Mezitlili Şeftali Üreticisi: Gübrenin Kilosunu 15 Liraya Alıyoruz Ama Şeftaliyi 2 Liradan Satıyoruz

Mersin'in Mezitli ilçesinde üreticiden 2 liradan alınan Tepeköy şeftalisi, marketlerde 16-18 liradan satılıyor. 2 liralık fiyat maliyeti kurtarmadığı için üreticiler şeftaliyi dalında bırakıyor. Üreticiler, yaşadıkları mağduriyeti, "Gübrenin kilosunu 15 liraya alıyoruz ama şeftaliyi 2 liradan satıyoruz. Meyve suyu için bile almıyorlar. Her şeyin taban fiyatı var ama şeftaliye gelince hiçbir şey yok. Ondan sonra bizi komisyoncunun insafına bırakıyorlar. Sonra her yere borç; bankaya borç, ilaççıya borç. Bunun sonrası hırsızlık. Devletimiz, bakanlıklarımız bizi iyice sahipsiz bıraktı. 7 liralık mazot 25 lira, 90 liralık gübre 400 lira olmuş. 'Her şey çok güzel' diyorlar ama bu mu güzellik? Sadece bu köyde 10 bin ton şeftali var ama hepsi çürüyor. 10 gün sonra yiyecek şeftali yok" diyerek anlattı.

Mezitli Tepeköy şeftalisi, üretici tarafından 2 liraya satılırken 10 km mesafedeki Fındıkpınarı tezgahlarında 10 liradan, market raflarında ise 16-18 liradan alıcı buluyor. 2 liradan satmalarına karşın alıcı bulamadıklarından yakınan üreticiler, ellerine geçen para toplama ve nakliye maliyetlerini karşılayamadığı için ürünlerini dalında bırakmayı tercih ediyor. Aralarında Tepeköy, Sarıyer ve Kocayer mahalleleri gibi yoğun üretimin olduğu bölgedeki üreticiler, artan maliyetler nedeniyle gelecek sezona ilişkin de öngörüde bulunamıyor.

"GÜBRENİN KİLOSUNU 15 LİRAYA ALIYORUZ AMA ŞEFTALİYİ 2 LİRADAN SATIYORUZ"

İnsanların ucuz meyve sebze yeme imkanı varken sahipsizlik nedeniyle hem üreticinin hem de tüketicinin oldukça zor durumda kaldığını belirten üreticiler, "Devletimizin bu konuda sessiz kalması bizi çok üzdü. Çok mağduruz. 'Bir an önce müdahale edilsin' dedik ama daha da kötüsü oldu. Yani gübrenin kilosunu 15 liraya alıyoruz ama şeftaliyi 2 liradan satıyoruz. Meyve suyu için bile almıyorlar. Her şeyin taban fiyatı var ama şeftaliye gelince hiçbir şey yok. Ondan sonra bizi komisyoncunun insafına bırakıyorlar. Sonra her yere borç; bankaya borç, ilaççıya borç. Bunun sonrası hırsızlık. Devletimiz, bakanlıklarımız bizi iyice sahipsiz bıraktı. 7 liralık mazot 25 lira, 90 liralık gübre 400 lira olmuş. 'Her şey çok güzel' diyorlar ama bu mu güzellik? Sadece bu köyde 10 bin ton şeftali var ama hepsi çürüyor. 10 gün sonra yiyecek şeftali yok" dedi.

"BUNDAN BETERİ HERHALDE 3. DÜNYA SAVAŞI OLUR"

Şeftaliyi üreticiden alarak sebze haline götürdüklerini dile getiren komisyoncular ise kendilerinin de aynı mağduriyeti yaşadığını söyledi. Paketleme, taşıma gibi maliyetler sonrası Mersin haline götürdükleri şeftaliyi 3,5 TL ile 5 TL arasında bir fiyata satabildiğini söyleyen bir komisyoncu, "Halde fiyat veren bile olmuyor. Köylü arkadaşımız getirmiş, 50 sandık biri, 30 sandık biri, 10 sandık bırakıp gidiyor. Hale götürdüm 5 lira, 3,5 liraya halde satılan şeftali beni kurtarmıyor ki. Sadece benim bir buçuk milyon zararım var. 50 tane alıcı var, her biri bir buçuk milyar zarar ederse ne olacak? Ondan sonra kimse almayacak. Çok vahim bir durumdayız. 'Allah sonumuzu hayır etsin, beterin beteri var' diyorlar ama bundan beteri herhalde 3. Dünya Savaşı olur" diye konuştu.

"BU ŞEKİLDE ÜRETİCİNİN BİR DAHA ÜRETMESİ MÜMKÜN DEĞİL"

Üreten ve komisyoncu kadar pazar esnafı da durumdan dertli. Aldıkları şeftaliyi üzerine çok cüzi bir kar payı koyduktan sonra satışa sunduklarının, ancak vatandaşların alım gücü nedeniyle satamadıklarının altını çizen bir pazarcı da "Çabuk çürüyen bir ürün. En fazla iki gün içerisinde satmak zorundasın. Satamazsan çürüyecek ve parası benden çıkacak. Her şeyi hesaplamak durumundayız. Vatandaş da haklı, çünkü alabilecek gücü yok. Ama biz de haklıyız, satamayıp çürüyen malların maliyetini maalesef ürünlere yansıtmak durumundayız" dedi.

Üreticiden tüketiciye ulaşıncaya kadar oluşan fiyat farkının yönetimsel bir sıkıntı olduğunu vurgulayan Kocayer Mahalle Muhtarı Mehmet Ali Öztürk, "Üreticilerimiz, 15 liraya gübreyi alıyorlar. Bunun sulaması, yakıtı, işçiliği, her şeyi var ama satarken şeftaliyi ancak 2 liradan satabiliyorlar. Bu şekilde üreticinin bir daha üretmesi mümkün değil. Her yere borç var. İlaç satıcısı, kredi çekilen banka para bekliyor. 2 liradan kazanması ve gelecek yıla umutla bakması olası değil. Bunun mutlaka denetlenmesi ve bir fiyat politikasının belirlenmesi gerekiyor. Yoksa ortada çiftçi, üretici diye bir şey kalmayacak" diye konuştu.

"10 DAKİKALIK YERDE ŞEFTALİ 2 LİRADAN 10 LİRAYA ÇIKARSA, YARIM SAATLİK MESAFEDE 2 LİRADAN 16 LİRAYA ÇIKARSA ÜRETİCİ NASIL MUTLU OLSUN"

Üreticinin yaşadığı soruna dikkat çekmek amacıyla önceki yıllarda bir dizi çalışma yapan ve kendisi de yüksek ziraat mühendisi olan Mezitli Belediye Başkanı Neşet Tarhan, üreticinin düştüğü bu duruma devlet yetkililerinin el atması gerektiğini söyledi. Geçen yıllarda şeftali üreticisini desteklemek amacıyla kentin her bölgesinde üreticilerin ilk elden satışlarına izin vererek Mezitlililerin ucuz şeftali yiyebilmesinin önünü açan Başkan Tarhan, bazı zincir marketlerle de anlaşma yapılmasını sağlayarak üreticinin daha fazla para kazanmasını sağlamıştı.

Ancak bireysel girişimlerle soruna kalıcı çözüm üretilemeyeceğini vurgulayan Başkan Tarhan, bölgede her yıl 100 bin tonun üzerinde şeftali üretimi yapıldığını hatırlatarak şöyle konuştu:

"Oldukça kaliteli, Türkiye'nin en güzel şeftalisi bu bölgede yetişmekte. Üreticilerimiz çok zor günler geçiriyor ve isyan ediyor. Üreticinin eline kiloda 2 lira geçmekte iken hemen 10-15 km mesafede olan Fındıkpınarı yaylasında 10 liradan satılıyor. Mezitli'ye geldiğiniz zaman, 30 kilometrelik mesafede, 20 dakikalık bir yolda, marketlerde 16 liradan satıyor. Biraz düşünen insanların, yarım saatlik bir yerde 2 liradan bir fiyat 16 liraya nasıl çıkıyor diye kafa yorması gerekiyor. Bunlar denetlenemez mi? Örneğin biz, 800 üretici kadının yer aldığı Kadın Üretici Pazarlarımızda taban fiyat uygulaması yapıyoruz. 'Bir sebzeyi, bir meyveyi şu fiyattan fazla satamazsınız' diyoruz. Hükümetin ilgili kuruluşları yerelde de böyle bir uygulamaya geçemez mi? Üretici 'karlı değil' diye isyan ediyor. Tüketici 'pahalı' diye isyan ediyor. Tabii böyle olunca da Mersin Mezitli gibi bir yerde her yıl köyde yaşayan, kırsalda yaşayan nüfusumuz maalesef azalıyor. Bu, Türkiye'nin ciddi bir sosyal sorunudur. Giderek kentlerdeki işsizlik artıyor. Kentlerdeki sosyal sorunları artırıyor. Köylüyü, üreticiyi yerinde bırakarak üretime devam edebilmesi için önlem almak zorundayız. Üreticinin yerinde kalabilmesi için de onun mutlu olması gerekiyor. Ama 10 dakikalık yerde şeftali 2 liradan 10 liraya çıkarsa, yarım saatlik mesafede 2 liradan 16 liraya çıkarsa üretici nasıl mutlu olsun?"