Kritik Ankara Ziyareti Öncesi NATO'dan Türkiye'ye Destek Çağrısı

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, yarın Türkiye'ye gerçekleştireceği resmi ziyaret öncesinde Brüksel'deki NATO karargahında AA muhabirinin sorularını yanıtladı. NATO'nun destek için Türkiye'de ciddi bir mevcudiyeti olduğuna dikkati çekerek "Tüm müttefiklere Türkiye'ye daha fazla destek sağlamaları konusunda çağrıda bulunuyorum." dedi.

"TÜRKİYE STRATEJİK ÖNEME SAHİP MÜTTEFİK"

Ziyaret kapsamında görüşülecek olan Zeytin Dalı Harekatı, terörle mücadele, Suriye, Doğu Guta gibi birçok kritik konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Stoltenberg, Türkiye'nin NATO için değerli ve stratejik öneme sahip bir müttefik olduğunu vurguladı. AA'nın NATO Genel Sekreteri'ne yönelttiği sorular ve Stoltenberg'in cevapları şöyle:

"ZİYARETİN TEMEL AMACI BRÜKSEL ZİRVESİ'NE HAZIRLIK"

Türkiye ziyaretimin temel amacı temmuz ayında Brüksel'de düzenlenecek NATO Zirvesi'ne hazırlık yapmak. 2014 yılında göreve başladığımdan bu yana Türkiye'ye birçok ziyaret düzenledim. Ziyaretimde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli'yle görüşeceğim.

Türkiye, birçok nedenden dolayı çok değerli ve kilit bir müttefik olduğu için Ankara ziyaretimi sabırsızlıkla bekliyorum. Türkiye başta stratejik konumu olmak üzere pek çok nedenle önemli bir müttefik. Dolayısıyla NATO'nun daha zorlu bir güvenlik ortamına nasıl adapte olacağı konusu gibi birçok önemli hususu ele alacağımız zirveye hazırlık için Türk liderlerle istişareler yürütmek büyük önem taşıyor.

Aynı zamanda Irak'ta NATO'nun bir eğitim misyonu başlatması yönünde planlama çalışması içindeyiz. Bu çerçevede Iraklı askerlere eğitim vereceğiz, askeri akademi ve okullar inşa edeceğiz. Böylelikle Iraklılara kendi ülkelerini istikrara kavuşturma imkanı ve terörle mücadele konularında destek sağlayacağız. Bu, Türkiye dahil tüm müttefikler için önemli.

IRAK'TAKİ EĞİTİM MİSYONUNDA TÜRKİYE ÖZEL BİR ROL ÜSTLENECEK Mİ?​

Türkiye bu konuya çok destek veriyor. Tabii ki Türkiye misyonun hazırlık çalışmalarının ve karar alma mekanizmasının bir parçası. Daha önce de bu konuyu Türk yetkililerle konuştum. Türkiye'nin tam olarak nasıl bir rol üstleneceğini söylemek için henüz erken. Ancak Türkiye'nin eğitim faaliyetlerine katkıda bulunacağını umuyorum.

"TÜM MÜTTEFİKLERE TÜRKİYE'YE DAHA FAZLA DESTEK SAĞLAMA ÇAĞRISINDA BULUNUYORUM"

Biz dayanışma içinde hareket eden 29 müttefikten oluşan bir ittifakız. Birbirimize destek veriyoruz ve NATO da Türkiye'yle dayanışma içinde. Türkiye NATO için önemli ancak NATO da Türkiye için önemli. İttifak, "Birimiz hepimiz, hepimiz birimiz için" ilkesine dayanıyor.

Türkiye'ye destek veriyoruz. Bazı güvence tedbirlerimiz mevcut. Örneğin Türkiye'nin hava sahasını korumak için ülkeye füze bataryaları konuşlandırdık. İtalya ve İspanya'nın Türkiye'de Patriot ve SAMP-T bataryaları bulunuyor. Aynı zamanda erken uyarı ve gözlem uçakları (AWACS) Türk hava sahasında keşif uçuşları yapıyor. Diğer yandan Doğu Akdeniz'deki deniz kuvvetleri varlığımızı da artırdık. Altyapı, tatbikatlar ve İzmir'de konuşlu NATO Kara Komutanlığı (LANDCOM) gibi diğer bazı unsurlarla da Türkiye'ye destek veriyoruz.

Türkiye'de ciddi bir NATO mevcudiyeti var ancak tüm müttefiklere Türkiye'ye daha fazla destek sağlama çağrısında bulunuyorum.

NATO Türkiye'ye aynı zamanda siyasi destek de veriyor. Çünkü hiçbir NATO müttefiki Türkiye kadar terör saldırılarına maruz kalmamıştır. Türkiye aynı zamanda 2016 yılında başarısız bir darbe girişimi de yaşamıştır. NATO Türkiye'deki demokratik kurumları hedef alan bu darbe girişimini derhal kınamıştır.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg

"TÜRKİYE DEAŞ'LA MÜCADELEDE KİLİT ROL OYNUYOR"

Türkiye ortak güvenlik ve savunmamıza birçok farklı şekilde katkı sağlıyor. Türkiye'nin Afganistan ve Kosova gibi farklı NATO misyon ve operasyonlarına katkısından dolayı minnettarız.

Öte yandan, Türkiye'nin Irak ve Suriye sınırlarına yakın yerlerde sağladığı altyapı, terör örgütü DEAŞ'la mücadelede kilit rol oynamıştır. Türkiye, NATO müttefiklerinin ve DEAŞ'a karşı Uluslararası Koalisyon'un çabalarına büyük katkı sağlamış ve çok önemli bir rol üstlenmiştir.

"TÜRKİYE'NİN ZEYTİN DALI OPERASYONU KAPSAMINDAKİ ŞEFFAFLIĞINI MEMNUNİYETLE KARŞILIYORUZ"

NATO, DEAŞ'a karşı Uluslararası Koalisyon'un bir üyesi, AWACS'larla destek sağlıyoruz ancak Kuzey Suriye'de sahada mevcudiyetimiz bulunmuyor. Bazı NATO müttefikleri ise sahada. Kuzey Suriye ve Afrin civarında bazı temel sınamaların bulunduğunu kabul ediyoruz. NATO, ittifakın iki üyesi Türkiye ve ABD için doğrudan diyalog imkanı sağlayan bir platform görevi üstlendi. NATO sahada olmadığı için Afrin ve civarında sahada olan müttefikler arasında diyaloğu teşvik etmeye devam ediyor.

Türkiye'nin meşru güvenlik kaygıları olduğunu kabul ediyoruz ve bunların orantılı ve ölçülü bir şekilde giderilmesini bekliyoruz. Müttefikler arasında en fazla terör saldırısına maruz kalan Türkiye'nin bu tehditleri bertaraf etmesi gerektiğini anlıyoruz.

Diğer yandan, Türkiye'nin Zeytin Dalı Harekatı kapsamında benimsediği şeffaf tutumu da memnuniyetle karşılıyoruz. Türkiye, operasyonun askeri boyutu ve insani yardımlar konusunda NATO'yu birçok kez bilgilendirdi.

"TÜM NATO MÜTTEFİKLERİ SURİYE OPERASYONUNA DESTEK VERDİ"

ABD, Fransa ve İngiltere, Suriye'de gerçekleştirdikleri ortak askeri harekat hakkında müttefikleri bilgilendirdiler. Üçlü, elde ettikleri bilgilerin, Duma'daki sivillere yapılan korkunç kimyasal silah saldırısının sorumlusunun Suriye rejimi olduğunu gösterdiğini vurguladı. Müttefikler, askeri harekatın Suriye rejiminin kimyasal silah üretimi ve kullanımına olanak veren tesisleriyle sınırlı olduğunu açıkça belirttiler.

Tüm NATO müttefikleri bu operasyona tam destek verdiklerini ve güç kullanımından başka uygulanabilir bir alternatifin kalmadığını ifade ettiler. NATO olarak Suriye rejiminin birçok kez kimyasal silah kullanmasını güçlü bir şekilde kınıyoruz. Hava harekatı uluslararası camianın kimyasal silah kullanımına seyirci kalmayacağına ve müsamaha göstermeyeceğini açıkça göstermiştir. NATO her defasında Suriye'nin kimyasal silah kullanımını uluslararası norm ve antlaşmaları açıkça ihlal ettiği için kınamış ve sorumluların hesap vermeleri için çağırıda bulunmuştur. İttifak gelişmeleri çok yakından takip etmektedir.

"S-400 TEDARİKİ ULUSAL BİR KARARDIR"

Askeri teçhizat ve yetenek satın alma ve satma kararı ulusal bir karardır. Yani bu NATO tarafından değil, müttefikler tarafından alınan egemen bir karardır. Türkiye'nin iki NATO müttefiki İtalya ve Fransa'yla, EUROSAM konsorsiyumu kapsamında füze ve hava savunma sistemleri geliştirmeye yönelik kararını memnuniyetle karşılıyorum. Bu ümit vadeden gelişme NATO müttefikleri arasındaki entegrasyonu da güçlendirecektir.

Öte yandan, Türkiye ve ABD arasında Patriot bataryalarının alımına ilişkin görüşmelerin devam ettiğine yönelik bilgiler de mevcut. Yani, NATO müttefikleri ve Türkiye arasında değişik tipte hava ve füze savunma sistemlerinin alımı hakkında görüşmeler de var.

"NATO-AB İŞ BİRLİĞİ AB ÜYESİ OLMAYAN ÜLKELERE KARŞI YENİ ENGELLER GETİRMEMELİ"

AB'nin savunma alanındaki çabalarını memnuniyetle karşılıyorum bunun NATO'yu ve ittifak içindeki Avrupa ayağını güçlendireceğini düşünüyorum. Ancak aynı zamanda bunun şeffaf ve mümkün olduğunca AB üyesi olmayan NATO müttefiklerini de kapsayacak şekilde yapılması gerektiğinin altını birçok kez çizdim. Savunma iş birliği kapsamında geliştirilen yeteneklerin NATO ve operasyonlarının kullanımına da açık olması gerekiyor.

Avrupalı liderler atılan bu adımların NATO'ya alternatif teşkil etmediğini açık bir şekilde belirttiler. Tüm bunların Türkiye gibi AB üyesi olmayan müttefiklere karşı yeni engeller getirilmeden yapılması büyük önem taşıyor. İngiltere'nin AB'den ayrılmasının (Brexit) ardından, NATO'nun savunma harcamalarının yüzde 80'inin AB üyesi olmayan müttefiklerden geleceğini ise unutmamak gerekiyor. Bu müttefikler olmadan etkili bir Avrupa savunmasının mümkün olamayacağı açıktır. Kuzeyde Norveç, güneyde Türkiye ve batıda İngiltere, Kanada ve ABD gibi ülkeler var. Dolayısıyla daha güçlü bir AB savunmasının NATO'ya alternatif olamayacağı da çok açık.

"EGE'DEKİ GERGİNLİK TÜRKİYE VE YUNANİSTAN ARASINDA ÇÖZÜLMELİ"

Türkiye ve Yunanistan, 1952 yılında üye olduklarından beri çok değerli iki NATO üyesi olarak ön plana çıkıyor. İkisi de ortak güvenliğimize katkı sağlıyor. Aralarında baş gösteren bazı anlaşmazlıkların iyi ilişkiler çerçevesinde çözülmesi gerektiğini düşünüyorum. Bu çerçevede iki ülke başbakanının son olarak telefon görüşmelerinde sorunların diyalogla çözülmesi hususunda mutabık kaldıklarını öğrenmekten mutlu oldum.

NATO bu çerçevede bir rol üstlenmeyi öngörmüyor mu?

Hayır, bu NATO'yu ilgilendiren bir konu değil. Bunun Türkiye ve Yunanistan arasında çözülmesi gerektiğini düşünüyorum.