MESEM Projesi Kapsamında Çalışan Çocukların İş Kazalarında Hayatını Kaybetmesi

CHP İzmir Milletvekili Rıfat Nalbantoğlu, mesleki eğitim (MESEM) projesi kapsamında çalışan çocukların iş kazalarında hayatını kaybetmesine ilişkin; "Asgari ücretin yüzde 30'u karşılığı ücretli olarak çalıştırılan bu öğrencilerin ücretlerinin üçte ikisinin devlet tarafından karşılanıyor olması iş yerleri açısından çocuk işçiliğini cazip kılmaktadır. Ancak iş güvenliği yetersizliği ve denetim eksikliği nedeniyle her ay yaklaşık 4 – 5 çocuk işçi yaşamını yitirmektedir. MESEM adeta ölüm projesine dönüşmüştür. Bunlar resmi olarak kayıtlarda yer alan ölümlerdir" dedi.

CHP İzmir Milletvekili Rıfat Nalbantoğlu, gelir dağılımındaki eşitsizliğin ve yoksulluğun en çok çocukları etkilediğini belirterek, denetim eksikliği nedeniyle her ay MESEM projesi kapsamında iş yerlerinde çalışan 4-5 çocuğun öldüğünü açıkladı. Nalbantoğlu, yaptığı yazılı açıklamada şunları kaydetti:

"İŞ GÜVENLİĞİ YETERSİZLİĞİ VE DENETİM EKSİKLİĞİ NEDENİYLE HER AY YAKLAŞIK 4 – 5 ÇOCUK İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRMEKTEDİR"

"Az gelişmişliğin en önemli göstergelerinden biri de çocuk işçiliğini üretim amaçlı görmektir. 2022 yılında hayata geçirilen mesleki eğitim (MESEM) projesi yoksulluk, ekonomik sıkıntılar ve ailelerin eğitim masraflarını karşılayamamaları nedeniyle örgün eğitimin yerini almaya başlamıştır. Bugün itibariyle yaklaşık 1,5 milyon öğrenci haftanın bir günü okulda dört günü işyerlerinde ucuz işgücü olarak çalıştırılmaktadır. Asgari ücretin yüzde 30'u karşılığı ücretli olarak çalıştırılan bu öğrencilerin ücretlerinin üçte ikisinin devlet tarafından karşılanıyor olması iş yerleri açısından çocuk işçiliğini cazip kılmaktadır. Ancak iş güvenliği yetersizliği ve denetim eksikliği nedeniyle her ay yaklaşık 4 – 5 çocuk işçi yaşamını yitirmektedir.

"MESEM ADETA ÖLÜM PROJESİNE DÖNÜŞMÜŞTÜR"

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisine göre geçen yıl en az 54 çocuk işçi iş kazalarında yaşamını yitirmiştir. Aralık ayında Konya'nın Ereğli İlçesinde 17 yaşındaki stajyer öğrenci Ulaş Dumlu ile Kocaeli'nde 15 yaşındaki Ömer Girgin'den sonra ocak ayında da 14 yaşındaki Arda Tonbul ile 15 yaşındaki Erol Can Yavuz staj sırasında geçirdikleri iş kazası nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Bu haliyle MESEM adeta ölüm projesine dönüşmüştür. Bunlar resmi olarak kayıtlarda yer alan ölümlerdir. Bir de maliyet avantajı sağlamak amacıyla sigortalı yapılmayarak kayıt altına alınmayan çocuk işçiliği ve ölümler göz önüne alındığında durumun ne kadar vahim bir boyuta ulaştığı daha iyi anlaşılacaktır.

"BUGÜN ÜLKEMİZDE HER ÜÇ ÇOCUKTAN BİRİ YOKSULLUK TEHDİDİYLE KARŞI KARŞIYADIR"

Avrupa'nın en genç nüfusuna sahip olan ülkemizde yoksulluk riski altında olan çocukların oranı toplam çocuk nüfusu içinde yüzde 34,2 ye ulaşmıştır. Bugün ülkemizde her üç çocuktan biri yoksulluk tehdidiyle karşı karşıyadır. Gelir dağılımındaki eşitsizliğin doğal olarak eğitim, sağlık, barınma ve beslenme gibi toplumsal yansımaları olmaktadır. Ekmek veya makarna gibi yiyecekleri her gün tüketen çocukların oranı yüzde 62,4 iken, her gün et, tavuk ve balık tüketenlerin oranı yüzde 12,7'dir. Bütün bunlar da çocuk işçiliğini artmakta, iş güvenliği yetersizliği ve denetimsizlikten dolayı ölümlere yol açmaktadır. Eğitim ve oyun çağındaki çocuklar ne yazık ki ucuz işçi olarak görülmekte, yönetilememenin bedeli olarak bu sömürü düzenine kurban edilmektedir. Halen ülkemizde resmi rakamlara göre bir ekonomik faaliyette çalışan çocuk sayısı 720 binin üzerindedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı verilerine göre çalışan çocuk sayısı her yıl 100 binin üzerinde artmaktadır. Önlem alması gerekenler ise maalesef seyirci kalmakta, sadece istatistik yayımlamaktadır. Ekonomik sıkıntılar ve yoksulluk nedeniyle yaşamını yitiren çocuklar, bu ülkenin çocukları değil midir? Önlem alınması için daha ne kadar çocuk işçinin ölmesi gerekmektedir?"

NALBANTOĞLU, ÇOCUK İŞÇİLİĞİ MECLİS GÜNDEMİNE TAŞIDI

Nalbantoğlu, konuya ilişkin de Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin'in yanıtlaması istemiyle Meclis Başkanlığı'na yazılı soru önergesi verdi. Nalbantoğlu, Tekin'e, MESEM projesi nedeniyle yaşanan ölümlü ve yaralanmalı kazaların önlenmesine yönelik hangi önlemlerin alındığını, yaşanan kazalarla ilgili sorumlular hakkında ne gibi işlemler yapıldığını ve projenin tekrar gözden geçirilip geçirilmeyeceğini sordu.