Milas'ta "refüjdeki mezar taşı" tepkisi

Muğla'nın Milas ilçesinde bir refüjde bulunan ve UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'nde yer alan Karagöz ve Hacivat'ın mucidi olan Şeyh Şüşteri'nin mezar taşının bakımsızlığı bilim dünyası ve vatandaşların tepkisini topladı.

Mezar taşının bulunduğu Atatürk Bulvarı'ndaki refüjde, 3 yıl önce Muğla Büyükşehir Belediyesi düzenleme çalışması yaptı. Bu çalışmalar sırasında neredeyse görünmez hale gelen mezar taşı, gelen tepkiler üzerine daha sonra yine belediye tarafından gün yüzüne çıkarıldı.

Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi (MSKÜ) Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Namık Açıkgöz, mezar taşında ve eserin bulunduğu alanda inceleme yaptı.

Açıkgöz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Karagöz ve Hacivat'ın, Bursa'da bir inşaat sırasında şakalaşmaları sonucu işi yavaşlattıkları gerekçesiyle padişah tarafından idam edilen iki şahsın canlandırması olduğunu söyledi.

Hacivat ve Karagöz'ün, 2009'da UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne alınan bir Türk mirası, kültür hazinesi olduğunu ifade eden Açıkgöz, şöyle konuştu:

"Hacivat Karagöz oyununu ortaya çıkaran Şeyh Şüşteri, genel yaygın adıyla Şeyh Küşteri Milas merkezde yaşamış bir zattır. 14. yüzyılda yaşadığı tahmin ediliyor. En net kaynak önce 1332 yılında Milas'a gelen İbn Battuta Seyahatnamesi'nde var. İbn Battuta Seyahatnamesi'nde Şeyh Şüşteri'ye Baba Şüşteri dendiği aktarılıyor. Menteşe Beyi Emir-i Şücaeddin Orhan bey katında da çok değerli biri olduğunu, halk katında da ise ona bir evliya muamelesi yapıldığını biliyoruz. 1332 yılında, 150 yaşında olduğu söyleniyor."

Şeyh Şüşteri'nin Türk-İslam tarihi ve insanlık adına çok değerli biri olduğunu vurgulayan Açıkgöz, Şüşteri'nin mezar taşının refüjde sergilenmesinin büyük bir ayıp olduğunu belirtti.

Bu mezara gelen herkesin, gayriihtiyari güldüğüne dair Evliye Çelebi Seyahatnamesi'nde bilgi olduğunu dile getiren Açıkgöz, şunları söyledi:

"Tarihi dönemlerden günümüze kadar, halen Karagöz ve Hacivat ile insanlığı güldürerek katkıda bulunan Şeyh Şüşteri'nin mezarı, bu konuda bilinçli olanların her gördüğünde ağladığı bir mezar haline gelmiştir. UNESCO tarafından kabul edilmiş Şeyh Şüşteri'nin veya Şeyh Küşteri'nin mezar taşının Türk Müslüman mezarlığına yakışmayan şekilde, bir taş ile orta refüjde sergileniyor olması, ciddi bir ayıptır. Yerel yönetimin bu ayıbı fark edip, derhal bu değerimizi görünür kılmak ve kültürel birikimini de insanlığa mal etmek için gayret sarf etmesi gerekir."

İlçede yaşayan ve sık sık mezar taşının bulunduğu yolu kullanan Ramazan Alkan ise bir mezar taşının yol ortasında sergilenmesinin yanlış olduğunu, Şüşteri'nin mezarına gereken değerin ve saygının gösterilmesini gerektiğini kaydetti.