"Ortak Yol Haritası, İcma ve Kolektif Şuur Sempozyumu"

Zeynep Hilal Karyağdı - Fas Krallığı Alimler Akademisi Genel Direktörü Ahmed Abbadi, "Ümmetin bölündüğü, farklı gruplara ayrıldığı şu dönemde icma konusuna değinmek büyük adım" diye konuştu.

İstanbul'da düzenlenen Ortak Yol Haritası, İcma ve Kolektif Şuur Sempozyumu'na katılan Abbadi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Parçalanan ümmeti bir araya getirmek için icma konferansı düzenlenmesi bizim için büyük önem taşıyor. Kitaplarda kalmış bilgileri pratiğe geçirmek ve Hz. Muhammed zamanında olduğu gibi aktif hale getirmek için önemli bir adım atıldı" diye konuştu.

İcma hakkında bilgi veren Abbadi, İslam fıkıh usulünde delil çıkarma yöntemlerinden olan icmaın işletilmesinden tüm ümmetin sorumlu olduğunu belirterek, "İcmaın işletilmesi ile ümmetin bölünmesine yol açan gidişat durdurulabilir. Belli bir konuya farklı açılardan yaklaşılabilir. Biz başkalarına görüşlerimizi dikte etmez, karşımızdakini anlamaya çalışır ve ortak meselelerimizi masaya yatırırsak, ümmeti birleştirir, parçalanmışlıktan kurtuluruz" ifadelerini kullandı.

-"İcma, gönül birliğini gösterir"-

Tunus Zeytuniye Üniversitesi İslam Medeniyeti Yüksek Enstitüsü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Hasan el-Mennai ise "İcma, fiziksel değil, fikri birlikteliktir ve gönüllerin bir olmasının göstergesidir" şeklinde konuştu.

Mennai, "İcma, ümmet arasındaki sorunların çözümüne katkı sağlıyor. İslam'ın öngördüğü şekilde bir araya gelerek aramızdaki anlaşmazlıkları çözebiliriz. İhtilaflar her şeyden önce fikri birliktelik ile çözülür" değerlendirmesinde bulundu.

-"İcma" nedir--

Görüş birliği anlamına gelen "icma" kelimesi, İslam hukuku terimi olarak İslam alimlerinin bir konu hakkındaki ortak görüşünü ifade eder.

İslam dininin temel kaynakları Kur'an-ı Kerim'de ve Hz. Muhammed'in uygulama ve sözlerinde yer alan prensiplerin topluma ve çağın şartlarına göre standart ve bağlayıcı bir yoruma kavuşturulması, fıkıh usulü geleneğinde icma terimiyle ifade ediliyor. Dinin sabitelerinde kargaşayı önleyici bir araç olarak görülen icma prensibinin günümüzde kurumsallaştırılması tartışılıyor.

Fetva, bireysel, bağlayıcı olmayan dini görüş ve tavsiye; içtihat bir alimin ortaya çıkan yeni sorunlar hakkında çözüm önerileri anlamına gelirken, "icma" dinin sabiteleri hakkında İslam alimlerinin ortak tutumunu ifade ettiğinden Müslümanlar için bağlayıcı kabul ediliyor.

Pratikte ilk nesil Müslümanların (sahabe) temel dini esas ve uygulamalar konusundaki ortak tutumunu ifade eden icma, günümüzde 'dinde reform'u engelleyen, subjektif yorumlara set çeken bir ilke olarak görülüyor.

Yayıncı: Orhan Güvel - İSTANBUL