Norveç'te Filipinler Görüşmesi

Filipinler hükümeti ile komünist isyancılar arasında Norveç'in başkenti Oslo'da yapılan barış görüşmesinde, komünist grup hükümetle süresiz ateşkes konusunda anlaştı.

Norveç'te bir hafta süren toplantının ardından Maocu isyancılar ile hükümet temsilcileri, 1960'ın sonlarından bu yana binlerce kişinin ölümüne neden olan çatışmaların durdurulmasına yönelik barış sürecini hızlandırmayı taahhüt eden ortak bir bildiri yayınladı.

Komünist temsilciler, 21 Ağustos tarihinde yürürlüğe koydukları ve yarın süresi dolacak olan tek taraflı ateşkesi süresiz uzatacaklarını belirtti.

Bildiride, her iki tarafın da önceki anlaşmaları yeniden gözden geçirdiği belirtilirken, tutukluların salıverilmesi ve görüşmelere katılmak için dokunulmazlık hakkı alması gerekenler konusunda anlaşmaya varıldığı ifade edildi.

Filipinler Komünist Partisi kurucusu Jose Maria Sison, "İmzalayacağımız ortak bildiri başarımızın tarihi açıdan önemini açıkça ortaya koymaktadır." dedi.

Filipinler Devlet Başkanlığı Barışı Danışmanı Jesus Dureza da bildiriyi, "tarihi ve emsalsiz bir olay" olarak nitelendirdi.

Norveç Dışişleri Bakanı Borge Brende, iki tarafın da potansiyel barış anlaşmasının yoksul, kırsal bölgelerdeki insanların yaşam koşullarının iyileştirilmesini sağlayacağından emin olmak zorunda olduğunu söyledi.

Brende, "Bu çok özel bir fırsat ve hepimiz katkı sağlamalıyız." yorumunu yaptı.

Barış görüşmelerinin 9 ila 12 ay içinde tamamlanmasının amaçlandığını belirten müzakerecilerin, Oslo'da 8-12 Ekim tarihlerinde yeniden bir araya geleceği kaydedildi.

Filipinler Devlet Başkanlığı Danışmanlık Ofisi'nden çarşamba günü yapılan açıklamada, Oslo'da sıcak ve samimi bir ortamda geçen yaklaşık dört saatlik görüşmede, eski anlaşmaların teyit edilmesi, müzakere sürecinin hızlandırılması, Güvenlik ve Dokunulmazlık Üzerine Ortak Anlaşma'nın (JASIG) yeniden yapılandırılması konularında anlaşmaya varıldığı belirtilmişti.

Filipinler Çalışma Bakanı Silvestre Bello'nun "Ortak barış gündemini paylaşan samimi dostlarız." ifadesine yer verilen açıklamada, geçici ateşkes ve siyasi mahkumların serbest bırakılmasını sağlayacak genel af ilanı konularının da yarın yapılacak toplantıda ele alınacağı kaydedilmişti.

Komünist isyancılar, 19 Ağustos'ta hapisteki bazı üyelerinin hükümetle yeniden başlayan barış görüşmelerine katılmak üzere salıverilmesinin ardından tek taraflı ateşkes ilan etmişti. Tek taraflı ateşkesin yerel saatle 21 Ağustos 00.01'den, 27 Ağustos 23.59'a kadar süreceği bildirilmişti.

Filipinler hükümetiyle komünist isyancılar arasındaki gayri resmi ön görüşme, haziran ayında Oslo'da yapılmıştı.

Duterte, 25 Temmuz'da Filipinler Kongresi'nde yaptığı ilk ulusa sesleniş konuşmasında, komünist isyancılara karşı tek taraflı ateşkesin yürürlüğe girdiğini duyurarak altı yıllık görev süresi bitmeden kalıcı barışa ulaşılmasını istediğini aktarmıştı.

Filipinler Komünist Partisi (CPP) ve Yeni Halk Ordusu (NPA) ülkede 1969'dan bu yana saldırılar düzenliyor. Asya'nın en uzun soluklu direniş hareketlerinden biri kabul edilen örgütün silahlı eylemlerinde resmi rakamlara göre 40 bine yakın kişi hayatını kaybetti. Taraflar arasında süren barış görüşmeleri, hükümetin tutuklu isyancıları serbest bırakmayı reddetmesi üzerine Şubat 2013'te kesilmişti.

Örgüte mensup dört bine yakın militanın bulunduğu Filipinler'de mayıs ayında yapılan devlet başkanı seçimini kazanan ve 30 Haziran'da göreve başlayan Duterte, seçildikten hemen sonra CPP üyelerine kabinede yer verebileceğini ve Ebu Seyyaf örgütüyle görüşebileceğini açıklamıştı.

Hükümet yetkilileri, isyancı liderleriyle görüşmüş, taraflar birkaç ay için barış görüşmelerinin yeniden başlatılması konusunda anlaşmıştı.

NPA'nın Avrupa'da bulunan liderlerinden Jose Mario Sison'un, Duterte ile görüşmek için yakında Filipinler'i ziyaret edeceği belirtiliyor.