Orman ve Su İşleri Bakanı Eroğlu."Hes'lere Niye Karşı Çıkıyorlar- Yurt Dışında Enerjiden, Pastadan...

Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Türkiye'nin hidroelektrik potansiyelinin önemli bölümünü kullanamadığını belirterek, " Hes'lere niye karşı çıkıyorlar- Yurt dışında enerjiden, pastadan pay alanlar var, yurt dışına bağımlılık var. Türkiye'nin hep yurt dışına bağımlı kalmasını arzu eden bir grup var" dedi.

Eroğlu, bir otelde düzenlenen Türkiye İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası'nın (İNTES) Geleneksel Toplantısı'nda, yarı kurak iklim bölgesinde bulunan, su fakiri olmamakla birlikte zengini de olmayan Türkiye için suyun çok önemli konu olduğunu vurguladı. Suyun tek elden ve akılcı bir şekilde yönetilmesi halinde su sıkıntısının çekilmeyeceğini vurgulayan Eroğlu, "Ama gerekli yatırımlar yapılmadığı taktirde yağmur yağar boşa akarsa maalesef su sıkıntısı çekeriz" dedi.

Geçmişte şehirlerde su sıkıntılarının çekildiğini anımsatan Bakan Eroğlu, şu anda su konusunda çok büyük düşündüklerini, planlama yaparken günü birlik çözümler yerine, 30-40 yıl sonrasının ihtiyaçlarını gözönüne aldıklarını ifade etti.

"Hiçbir şehrin susuz kalması düşünülemez. Hatta bir gün dahi susuz kalması söz konusu olamaz" diyen Eroğlu, aşağı yukarı bütün şehirlerin içme suyu meselesini kökünden çözdüklerini söyledi.

Eroğlu, 2007 yılında hazırladıkları eylem planı ile 4 ayda 81 şehrin su kaynaklarını, nüfus tahminlerini ve su ihtiyaçlarını belirlediklerini, bunların ardından da yıldırım hızıyla yatırımlara başladıklarını dile getirdi.

"Gerçekten su hayat. Su olmazsa hayat olmuyor" ifadesini kullanan Eroğlu, yakın bir gelecekte dünyadaki en önemli sektörün gıda arzı ve güvenliği olacağını, eğer sulama yapılmazsa tarımda verimin de alınamayacağını vurguladı.

Bakanlık olarak geçen yıl ve bu yılı DSİ Genel Müdürlüğü'nde, sulamada hamle yılı ilan ettiklerini aktaran Eroğlu, Türkiye'de bulunan 8,5 milyon hektarlık sulanabilir alandan ancak 5,6 milyon hektarının sulandığını, tamamlanması gereken 68 büyük baraj kaldığını, bunların da çok kısa zamanda bitirileceğini kaydetti.

Veysel Eroğlu, 1 Ocak 2012 tarihinde başlatılan "Bin Günde Bin Gölet Projesi" ile yapılacak sulama göletlerinin hizmete sunulacağını dile getirdi.

Geciken inşaatların ekonomi için bir kayıp olduğuna dikkat içeken Eroğlu, DSİ Genel Müdürlüğü'nün, son on yılda bin 215 büyük tesisi bitirdiğini, bunların 232'sinin baraj, 18 büyük hidroelektrik santrali, 26 gölet, 216 sulama tesisi, 58 şehir ve yerleşim yerine su götürülmesi, 656 dere ıslahı ve taşkın koruma tesisi olduğunu ve toplam 50 milyar liralık yatırım yapıldığını anlattı.

Eroğlu, 113 tesisin de 11 Aralık 2013'de saat 14.15'te açılışının yapılacağını kaydederek, büyük yatırımların gerçekleştirildiği şantiyelere sayaç koyduklarını ve bu sayacın iş bitiş tarihine doğru geriye sayım yaptığını söyledi.

-" Hes'ler olmazsa Türkiye enerjide dışa bağımlı olacak"-

Hidroelektrik santrallerinin ( Hes ) Türkiye'de elektriğin sigortası olduğunu ifade eden Eroğlu, "Türkiye'de eğer Hes'ler olmasa gerçekten tamamen dışa bağımlı halde olacağız" dedi.

Yaptıkları çalışmalarla Türkiye'nin hidroelektrik potansiyelinin 185 milyar kilovatsaat olduğunun anlaşıldığını aktaran Eroğlu, geçmişte, Rusya ve İran'dan gelen doğalgazın vanası kapatıldığında, hidroelektrik santrallerinin yedeklerinin de devreye sokularak, Türkiye'nin karanlıktan kurtarıldığını ve krizin atlatıldığını belirtti.

Türkiye'nin enerjide dışa bağımlı olduğunu ve enerji ithali için 66 milyar dolar ödendiğini dile getiren Eroğlu, "Dolayısıyla mutlaka kendi yerli kaynaklarımızı, temiz enerji kaynaklarımızı hızla harekete geçirmemiz lazım" ifadesini kullandı.

Su Kullanım Hakkı Anlaşması Yönetmeliği'nin çıkarılmasının ardından özel sektörün de büyük yatırımlara ilgisinin arttığını dile getiren Eroğlu, 110 milyar kilovatsaatlik potansiyeli olan Hes'lerin özel sektör tarafından inşa edileceğini ve 65 milyar dolarlık yatırım yapılacağını aktardı.

Eroğlu, Hes'lerle ilgili bürokratik işlemlerin azaltılması için bir heyet oluşturulması teklifinde bulundu.

-" Hes'lere niye karşı çıkıyorlar-"-

Bazı çevrecilerin Hes'lere tepki gösterdiğini anımsatan Eroğlu, şöyle devam etti:

" Hes'lere niye karşı çıkıyorlar- Amerika'da hidroelektrik santral potansiyelinin yüzde 90'ı kullanılmış, Finlandiya'da yüzde 100'ü, Japonya'da yüzde 86'sı kullanılmış. Biz daha şu anda toplam 186 milyar kilovatsaatin 70 milyar kilovatsaatine ulaşabildik, yüzde 46'sı. Yani çok daha düşük. Dolayısıyla bunlar niye karşı çıkıyorlar diye baktığımız zaman gayet basit. Yurt dışında enerjiden, pastadan pay alanlar var, yurt dışına bağımlılık var. Türkiye'nin hep yurt dışına bağımlı kalmasını arzu eden bir grup var. Dolayısıyla bunun mutlaka önüne geçmemiz gerekir diye düşünüyorum. Bu konuda sadece bakanlıklara değil, diğer kurumlara, EPDK başta olmak üzere, özel idarelere, valiliklere, emniyet teşkilatına herkese önemli görev düşmektedir."

Firmalara da önemli görev düştüğünü belirten Eroğlu, "Hakikaten başlangıçta bazı firmalar vahşi şekilde çalıştılar, ikaz ettik. Hep o gündeme geliyor. Aslında şu anda firmalar dikkatli çalışıyor. Biliyorum, yüzde 95'i dikkatli çalışıyor. Ama geçmişte bir, iki firmanın yaptığı hata sürekli gündeme geliyor. Bu Hes'lere karşı milleti tahrik ediyor" diye konuştu.

Eroğlu, Hes'lerin bulunduğu vadilerde, çevre düzenlemeleri yapacaklarını anlattı.

-"Gelecekte 15 günde bir banyo yapacağız"-

İNTES Yönetim Kurulu Başkanı Şükrü Koçoğlu da 50 yıl önce kişi başına 4 bin metreküp, bugün ise bin 500 metreküp su düştüğünü söyledi. Bu miktarın 2023 yılında bin 100 metreküpe kadar gerileyeceğine dikkati çeken Koçoğlu, "Bu rakamlara bakıldığında, şimdi her gün banyo yaparken gelecekte 15 günde bir banyo yapmak zorunda kalacağız. Bundan dolayı suyun yönetimi büyük önem arz ediyor" dedi.

Hes'lerin yapılmasında da çeşitli zorluklarla karşılaşıldığını vurgulayan Koçoğlu, idari işlem sürelerinin çok uzun olduğunu ve HES yatırımcısına doğrudan ve dolaylı olarak birçok maliyetin yüklendiğini öne sürdü.

Çevre hassasiyetinin suistimal edildiğini ileri süren Koçoğlu, "Çevreci görünenlerin yüzde 95'inden fazlası belli bir menfaat için çevreci görünüyor. Karadeniz'de birileri bir tiyatrocuyu almışlar yabancı bir fonun desteğiyle HES'lere karşı bir film hazırlayacaklarmış. Bu yabancılar bizim memleketimizi bizden daha mı çok seviyor, alakası yok. Sadece bizim dışa bağımlı olmamızı uzatmak için bu tezgah yapılıyor. Bunu kamuoyunun da idarecilerimizin de bilmesi lazım. Yabancılar geliyor çevreci maskesi takarak bizim HES yapmamıza engel olmaya çalışıyor" ifadelerini kullandı.

Toplantının ev sahipliğini yapan Sistem Elektromekanik AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Merdan Hürmeydan ise uzun süredir bitirilemeyen projelerin tamamlanması konusunda geliştirdiği projeler için Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu'na teşekkür etti.

Muhabir: Hüseyin Gazi Kaykı-Hüseyin Demir

Yayıncı: Tolga Özgenç - ANKARA