Makedonya'daki Yörük Türklerinin Su ve Yol Sıkıntısı

Makedonya'nın Doğu bölgesinde Radoviş belediyesine bağlı Alikoç köyünde yaşayan Yörük Türkleri'nin yaşadıkları sıkıntılar bitmek bilmiyor. Radoviş etrafındaki Buçim, Topolniça, Pırnalı, Süpürge, Alikoç, Kocali ve Kılavuzlu köylerinde yaşayan 3 bine yakın Yörük Türkü'nün ortak sıkıntısı yollarının asfalt olmayışı veya su eksikliği. Bazı köylere kadar asfaltlı yol olsa da köy içindeki yollar toprak. Görünüşte suları olsa da içilmeyecek durumda.

DHA, bu bölgede, zor şartlar altında yaşam mücadelesi veren Yörük Türklerin sıkıntılarını dinlemek ve durumu tespit etmek için Alikoç köyünü ziyaret etti. Dağlık köyü olan Alikoç'a Radovişten asfalt döşenmiş yolla gidiliyor, fakat köyün içine girildiğinde yolların durumu oldukça kötü. Geçimlerini tarımcılık ve hayvancılıkla sağlamaya çalışan köy sakinleri zor şartlarda yaşıyor. En büyük sıkıntıları da içme sularının olmayışı.

Köy kadınları sularının olmasına rağmen içilecek durumda olmadığını, suyun kirli olduğunu, batak aktığını, su kaynağında bayır domuzlarının suyu kirlettiğini, bu suyu içtikleri takdirde hasta olduklarını dile getirdiler. Yaşamlarının ağır olduğunu, ektikleri tütünlerin geçmediğini ifade den bir köylü kadın: "Yaşamak mı bu? Böyle yaşamak istemeyiz. Biraz yardım yapın da, biz de iyi geçinelim, burada kaldık" sözleriyle feryat ederek yardıma muhtaç olduklarını söyledi.

Köy sakinlerinden Ankara'dan İletişim mezunu Selman Yusuf, köydeki Yörük Türklerin durumunu DHA kamerasına anlattı. Yusuf, Alikoç köyünde 100 hane, yaklaşık 500 kişinin yaşadığını, geçimlerini de hayvancılık ve tütüncülükle sağladıklarını söyledi. Selman Yusuf, son zamanlarda tütünün karşılığı ödenmediği için halkın sıkıntılı olduğunu ve göçün başladığını, Almanya'ya mülteci olarak 15 hanenin göç ettiğini belirtti.

Su sorununun sıkıntılı olduğunu söyleyen Selman Yusuf, su var gibi görünse de içilmediğini, suyun TİKA Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı tarafından getirildiğini ifade etti. Evlerde suyun var olduğunu, köyün tamamında olmasa da, ama içilmediğini, bundan dolayı insanların sıkıntılı olduğunu söyledi. Köye kadar yolun olduğunu fakat birkısmının bozulduğunu dile getiren Selman Yusuf, buradan göç etmek istemediklerini, fakat tek isteklerinin Türk iş adamlarının yatırım yapması olduğunu ifade etti.

Yörük Türk genci de parasızlıktan okuyamadıklarını, köyde ana dillerinde ancak 4. sınıfa kadar eğitim gördüklerini, ondan sonra da eğitime devam etmek için Radoviş'e gitmek mecburiyetinde olduklarını söyledi.

Genç kızlar da sudan şikayetçi. Suyu içemediklerini, temiz olmadığı için kullanamadıklarını dile getirdiler.

TÜRKİYE'DEN YARDIM BEKLİYORLAR

Makedonya'nın Doğu bölgesinde Radoviş belediyesine bağlı Koca Ali köyü Yörük Türkleri su sıkıntısını gidermek için Türkiye'den yardım bekliyor. DHA, bu bölgede, zor şartlar altında yaşam mücadelesi veren Yörük Türklerin sıkıntılarını dinlemek ve durumu tespit etmek için Alikoç köyünün ardından  Koca Ali köyünü de ziyaret etti. 120 hanelik, 650-700 kişinin yaşadığı Koca Ali sakinlerinin zor şartlar altında yaşadığı, köye gelen yol asfalt olsa da köy içindeki yolların asfaltsız toprak olduğu, su sıkıntısından zor durumda oldukları, ağır şartlarda tütüncülük ve hayvancılıkla gelirlerini kazandıklarını görüldü.

Tüm olumsuz şartlar yanında en büyük sıkıntılarının su sorunu olduğunu dile getiren Koca Ali Yörük Türkleri kendilerine yardım elinin uzatılmasını istiyorlar.

Köyde yaşayanlar, köye su getirilmesine rağmen, içilecek su olmadığını, suyun kirli olduğunu çeşmeden akıttıkları suyla gösteriyorlar.

Çeşme önüne geçen, doğma büyüme Koca Ali köyünde yaşayan bir delikanlı, DHA kamerası karşısına geçerek, köye suyun Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı tarafından getirildiğini fakat suyun bazen borular patladığı için akmadığını, aktığı zaman da temiz su olmadığı için içilmediğini söyledi.

Suyun hayvanlar için uygun olsa da insanın içmesi için uygun olmadığını, ancak suyu kaynatarak kullandıklarını anlatan genç, su sorunun giderilmesinin ancak devletin yardımıyla veya Türkiye'den gelecek yardımla mümkün olacağını ifade etti, sudan dolayı çok sıkıntılı günlerin yaşandığını da vurguladı.

Koca Ali sakinleri çeşmeden suyu akıtarak ne kadar kirli olduğunu kameramız karşısında ispatlamaya çalıştılar. Köy sakini Yörük Türk genci kirli suyu göstererek, suyu Koca Ali köyüne Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının içme sebebiyle getirdiğini, fakat hayvanların bile içmediğini söyledi. Suyun içilemediği için çok zor durumda olduklarını dile getiren Türk genci, Türkiye'den birilerinin destek çıkmasını istedi.

Köy bakkalı da "Sizin gibi kameracılar çok geldi, verdik suyu gördüler, korkudan mı neden hiç bu suyu yayınlamadılar. Ne oluyor bilmem. Bizim ricamız bu su düzelsin. Nasıl olacak baksınlar. Devlet mi karşılayacak, Türkiye mi karşılayacak. Biz bu suyu içemeyiz. Bu suyun içilmesini istiyoruz. Bu su içmek için geldi, içmek için de kullanılsın" dedi.

POÇUVAL YÖRÜK TÜRKLERİ: BİZİ KİMSE ARAYIP SORMADI

Makedonya'nın Doğu bölgesinde İştip belediyesine bağlı Poçuval köyünde yaşayan Yörük Türkleri, kendileriyle kimsenin ilgilenmediğinden şikayetçi.

İştip etrafında Yörük Türklerin yaşadığı köylerden 15 hanelik Poçuval köyüne ulaşım oldukça zor. Şehirden 22 kilometre uzakta olan bu köye motosiklet veya traktörle gidiliyor, çünkü 10 kilometrelik asfalt yoldan sonra yolculuk çok kötü şartlar altında toprak yoldan devam ediyor.

Dağ ortasında dağınık evlerden oluşan Poçuval köyünde yaşayan İzzet Hüseyin Poçuval köyünün İştip'ten 22 kilometre uzata olduğunu, normal şartlarda 2 buçuk saat yolculuk yapıldığını ama hava şartları kötü olduğunda yolculuğun 4-5 saat sürdüğünü söyledi. "Bizim köyümüze kimse gelip de sormadı" diyen İzzet Hüseyin köyde suyun olmadığını,ancak kendi imkanlarıyla su taşıdıklarını anlattı. Suyun içmek için iyi olmadığını fakat içmek mecburuyetinde olduklarını söyledi. Geçimlerini hayvancılık ve tütüncülükle sağlandıklarını fakat tütünü de satamadıklarından dolayı üzün olduklarını dile getiren Hüseyin evlerinde çeşmeler olmadığını, su sıkıntısı olduğunu ancak uzakta olan su kaynaklarından bidonlarla su getirdiklerini anlattı. 3 kilometre uzaktaki kaynaklardan köye su getirme imkanı olduğunu açıklayan İzzet Hüseyin, bunun için yardımcı olana teşekkür edeceklerini ifade etti.

Çobanlık yapan Yörük Türkü, Poçuval köyünün tarihine değinerek 80 haneden nasıl 15 haneye düştüklerini anlattı. Köy nüfusunun azalmasını yolun ve suyun olmayışına, İştip'e de uzak olduklarına bağladı. Köye yardım için Türkiye'den para geldiğini iddia eden köy sakini, yaptırılan caminin de yarım kaldığını açıklarken, "N'oldu bu para, nereye gitti?"  diye sordu.

Bir köy sakini, geçimini hayvancılık ve tütüncülükle sağladığını fakat geçen yılki tütünün kaldığını söyledi, yaşamanın çok zor olduğunu, balkan eteklerinde bol su olduğunu fakat getirilmesinin güç olduğunu, bir kuyudan içtiklerini dile getirdi.

Diğer bir köy sakini de suyun ve yolun olmayışının çok kötü olduğunu ifade etti.

DHA kamerası karşısında konuşan genç bir köylü kızı da hayatın çok zor olduğunu, yol uzaklığından dolayı liseyi 2. sınıftan bırakmak mecburiyetinde kaldığını söyledi. "Suyumuz yolumuz olsa belki daha kolay olurdu" dedi. - P