Mısır'da "Baskı Altındaki" Muhalefet Aday Gösteremedi

Mısır'da cumhurbaşkanlığı seçimleri için liberal Yarın Partisi Genel Başkanı Musa Mustafa Musa, "göstermelik rakip" olarak sahaya sürülürken, baskı altındaki muhalefet Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi'ye rakip olacak güçlü ve ortak bir aday gösteremedi.

Mısır'da mart ayında yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olması beklenen isimlerin çoğu, sürekli rejimi kayıran yandaş medyanın suçlama ve iftiralarına hedef olarak yarıştan çekildi.

Eski Başbakan Ahmed Şefik, Zemalik Spor Kulübü Başkanı Murtaza Mansur, hukukçu Halid Ali ve siyasetçi Muhammed Enver Sedat, söz konusu siyasi ortamda adaylık kararından vazgeçerken, "güçlü rakip" olarak görülen eski Genelkurmay Başkanı Sami Anan da "yasal usulsüzlükler" gerekçe gösterilerek seçmen listesinden çıkarıldı.

Liberal ?El-Vefd Partisi ise seçimlerde aday göstermeyeceğini ve Sisi'nin adaylığını destekleyeceğini açıkladı. Öte yandan 596 milletvekilinin yer aldığı Mısır parlamentosundaki 516 milletvekili de Sisi'ye açıktan desteğini ortaya koydu.

Muhalif partiler, güçlü ve ortak bir aday gösteremezken, "Sisi yanlısı" Yarın Partisi Başkanı Musa ise başvuru süresinin bitimine saatler kala "göstermelik" aday olarak seçim sahnesine sunuldu.

İktidarın demokratik bir tablo çizmek istediği ve adaylık başvurularının dün sona erdiği Mısır'da, şimdiye kadar adaylığı kesinleşen isimler, Cumhurbaşkanı Sisi ve son anda adaylığını açıklayan "sözde rakibi" Musa Mustafa Musa.

Uzmanlar, geçen hafta sosyal medya hesabından Sisi'yi desteklediğini ifade eden paylaşımlarda bulunan Musa'nın adaylığını "göstermelik ve ciddiyetsiz" olarak yorumluyor.

"Siyasi tasfiye ve sıkı güvenlikçi yönetim anlayışı"

Muhalif sol partilerden Teyyar El-Kerame Partisi yöneticilerinden eski diplomat Masum Merzuk, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Sıkı güvenlikçi yönetim anlayışında, rekabet ortamı oluşmaz. Partiler, kamu otoriteleriyle temas kuramaz, kamuoyuyla seçim programını paylaşamaz. Bu şekilde kendisini nasıl ifade edip, yeni üyeler kazanacak!" dedi.

Devrik lider Hüsnü Mübarek döneminden itibaren muhalif partilerin, "tam bir tasfiye" sürecinden geçtiğini, bu nedenle zayıf kaldığını ve sağlıklı bir parti çalışması ortaya koyamadığını belirten Merzuk, "Siyasette aktif olanlar, vatan hainliği, ajanlık ve dış ülkelerden destek almak suçlamalarıyla karşılaşıyor. Bunun son örneğini de şimdi görüyoruz. Aday isimler, sürekli rejimi kayıran yandaş medyanın suçlama ve iftiralarına hedef olarak, itibarlarının sarsılmasından endişe ederek adaylıktan çekildi." diye konuştu.

Merzuk, 2011'deki 25 Ocak Devrimi'nden sonraki iki yılda Mısır halkının nefes almaya başladığını, çoğulcu bir demokrasiye geçiş konusunda umutlar olduğunu, ancak bu umutların daha sonra kaybolduğunu söyledi.

İktidar ve muhalif partilerde erozyon

El-Ahram Stratejik Araştırmalar Merkezi uzmanlarından Atıf es-Sadavi de Sisi'ye rakip olacak ciddi bir aday gösterilememesinin en büyük nedeninin siyasi iktidarın uyguladığı baskı olduğunu belirtti.

Muhalif partilerin Mübarek döneminde etkisinin olmadığını dile getiren Sadavi, 25 Ocak Devrimi'nin oluşturduğu güçle 2012 seçimlerinde makul bir katılımın olduğunu, ancak Sisi'nin darbeyle yönetime gelmesinin ardından 2014'te yapılan seçimlerde bugün olduğu gibi muhalif partilerin varlık gösteremediğini hatırlattı.

Siyasi partilerin zayıf kalmasının sorumluluğunun hem iktidara hem de bizzat partilere ait olduğunu savunan Sadavi, şöyle devam etti:

"Mevcut yönetim, Mübarek döneminde olduğu gibi yasal, hukuki ve güvenlik açısından parti çalışmalarının önünü kesiyor. Ancak bu gerçek, partilerin, toplumun tüm katmanlarını temsil etmediği ve sahada gerçek bir varlık gösteremediği gerçeğini değiştirmez. Karar alırken demokratik bir şekilde hareket etmiyor, çekişmeler ve bölünmeler nedeniyle yıpranıyorlar. Çoğu programı olmayan, tek bir kişinin partisi. Kurucu isim ortadan kaybolunca parti düşüyor."

"Artık seçim yarışından söz etmiyoruz"

Sadavi, "Mısır'daki mevcut siyasi sahnenin içinin boş olduğu, mart ayında yapılması planlanan seçimlere giden süreçte açıkça ortaya çıktı. Artık seçim yarışından söz etmiyoruz, yalnızca demokratik bir tablo ortaya çıkarmak için göstermelik bir aday arayışına şahit olduk." diye konuştu.

Muhalifler, Mısır'da Hüsnü Mübarek dönemine göre daha ciddi ifade özgürlüğü kısıtlamalarının olduğundan ve hak ihlallerinden dem vururken, reel politik ve ülkenin içinde bulunduğu şartlardan hareket eden gözlemciler, seçimi Sisi'nin kazanmasına kesin gözüyle bakıyor.

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ilk turunda yurt dışında yaşayan seçmenler 16-17-18 Mart'ta sandık başına gidecek. Mısır'daki seçmenler ise 26-27-28 Mart'ta oy kullanacak.