Onlar İçin Tamirat Çocuk Oyuncağı

AYŞE YILDIZ - Antalya'da, Akdeniz Üniversitesi bünyesindeki Tazelenme Üniversitesinde matkap, tornavida, pense, çekiç, testere, keser gibi malzemelerle tamirat yapan 60 yaş üstü kadınlar, evlerinin ustası oldular.

TÜBİTAK desteğiyle 81 ilde yürütülen GeroAtlas çalışması kapsamında, Akdeniz Üniversitesi Gerontoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. İsmail Tufan tarafından Türkiye'de ilk kez Akdeniz Üniversitesi bünyesinde kurulan GeroAtlas 60+Tazelenme Üniversitesi'nde (Yaşlı Üniversitesi) 60 ila 92 yaşlarındaki öğrenciler için eğitim sürüyor.

Hayatlarının ikinci baharında üniversitede öğrendikleri bilgilerle kendilerini yenileyen öğrenciler, teorik eğitimlerin yanı sıra uygulamalı derslere de katılıyor.

Bir üst sınıfa geçebilmeleri için tamirat yapma şartı getirilen kadınlar, matkap, tornavida, ıskarpela, çekiç, testere, pense, keser gibi malzemelerle musluk, beyaz eşya, dolap kapakları ve prizleri tamir ediyor, evini badana yapıyor, ahşaba şekil veriyorlar.

Kadınlar, matkapla delik açıyor, penseyle kablo bağlıyor, testereyle ahşap kesimi yapıyor, çivi çakıyor, elektrik bağlamlarını yapıp, kablo çekiyorlar.

Hayatları boyunca evlerinde kazak ören, çocuklarının bakımını yapan, temizlik ve hamur işiyle uğraşan 60 yaş üstü kadınlar, öğrendikleri bilgiler sayesinde evlerinin tamirat ustası oldular.

67 yaşındaki Meryem Topal, AA muhabirine, sürekli sıkıştırmasına rağmen mobilyalarının vidalarının gevşediğini, ancak hocalarından yöntemini öğrendikten sonra sorunu çözdüğünü söyledi. Topal, "Tamirat işini öğrendikten sonra balkon demirlerini boyadım, evimi badana ettim, muslukları kendim değiştirdim. Evim ışıl ışıl oldu, komşular 'Kaça yaptırdın?' diye soruyor. Bütün arızaları gideriyorum." dedi.

Burdur'un Tefenni ilçesinden Antalya'ya misafirliğe gelen 63 yaşındaki Hanım Tuncer ise kızının önerisiyle Tazelenme Üniversitesine kaydolduğunu belirtti. Çocukluk hayali üniversiteye 63 yaşında gidebildiğini anlatan Tuncer, "İlçemizde çiftçiyiz. İlkokul mezunuyum. Burada farklı dersler görüyoruz. En ilginç olanı da tamirat dersi. Tamirat yapmanın inceliklerini öğreniyoruz. Torunlar oynarken, koşarken dolapları düşüyor. Mutfak dolapları bozuluyor. Her arızalanmaya marangoz çağırmak mümkün değil. Artık evin tamiratını ben yapıyorum." diye konuştu.

"Tamirat erkek işi dedim"

68 yaşındaki Saadet Hacıoğlu ise emekli olmadan önce İzmir'de Ege Üniversitesinin karşısında oturduğunu ve hep üniversite hayali kurduğunu aktardı. Tazelenme Üniversitesinin hayatını değiştirdiğini vurgulayan Hacıoğlu, "Tamirat dersi var dediler. Kesin yapamam, tamirat erkek işi dedim. Ama öğrenince zor değilmiş. Bu zamana kadar çocuk okuttuk, örgü ördük, yemek yaptık, artık tamirat yapıyoruz. Evde tamirat işlerini hep eşim yapardı, 'Artık o işler bende' dedim." ifadelerini kullandı.

60 yaşındaki Nigar Görlek ise klima bakımı, çıkan prizleri takma, bozulan makineleri tamir etme, çivi çakma, vida takma gibi birçok şeyi yapabildiğini anlattı.

Emekli sınıf öğretmeni 65 yaşındaki Gülsüm Atalay, tamirat dersinin hayat kurtardığını ifade ederek, "Çivi çakmak için duvarı kazdığımı biliyorum. Artık çivi de çakıyorum, elektrik bağlamlarını da yapıyorum, seyyar da çekiyorum. Evin tamirat işi benden soruluyor." diye konuştu.

60 yaşındaki Sultan Kaplan, üniversiteye başladığında ekipmanların ismini dahi bilmediğini ancak öğrendikten sonra tamirat yapmanın bardağa su koyup içmek kadar kolay olduğunu söyledi.

Emekli öğretmen 65 yaşındaki Ülkü Saltaş, her gün üniversiteye erkenden gelip sınıfta beklediğini belirterek, "Kazak örer, pasta börek yapardım, şimdi ise her türlü tamiri yapıyorum. Hırdavat dükkanı açmak istiyorum çünkü matkap, keser ve çiviyle uğraşmayı seviyorum." dedi.

61 yaşındaki Kamet Gençoğlu, "Evde bir çivi çakamıyordum, hep yan gidiyordu, bir türlü olmuyordu. Tamirattan eşim de anlamıyor, matkabı kullanmasını bile bilmiyorduk. Bu yaşta tamir işini öğrendim." diye konuştu.

"Ekipmanların ismini dahi bilmiyorlardı"

Tamirat dersi veren Teknik Bilimler Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Emin Doğan da tamiratın insanlara hayattan kopmadıklarını öğrettiğini vurgulayarak, "Başlarda ekipmanların ismini dahi bilmiyorlardı, çoğu ümitsizdi. Ama artık hepsi işin ustası oldu." dedi.

Hayat boyu öğrenme sürecinden herkesin faydalanabileceğini belirten Doğan şunları söyledi:

"Bir meslek öğrendiği zaman hiçbir zaman aç kalmazlar, çaresiz kalmazlar. Öğrencilerimiz zaman içinde aleti kullanmakta güçlük çekmedi, her tamiratı başarılı şekilde yaptılar. Kendi evlerinde, iş yerlerine ihtiyaç duydukları tamirat ve bakım işlerini kedileri rahatlık yapabiliyorlar. Hem ekonomik değer katıyor hem de kendilerinin işe yaramadıklarını sanan insanların işe yarayabileceklerine inanmalarını sağlıyor bu dersler."