Marmara ve Doğu Anadolu'da "Deprem" Riski

Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi ve Deprem Mühendisliği Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ahmet Yakut, ülkenin farklı yerlerinde her an bir deprem beklediklerini belirterek, "Özellikle Marmara civarında ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde fay hattı üzerinde deprem olma olasılığı çok yüksek. Ne zaman olacağını kestirmeniz mümkün değil ama böyle bir depreme muhakkak hazırlıklı olmak lazım." dedi.

Yakut, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'nin deprem bölgesi olduğunu ve dolayısıyla zaman zaman depremlerin meydana gelebildiğini söyledi.

Mevcut binaların yapılması sırasında işçilik, tasarım, denetim ve birçok alanda önemli eksiklikler yaşandığını dile getiren Yakut, Van depremi öncesinde o yıl içerisinde yapılan binaların, yaşanan depremde hasar gördüğünü hatırlattı. 

Yakut, Türkiye'de çok yeterli binaların tasarlanamadığını ifade ederek, şöyle devam etti:

"Genellikle tasarım yaparken çok ehil kişilere yaptırmıyoruz. Bırakın bunu, binaların imalatını yaparken, bunu yapan müteahhitler çoğu zaman taşeronlarla çalışıyor. Bunlar çok kalifiye insanlar olmuyor. Doğru uygulama yapmıyorlar. İşçilik çok kötü, doğru malzeme kullanmıyorlar. Bütün bunlar biriktiği zaman bizim istemediğimiz şeyler yaşanıyor. Birde bunun üzerine yetersiz denetim ekleniyor. Bu yapılar doğru bir şekilde denetlenmiyor, kontrol edilmiyor. Van Erciş'te meydana gelen depreme baktığınız zaman orada insanlar halen gidip oradaki ustaları tutup bina yaptırıyorlar. Orada 2011'de deprem oldu ve o yıl yapılmış binalar bile çok büyük hasar gördü."

MARMARA VE DOĞU ANADOLU BÖLGELERİNDE DEPREM RİSKİ

Tam olarak nerede, ne zaman deprem olacağını tahmin etmenin mümkün olmadığını ve bilimin henüz o seviyeye ulaşmadığını vurgulayan Yakut, "Ama ülkemizin farklı yerlerinde her an bir deprem bekliyoruz. Özellikle Marmara civarında ve Doğu Anadolu Bölgesi'nde fay hattı üzerinde deprem olma olasılığı çok yüksek. Ne zaman olacağını kestirmeniz mümkün değil ama böyle bir depreme muhakkak hazırlıklı olmak lazım. Bizim yapı stoğumuz o kadar büyük ki yapı stoğumuz içerisinde de depreme dayanıklılığı düşük, zayıf performans gösterecek yapı o kadar yüksek ki şu anda depreme hazırız demek mümkün değil. Herhangi bir bölgede Allah korusun deprem olduğu zaman hasar çok büyük olacaktır" şeklinde konuştu.

DEPREM HARİTASI

Yakut, Türkiye'nin deprem bölgeleri haritasının önümüzdeki bir yıl bitmeden yenileneceğini kaydederek, "Bu sayede deprem bölgelerini çok daha doğru ve kesin bir şekilde bulabileceğiz. Onu bulduğumuz zaman hangi bölgenin daha fazla tasarımına ağırlık vermemiz, deprem seviyelerinde neler yapmamız gerektiğini öğreneceğiz net olarak" dedi.

KENTSEL DÖNÜŞÜM

Prof. Dr. Yakut, yaşanabilecek depremlerde binalardaki hasarların en aza indirilmesi ve güvenli bir ortam oluşturulması noktasında çok ciddi adımlar atıldığını dile getirdi. 

Yeni çıkan "Kentsel dönüşüm" kanununun daha güvenli bir yapılaşma sağlayacağını vurgulayan Yakut, şunları kaydetti:

"Bu kanun çerçevesinde eski binalar yıkılıp yerlerine daha dayanıklı binaların yapılması işlemi başladı ama henüz bunlar başlangıç aşamasında. Hedeflerin çok çok altında. Bunun için de yönetmeliklerimiz zaman içerisinde revize ediliyor, daha güncelleşiyor. Kentsel dönüşümün uzun vadede deprem riski taşıyan binaların yıkılarak yenilerinin yapılması noktasında çok büyük katkısı olacak. Şu aşamada özellikle çok zayıf binalar, seçilip belli bir değerlendirmeye tabi tutuluyor. Bunlardan riskli bulunanlar yıkılıyor, yerine daha sağlam binaların yapılması zorunlu kılınıyor. Devlet de buna finansal ve hukuksal destek sağlıyor. Şimdi bu yaygınlaştığı zaman, çok büyük etkisi olacağını düşünüyorum."