Mevsimlik Tarım İşçilerinin Kaydı Yok!

Harran Üniversitesi, Sağlık Bakanlığı, Toros Tarım ve Birleşmiş Milletler (BM) Nüfus Fonu Türkiye Temsilciliği tarafından yürütülen Mevsimlik Tarım İşçilerinin Sağlığını Geliştirme Programı Medya Bilgilendirme Toplantısı yapıldı.

Otel El Ruha'da düzenlenen toplantıya Şanlıurfa Vali Yardımcısı Aylin Kırcı Duman, Harran Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ahmet Yılmaz, Harran Üniversitesi Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü ve Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeynep Şimşek, Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Daire Başkanı Dr. Kanuni Keklik ile Toplum Sağlığı Merkezleri çalışanları, sağlık aracıları ve mevsimlik tarım işçisi olarak çalışanlar katıldı.

ŞİMŞEK: HER KESİME SORUMLULUK DÜŞÜYOR

Toplantının başında programın tanıtımını yapan Harran Üniversitesi Tarımda İş Sağlığı ve Güvenliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü ve Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zeynep Şimşek, "2011 yılında Kasım ayında Birleşmiş Milletlerle bir protokol yapıldı. Halk sağlığı olarak 2004'ten beri çalışıyorduk. Küçük modeller üretmiştik. Bizim bunları ülke modeli haline getirmemiz gerekiyordu. Bu şekilde yola çıkmış olduk. Araştırmayı yaptık. Gördük ki, tarım işçileri Türkiye ortalamasına göre anne bebek ölümleri açısından son derece dezavantajlı bir durum ve hemen arkasında da biz modellerimizi üretmeye başladık. Türkiye'de tarım ikinci istihdam alanı. Dolayısıyla tarımda çalışan büyük önem taşımaktaydı. Yaptığımız araştırmalarda yapmamız gereken yedi tane model ortaya çıktı. Bunlardan bir tanesi Türkiye Halk Sağlığı Kurumu işbirliği ile hem Toplum Sağlığı Merkezlerimizin hem de Aile Sağlığı Merkezlerimizin eğitimiydi. İkinci adımı yöneticilerin, kaymakam ve vali yardımcıları olmak üzere yöneticilerde bir farkındalık yaratılmasıydı. Üçüncü adımı mevsimlik tarım işçileri illerine veya Urfa'ya döndüklerinde Kur'an kursları başta olmak üzere dini eğitime katılıyorlardı. Bu aşamada doğrudan risklerle ilgili din adamlarının eğitimi konusunda eğitimleri gerekliydi. Mevsimlik tarım işçilerine doğrudan dokunmak gerekiyordu. Bir sağlık aracıları modeli gelişirdik. Arkasından toplumda rol modelleri oluşturmak üzere mevsimlik tarım işçilerinden kişiler yetiştirmeye çalıştık" dedi.

KEKLİK: SORUN YOK GİBİ DAVRANIYORDUK

Daha önceleri mevsimlik tarım işçilerine bakış açılarının profesyonel olmadığını kaydeden Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Daire Başkanı Dr. Kanuni Keklik, sadece tarım işçileriyle bir iletişimlerinin olduğunu kaydetti. Adıyaman'da görev yaptığı sırada yaşadıklarını anlatan Keklik, "Onlarla iletişimimiz mesai saatleri dışında oluyordu. Yaşadıkları yerlerde sorunlar vardı. Tuvalet sorunları vardı. Çevreyle alakalı sorunlar yaşanıyordu ama biz hepsine baktığımızda şöyle bir gözlemimiz vardı. Diyorduk ki, 'nasıl oluyor da bu çocuklar burada yaşamlarını sürdürebiliyorlar.' Ama sonradan bu işin içerisine girince gördük ki, sorunu öyle içselleştirmişiz ki, sorun yokmuş gibi kabul edebiliyorduk. Olaya profesyonel baktığımızda oradaki sorunların daha büyük olduğunu gördük" dedi.Harran Üniversitesi, BM Nüfus Fonu, ve Halk Sağlığı tarafından mevsimlik tarım işçileri için çok büyük ilerlemelerin kaydedildiğini belirten Keklik, Halk Sağlığı Kurumu olarak bu işe duyarsız kalmayacaklarını söyledi. Keklik, "Mevsimlik nüfus hareketlerini göz önünde bulundurarak bir çalıştay gerçekleştirdik. Bu çalıştayda da özellikle tarım çalışanlarını farklı bir şekilde ele almaya çalıştık. Ve buradan aldığımız çıktılar doğrultusunda faaliyetlerimizi yürüttük. Standart hedefler geliştirmek için modüller geliştirmeyi hedefledik" diye konuştu.

'HİZMET ULAŞTIRMADA SORUN YAŞAYABİLİYORUZ'

"Projenin programa dönüşmesi sürekliliğinin sağlanması en önemli konu" diyen Keklik, şunları kaydetti: "Programın sürekliliği önemliydi. Şu anda bakanımızın önünde imzada olan Toplum Sağlığı Merkezleri Yönetmeliği içerisine dezavantajlı gruplar başlığı altında mevsimsel tarım işçilerini bir başlık olarak gösterdik ki, kurumumuzun mevzuat alt bakımı açısından güçlü bir dayanağı olsun. Bu yayımlandığında mevzuat alt yapımız daha güçlü olarak ortaya konmuş olacak. Bu insanlara hizmetlerimiz başvurdukları aile hekimleri aracılığıyla veriliyor. Çoğu yerde ise bu hizmeti toplum sağlığı merkezlerimiz veriyor. Bu merkezlerin sorunlarını çözmek için Sosyal Güvenlik Kurumu ile de çalışmalar yaptık. Mevsimlik tarım işçilerinin kayıt altına alınamaması en önemli sorun olarak karşımıza çıkıyor. Çünkü binlerce insanı bir dönem bir ilden diğer ile gidiyor. Dolayısıyla bu insanlara hizmet ulaştırmada sorun yaşayabiliyoruz."

Toplantı bağımsız denetçiler tarafından yapılan değerlendirme ve soru, cevaplarla sona erdi.
(Kaynak: Gazeteipekyol)