Soba Zehirlenmesindeki Artış Nedeniyle Vatandaşlar Uyarıldı

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu Başkanı Ö. Varlık Özerciyes kamuoyu ile paylaştığı bültende, sonbahar ve kış aylarında soba, baca ve şofbenlerden sızan karbon monoksit gazı nedeniyle vatandaşların, hemen her yıl üzücü birçok zehirlenmeye maruz kaldığını dile getirdi. Özerciyes, "Bilgisizlik, ihmal ve denetimsizlik yüzünden meydana gelen karbon monoksit zehirlenmelerine bağlı ölümler, havaların soğumasıyla beraber ne yazık ki tekrar yaşanmaya başladı. Geçtiğimiz hafta sonu Konya'da 3, Niğde'de 1 vatandaşımız sobadan sızan karbon monoksit gazı nedeniyle yaşamını yitirdi" dedi.

"YATMADAN ÖNCE SOBAYA YAKIT KONULMAMALI"
Sobaların yanlış kurulumu ve yakılması, baca temizliğinin yaptırılmaması, kalitesiz ve standartlara uymayan yakıt kullanılması sonucu vatandaşların hayatlarını kaybettiğini dile getiren Özerciyes, "Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalı. Soba, kapasitesine uygun bir odaya veya mahale kurulmalıdır. Soba sıcaktan etkilenmeyen yanmaz bir levha ya da tercihen mermer üzerine yerleştirilmelidir. Soba boruları mümkün olduğunca kısa ve düşey doğrultuda olmalı, yatay borular bacaya hafif bir eğimle döşenmelidir. Uzun yatay boruların kullanımından kaçınılmalıdır. En fazla 2 adet dirsek kullanılmalıdır. Sobalar aşırı doldurulmamalıdır. Gereğinden fazla doldurulan sobanın duman yolu daralır ve soba içinde düzensiz ısı dağılımı olacağından baca çekişi zayıflar. Soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanmasının sağlanması hem yakıt tasarrufunda hem de yanma emniyeti açısından daha faydalıdır. Böylece soba içinde ortaya çıkan zehirli gazlar yanarak sobayı terk ederler. Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. Lodoslu havalarda kesinlikle soba yakılmamalıdır. Soba zehirlenmelerinin büyük çoğunluğu lodoslu havalarda yakılan sobalardan kaynaklanmaktadır. Karbon monoksit zehirlenmelerinin belirtileri yorgunluk, baş ağrısı, baş dönmesi ve halsizlikle başlar. Uyku hali, bunaltı, kusma, görme bulanıklığı ve huzursuzluk oluşur. Bu belirtilerin bir veya birkaçının hissedilmesi halinde öncelikli olarak kapı ve pencereler mutlaka açılmalıdır" dedi.

"BAKIMI YAPILMAYAN BACALAR, ZEHİRLENMELERİN BAŞLICA NEDENİ"

Alınması gereken önlemleri dile getiren Özerciyes, "Tekniğine uygun imalatı, temizliği ve bakımı yapılmayan bacalar, zehirlenmelerin ve yangınların başlıca nedenidir. Bacalar standartlara uygun yaptırılmalı; baca çekişini arttırmak için baca yalıtımı yaptırılmalıdır. Pencere veya duvar delinerek yapılan bacada delinen kısımda, sızdırmazlık sağlanmasına mutlaka dikkat edilmelidir. Yangın emniyeti için bacalar çatının mahyasından en az 50 ila 80 santimetre yükseklikte olmalıdır. İdeal yanma için etkili baca yüksekliği en az 3,5 metre, en fazla 5 metre olmalıdır. Bacalara yağmur suları, kuşlar, ağaç yaprakları vb. maddelerin girmesini engellemek için mutlaka başlık kullanılmalıdır. Bacaların, kömür gibi fazla miktarda is bırakan yakıt kullandığı takdirde 2 ayda bir, diğer yakıtlar (sıvı ve gaz gibi) kullandığı takdirde ise 3 ayda bir temizliği mutlaka yapılmalıdır. Şofben zehirlenmeleri gaz kaçaklarının yanı sıra, özellikle kışın yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde, oksijen oranının düşmesi ve karbon monoksit oranının yükselmesi sonucu gerçekleşmektedir. Bu nedenle şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır. Cihaz hermetik olsa dahi banyo kapısı havalandırma menfezleri mutlaka taktırılmalıdır. Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan, bina aydınlığına ve benzeri bağlı cihazlar asla çalıştırılmamalıdır. Şofbenin monte edileceği mekan yeterli büyüklükte olmalı, ıslak zeminli mekanlara kesinlikle şofben montajı yapılmamalıdır" dedi.