Malcolm X New York'ta Anıldı

ABD'de ırkçılıkla mücadelenin sembol isimlerinden Müslüman aktivist Malcolm X, ailesinin New York'ta kurduğu kültür merkezinde anıldı.

Malcolm X Betty Shabazz Kültür ve Eğitim Merkezi'ndeki anma programında, Malcolm X'in, ölümünün 52'nci yılında Amerikan toplumuna ve dünyaya ilham kaynağı olmaya devam ettiği mesajı verildi.

İmam El- Hac Talip Abdurraşit, Afrika kültürünü yansıtan dans ve müzik gösterisinin ardından yaptığım takdim konuşmasında, "Elli iki yıl önce buraya Audubon Balo Salonu deniyordu ve burada büyük bir trajedi vuku buldu. Yıllarca, o trajik günde burada olanlar derin bir acıyı içlerinde taşıdılar ve hala taşıyorlar." diye konuştu.

Abdurraşit, merkezin açılmasına Malcolm X'in eşi Betty eş-Şahbaz'ın önayak olduğunu belirterek, "O, buranın bir yaşam, onur ve eğitim merkezine dönüştürülmesine karar verdi." dedi.

Programa konuşmacı olarak katılan aktivist Dr. Mika'il Abdullah DeVeaux, "Malcolm X, 'özgürlük güç kazanarak elde edilir' demişti. Bu bizi yeni bir tartışmaya yönlendiriyor, çünkü her birimiz farklı düzey ve boyutlarda gücün ne olduğunu tanımlamak durumundayız. Bence gücün ilk ve en önemli anlamı, kendi hayatım üzerinde söz sahibi olabilmemdir." diye konuştu.

ABD'deki siyahi toplulukların demokratik hakları üzerine çalışan Ifeoma Ike, "Kanımca özgürlüğe yakınlığımız, bizi değersiz olduğumuza inandırmak için tasarlanmış mekanizmalara karşı verdiğimiz mücadeleyle doğru orantılı" ifadelerini kullandı.

Moth Hall Bridges Akademisi'nin kurucusu, eğitimci Dr. Nadia Lopez, ABD'deki okul sisteminin ırkçılıkla mücadeleyi zorlaştırdığını, okulların birer "hapishane" niteliğinde olduğunu savunarak,, "Bunu tereddüt etmeden söylüyorum, çünkü her gün çocuklarımın özgürlük peşinde yaşadığı zorluklara tanıklık ediyorum. Kaynakların sınırlı olduğu mahallelerde, hapishane gibi okullarda, kendilerini eğiterek özgürleştirmekten ziyade aylık maaş çekleriyle ilgilenen öğretmenlerle baş etmek zorunda kalıyorlar." şeklinde konuştu.

Geceye Malcolm X'in kızları Aliyasa eş-Şahbaz ve Melek eş-Şahbaz da ailelerini temsilen katıldı, ancak konuşma yapmadı.

Malcolm X'in yaşam öyküsü

Asıl adı "Malcolm Little" olan Malcolm X, 1925 yılında siyahi Amerikalıların özgürlüklerine kavuşamayacağına ve Afrika'ya dönmeleri gerektiğine inanan Earl Little adlı bir vaizin oğlu olarak dünyaya geldi.

Henüz 5 yaşındayken babasını faili meçhul bir cinayete kurban veren ve annesi akıl hastanesine kapatılan Malcolm, yoksulluk ve zorluklar içinde geçen çocukluğunun ardından 1946'da hırsızlıktan hapse mahkum edildi.

Bu dönemde siyahi milliyetçiliğini savunan Nation of Islam (İslam Milleti) hareketinin lideri Elijah Muhammed'in görüşlerini benimseyen Malcolm, 1952'de cezaevinden çıkınca bu harekete katıldı. O tarihten itibaren davasının isimsiz bir hizmetkarı olduğunu simgelesin diye X soyadını kullanmaya başlayan Malcolm, karizmatik kişiliği, enerjisi ve sözünü sakınmayan, hararetli hitap tarzı sayesinde kısa sürede hareketin önde gelen yüzlerinden biri oldu.

Zaman içinde Elijah Muhammed ile hareketin odak noktaları, kullandığı yöntemler ve dine bakış konularında anlaşmazlığa düşen Malcolm X, 1964'te Nation of Islam'dan ayrıldı.

Hayatının son döneminde Amerikan toplumunun ırk problemini çözmesi için İslam dinini anlaması gerektiğini ve tüm ırkların kardeşliğini esas alan bir insan hakları mücadelesini savunan Malcolm X, bu dönemde El-Hajj Malik El-Shabazz (el-Hac Malik eş-Şahbaz) ismini kullanmaya başladı.

Malcolm X, 21 Şubat 1965'te Harlem'de konuşma yaparken silahla vurularak öldürüldü. Nation of Islam üyesi üç kişinin cinayet suçundan mahkum edilmesine rağmen suikastin arkasında hayatının son döneminde Malcolm X'i sıkı takip altında tutan Federal Soruşturma Bürosunun (FBI) olduğuna dair iddialar ortaya atıldı.

Ünlü aktivist Malcolm X'in, Afroamerikan edebiyatının önemli eserlerinden "Kökler" romanının yazarı Alex Haley ile kaleme aldığı hayat hikayesi, 20. yüzyılın en önemli otobiyografilerinden biri olarak gösteriliyor.