Mecburiyetten Taksicilik

İstanbul'daki taksicilerin yüzde 41,9'u taksiciliği mecburiyetten yaptığını beyan ederken, en rahatsız oldukları müşteri tipini ise agresif ve trafik sıkışınca araçtan inen yolcu olarak tanımladı.

İstanbul taksicileriyle ilgili geniş kapsamlı "ilk" bilimsel verilerin toplandığı Nigar Ayyıldız'ın "Taksici ve Dürtüsellik" çalışmasında, taksicilerin sosyal, kültürel ve ekonomik hayatına dair veriler yer alıyor.

İstanbul'da bulunan 17 bin 395 taksiciyi temsilen 391 taksici üzerinde uygulanan çalışma, 39 ilçeden gececi, gündüzcü, hafta sonu ve dönüşümlü çalışan, plaka sahibi, kiracı ve şoförlerle yürütüldü.

Çalışmaya göre, İstanbul'da bir taksi günde yaklaşık 350 kilometre mesafe katediyor. Taksicilerin yüzde 42,2'si 38-47 yaş arasında yer alırken, taksicilerin yüzde 40,9'u lise mezunu, yüzde 82,9'u SGK'lı ve yüzde 15,4'ü taksiciliğe tekstil işinden gelme.

Kentteki taksicilerin yüzde 40,6'sı köprü güzergahından geçmek istemezken, yüzde 86,1'i trafikten şikayetçi.

Yüzde 41,9'u mecburiyetten yapıyor

İstanbul'daki taksicilerin yüzde 62,7'si sigara içerken, yüzde 41,9'u taksiciliği mecburiyetten yapıyor.

Çalışmada, şunlar kaydedildi:

"İstanbul'da 17 bin 395 taksi bulunmaktadır. Bu taksilerin plaka kullanım hakkı tahsis denilen sistemle geçmişte İl Trafik Komisyonları tarafından, 5216 sayılı yasadan sonra ise büyükşehirlerde Ulaşım Koordinasyon Merkezlerince belirlenen kurallar çerçevesinde İBB tarafından sahiplerine verilmektedir. İstanbul'da en son taksi sayısı düzenlemesi 1991 yılında yapılmıştır. Plaka sayısında yeni bir düzenleme yapılmadığı sürece var olan sayıda artma ya da eksilme olması söz konusu değildir. Taksi plakası fiyatının plaka sahipleri açısından plakayı satmadığı sürece bir önemi bulunmamaktadır. Taksi sahipleri taksilerini bir yatırım aracı olarak görmemekte, aksine plaka değerine geçimini temin etmek üzere bakmaktadır. Çünkü plaka fiyatları taksicilerin günlük kazançlarını değiştirmemektedir.

Çok sayıda müşteri ile bir arada bulunan ve trafik yoğunluğu içerisinde çalışan taksicilere az sayıda verilmeye çalışılan psikolojik eğitimlerin daha yaygın hale getirilmesi ve taksicilerin böyle bir eğitimi talep etmeleri faydalı görülmektedir. Yine şoför olarak seçilecek kişilerde psikolojik testler uygulanıp strese, trafiğe vb. zorlu şartlara uygun olup olmamalarının tespit edilmesinin uygun olduğu düşünülmektedir. Böylelikle şahısların mesleğe girişte teknik bilgilerin dışında psikolojik olarak da bu iş için hazır olup olmadıkları tespit edilmelidir. Yine 15 Temmuz kalkışması sonrasında aynı ölçeklerin uygulanması ile işsiz kalan pek çok kişinin taksiciliği seçmesi sonucu profilde bir değişiklik oluşmasının gözlemlenebileceği düşünülmektedir. "

İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Yahya Uğur da araştırma sonuçlarıyla ilgili bugüne kadar "Beyefendi Taksicilik Geri Gelinceye Kadar" sloganı ile mesleğe kalite katmak üzere hareket ettiklerini kaydetti.

Uğur, "Bu çalışmadan görüyoruz ki mesleğimiz adına umut veren gelişmeler söz konusu. Şoförlerin SGK kapsamına alınmış olması veya korsan taşımacılıkla mücadele yasasının çıkmış olması mesleğimizde kalıcılık ve gelişme sağlaması açısından çok önemlidir." ifadelerini kullandı.