Tarihi Maliyet İlkesinin" yanında üyelerin nemalarının daha adil hesaplanması için "Pazar Değeri İlkesi" çerçevesinde yapılmasının değerlendirilmesi, muhasebeleştirme ve ölçmenin Türkiye'de halka açık şirketler, bankalar ve bunun gibi kurum ve kuruluşların kullandığı Uluslararası Finansal Raporlama Standartları'nın, OYAK tarafından da kullanılmasına yönelik tedbirler alınması istendi

Raporda OYAK Kanunu'nun 27 Mayıs 1960 askeri müdahalesi döneminde yönetim sivil iradeye teslim edilmeden kısa bir süre önce, ordu mensuplarına bazı sosyal yardımları sağlamak üzere kabul edildiği anımsatıldı.

Kamu çalışanları arasında eşitsizlik oluşturan OYAK'ın, sahip olduğu imtiyazlarıyla bugünlere geldiği ifade edilen raporda, OYAK'ın nevi şahsına münhasır yapısının bu kurumun, "kamu kurumu mu, özel hukuk hükümlerine tabi bir kuruluş mu" noktasında tartışmalara neden olduğu kaydedildi.

Başbakanlığın, bu ve benzeri tartışmalara son vermek amacıyla OYAK Kanunu ve ilgili mevzuatın günün koşulları çerçevesinde kendi içinde bütünlük arz edecek ve dünyadaki tamamlayıcı emeklilik sistemleri örneklerine de paralel olacak şekilde yeniden düzenlenmesi konusunda görüşü soruldu.

OYAK'ın mali denetimiyle ilgili olarak, kamu yararının korunması anlamında benzer hukuki statüde yer alan kurum ve kuruluşların denetimini gerçekleştiren Sayıştay tarafından kamu denetimine tabi tutulması hususları başta olmak üzere tespitler çerçevesinde yapılabilecek bir yasal düzenleme konusunda görüş istendi.

-Vergi incelemesi-

Raporda sırasıyla Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Sayıştay'dan yapılması istenen ve görüş istenen konular şunlar:

"-OYAK faaliyetlerinin vergi mevzuatı karşısındaki durumu ile ilgili kurumun 2008 ve 2012 yılları arasında yürüttüğü faaliyetleri dolayısıyla teşekkül etmiş olan iktisadi işletmeleri için kurumlar vergisi mükellefiyeti yönünden ve var olabileceği düşünülen muhtemel diğer vergi kayıp ve kaçaklar yönünden vergi incelemesi yapılması.

-OYAK Kanunu'nun ilgili maddesinde yer alan muafiyet hükümlerinin vergileme açısından tereddütlere sebep olması ve iktisadi hayatta rekabet eşitsizliği yaratacak şekilde yorumlanmaya müsait olması nedeniyle ilgili maddenin kaldırılması veya sınırlarının net bir şekilde belirlenmesi ve kurumun benzer kurumlara sağlanan muafiyet hükümlerinden yararlanması için düzenlemelerin yapılması.

-OYAK'a taşınmaz satımında rayiç bedelin dikkate alınmaması, Hazine taşınmazlarının imarsız değer üzerinden OYAK'a devredilmesine ilişkin geçmişe dönük inceleme ile usulsüzlük varsa sorumlular hakkında işlem yapılması.

-Aktüeryal denetim ile ilgili uluslararası uygulamalar çerçevesinde OYAK'ın da ülkemizde ikinci basamak emeklilik sistemi içindeki emeklilik fonları ve sigorta şirketlerinin aktüeryal denetimini yapan Hazine Müsteşarlığının, aktüeryal denetimine tabi olması.

-Geçici üye konumunda olan asteğmenlerden alınan aidatlarla ilgili yapılan çalışma sonucunda asteğmenlerden kesilen aidatların, tahsil edilmesi gerekenden çok fazla olduğu tespiti çerçevesinde, asteğmenlerden tahsil edilen aidatların uluslararası genel kabul görmüş aktüeryal ilkeler ile sosyal ve özel sigorta teknikleri uyarınca yeniden belirlenmesi halinde olması gereken kesinti miktarı.

-Üye birikimlerine uygulanan nemalandırma yöntemleri ile ilgili yıllar içerisinde uygulanan farklı nemalandırma yöntemleri sebebiyle emeklilik yardımı alarak ayrılan üyelerin mağduriyet yaşayıp yaşamadıkları konusunun ayrıntılı olarak incelenmesi.

-OYAK'ın başta OYAK İnşaat A.Ş'nin SSK'den aldığı inşaat ve yapım ihaleleri olmak üzere kamu kurumlarından aldığı ihalelerde usulsüzlük bulunup bulunmadığı noktasından nihai bir kanaatin oluşması için ihale dosyalarının temininin sağlanarak, bu konuda inceleme yapılması.

-OYAK organlarında görev alan üyelere yapılan ödemelere ve sağlanan mali faydalarla ilgili, OYAK'ın hangi kişilere ve hangi kurum, kuruluşlara ne miktarda ve ne amaçla para transferi yaptığı konusunda daha sağlıklı sonuçlara ulaşılması için OYAK'ın hesap hareketlerinin ve konu ile ilgili olabilecek diğer bilgi ve belgelerin yıllar itibariyle incelenmesi."

-Oyak Alt Komisyonu-

TBMM Dilekçe Komisyonu, "OYAK yönetiminde astsubayların yeterince temsil edilmediği, yapılan kesintiyle orantılı ödeme yapılmadığı, birtakım piyasa işlemleriyle OYAK mensuplarının zarara uğratıldığı, kamu adına bir denetimin yapılmadığı, ara rejim dönemlerinde etkin rol alanların OYAK'ta üst düzey görevde bulundukları ve bu dönemlerde OYAK'ın büyük miktarlarda haksız kazanç sağladığı, kişisel bilgilerin haksız olarak bazı şirketlere verildiği, OYAK imkanlarından kimi çevrelere imtiyaz sağlandığı" iddialarını içeren başvuruları incelemek üzere alt komisyon kurmuştu.

Yayıncı: Kudret Topçu - TBMM