Nesli tehlike altındaki Anadolu dağ turnalarına uydu takibi

Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce "Ulusal Turna Eylem Planı" kapsamında Sivas'ta 2014 yılından bugüne kadar 37 yavruya uydu verici takıldı, 110 yavru halkalandı.

Doğa Koruma Milli Parklar Genel Müdürlüğü Yaban Hayatı Dairesinde görevli biyolog Burak Tatar, AA muhabirine, müdürlüğün 2014'ten bu yana aralarında Anadolu dağ turnasının da bulunduğu nesli tehlike altında olan türler için eylem planı hazırladığını aktardı.

Türkiye'de turna sayısının azaldığını ve neslinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirten Tatar, "Dünyada 350 bin çift kadar turna var aslında. Ama Türkiye'de Anadolu dağ turnası dediğimiz turnalar bu coğrafyaya özel bir alt tür. Bu alt tür yok olursa diğer turnaların da yaşama şansı kalmaz. Çünkü Anadolu dağ turnaları bu coğrafyaya, buranın iklim koşullarına adapte olmuş bir alt tür. Dolayısıyla bunun yok olmaması gerekiyor." diye konuştu.

"Her yıl 30 çift turna üreme yapıyor"

Türkiye'de 50-60 çift civarında Anadolu dağ turnası bulunduğunu dile getiren Tatar, şunları kaydetti:

"Bunlardan her yıl 30 çift kadarı üreme fırsatı buluyor. Sulak alanların kurumasından, habitat kaybından dolayı hepsi üreme fırsatı bulamıyor. Yaptığımız modellemelere ve popülasyon yaşayabilirlik analizine göre, eğer böyle devam ederse hiçbir tedbir almazsak turnanın 30 yıl içerisinde yok olacağını öngörüyoruz. Sulak alanlarımızı korumak için nereleri özellikle korumalıyız, hangi bölgeler turna için daha önemli, bunları belirlemek için çalışma yapıyoruz. Turnaları yakalıyoruz, halkalıyoruz, sırtlarına uydu vericiler takıyoruz. Hayvanları izleyip hangi alanları daha çok kullanıyorlar, nerelere göç ediyorlar, nerede kışlayıp, nerede yazlıyorlar, nerede besleniyorlar ve nerede tünüyorlar, bunlar için önemli alanları çıkartıp bu alanları koruma altına almaya çalışıyoruz."

"Turnaların yüzde 70'i Sivas'ta ürüyor"

Tatar, Sivas'ın turnalar için çok önemli olduğunu vurgulayarak, Türkiye'deki turna popülasyonunun yüzde 70'inin Sivas'ta ürediğini belirtti.

Sivas'ın habitatının bozulmadığını, çok güzel sulak alanlarının olduğunu vurgulayan Tatar, "Burada hayvan üreme fırsatı buluyor. Turna aslında insanla iç içe olan bir tür. Sulak alanlarda, sazlıklarda ürüyor ama tarlada besleniyor." dedi.

Tatar, projenin zahmetli ve sabır gerektirdiğini belirterek, halkalama yapılacak bir yavruyu yakalayabilmek için bazen günlerce arazide beklediklerini dile getirdi.

Proje kapsamında Bolu ve Muğla'da tespit ederek uydu vericisi taktıkları ve halkaladıkları turnaların öldüğünü aktaran Tatar, "Sivas'ın doğusuna doğru Erzincan, Erzurum, Ardahan, Van, Muş ve Bingöl'de çok düşük sayıda popülasyonlar var. Yüzde 70 popülasyon Sivas'ta, onun haricinde Samsun'da Kızılırmak deltasında da var." ifadelerini kullandı.

"Yuvalama ve yavrulama alanı Sivas'ta yoğunlukta"

Doğa Koruma Milli Parklar Sivas Şube Müdürü Fatih Albayrak da turnaların takibi açısından projenin son derece önemli olduğunu söyledi.

Sivas'ın projedeki öneminden bahseden Albayrak, "Sivas, turnaların Türkiye genelinde yüzde 70-80 yuvalama ve yavrulama yaptığı alan. Yuvalama ve yavrulama Zara, Yıldızeli, Şarkışla, Ulaş, Suşehri ve Gölova ilçelerinde daha yoğunlukta." diye konuştu.