Ruhsat Sahibi Şirketin Avukatı: "Tutuklama Kararına Anlam Veremedim"

Karaman'ın Ermenek İlçesi Pamuklu Köyü yakınındaki Has Şekerler Madencilik Şirketi'ne ait kömür ocağında su baskını sonucu meydana gelen faciayla ilgili tutuklanan maden sahası ruhsat sahibi Ermenek Cenne Linyit Kömür şirketi sahibi Abdullah Özbey'in avukatı Metin Tevfik Buğdaycı, tutuklamaya itiraz edeceklerini söyledi. Tüm sorumluluğun 'rödövans sözleşmesi' ile ocağı işleten Has Şekerler Madencilik Şirketi'ne ait olduğunu ileri süren Buğdaycı, "Müvekkilimin tutuklanmasına anlam veremedim. Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'nde de rödövansla çalışan şirketin sorumlu olduğu açıkca yer almaktadır" dedi.

Ermenek İlçesi'ne bağlı Pamuklu Köyü Cenne Mevkii'nde 28 Ekim Salı günü saat 12.15 sıralarında Has Şekerler Madencilik Şirketi'ne ait linyit maden ocağında, eski imalat bölümüne biriken suyun basması sonucu ocakta çalışan 34 işçiden 18'i mahsur kaldı. İşçilerden Kerim Haznedar ve İsa Gözbaşı'nın cesetlerine 6 Kasım Perşembe günü ulaşıldı. İki işçi Aşağı Çağlar Köyü'nde toprağa verildi, diğer 16 işiyi arama çalışmaları sürdürülüyor.

Ermenek Cumhuriyet Başsavcılığı, iki cesede ulaşılması ardından 8 kişi hakkında gözaltı kararı aldı. Aralarında Has Şekerler Madencilik'in sahibi Saffet Uyar ve Cenne maden sahasının ruhsat sahibi Ermenek Cenne Linyit Kömür Şirketi'nin yöneticisi Abdullah Özbey'inde bulunduğu 5 kişi tutuklandı, 3 kişi adli kontrol kararıyla tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı.

TUTUKLULUĞA İTİRAZ

Tutuklanan Abdullah Özbey'in avukatı Metin Tevfik Buğdaycı, tutuklama kararına bir üst mahkemede itiraz edeceklerini söyledi. Buğdaycı, Özbey'in, Ermenek Cenne Linyit Kömür Şirketi'nin 2009 yılından itibaren müdürlük görevini yürüttüğünü anlatırken, şöyle konuştu:

"Ermenek Cenne Linyit Kömür Şirketi 1965 yıllarda 9 ortaklı olarak kurulmuş. Daha sonra ölüm ve miras yoluyla ortak sayısı 300'e kadar çıkmış. Geçen yıl ortak sayısını 32'ye düşürmüşler. Müvekkilim Abdullah Özbey de ruhsat sahibi şirketin müdürüdür. Şirket Konya merkezli ve buraya bağlı başka şirketler de vardır. Abullah Özbey de ruhsat sahibi şirketin organizasyonunu yapmaktadır."

RUHSAT SAHİBİ ŞİRKETİN GÖREVİ

Avukat Buğdaycı, ruhsat sahibi şirketinin maden ocaklarını kiraya verdiği zaman görevinin sadece devletin alması gereken yüzde 2 devlet hakkını tahsis edip, devlete vermekle yükümlüğü olduğu görüşünü savundu. Ruhsat sahibinin bunun dışında başka görevi olmadığını ifade eden Buğdaycı, şunları söyledi:

"Madencilik Faaliyetleri Uygulama Yönetmeliği'nin 100'üncü maddenin 2'nci fıkrasında, 'Maden ruhsat sahiblerinin ruhsat sahalarının bir kısmında veya tamamında üçüncü kişilerle yapmış oldukları rödövans sözleşmelerinde, bu alanlarda yapılacak madencilik faaliyetlerinden doğacak İş Kanunu, işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili idari, mali ve hukuki sorumluluklar rödövanscıya aittir' deniliyor. Kim rödövansı şirket? Has Şekerler. O maden sahasında Has Şekerler dışında başka rödövanscı şirketler var. Bizim ruhsat sahibi şirket olarak hiç bir sorumluluğumuz yok. Abdullah Özbey, rödövanscı şirketlerin, maden mühendisine, işçisine, iş alıp vermesine hiç bir şeyine karışmaz, karışamaz. Burada hasılat kirası gibi düşünün. Hasılat karşılığı bir yeri kiraya veriyorsunuz. Bir evi kiraya veriyorsunuz. Evin içinde kiracılar kendi aralarında sorun çıkarsa ev sahibinin haberi olur mu? Bizim burada teknik olarak hiç bir sorumluluğumuz yok. Burada açık bir madde var. Bu madde şunun için ruhsatların yüzde 80 devletin."

SOMA İDDİANAMESİNDE RUHSAT SAHİBİ YOK

Soma'daki maden faciasıyla ilgili Cumhuriyet Savcılığı tarafından hazırlanan iddianameyi hatırlatan avukat Buğdaycı, Soma'daki facia ile ilgili hazırlanan iddianamede ruhsat sahibi için dava bulunmadığını söyledi. Buğdaycı, şöyle konuştu:

"Ruhsat sahibi devlet ise, devlet yetkilisi kim? Bakan. Bakan hakkında dava açıldı mı? Yok. Biz Abdullah Özbey'in niye tutuklandığını anlayamadık. Rödövascı şirketle, Cenne Şirketi zaten ortak. Buranın yüzlerce ortağı var. 1965'ten beri bu alanda şirketler çalışıyor. Ruhsat hep Cenne'de. Kanunen ruhsat bölünemediği için, bölüm bölüm rödövans olarak veriliyor."

Has Şekerler Maden Şirketi İşletme Müdürü maden mühendisi Yavuz Özsoy'un tutuklandığı mahemede verdiği ifadeye değinen Metin Tevfik Buğdaycı, şöyle konuştu:

"Yavuz ifadesinde, 'Saffet ağabey, Has Şekerler krizde. Biz bir an önce çalışalım, üretim yapalım Saffet ağabeyin borçlarını ödeyelim' diyor. İşçiler kardeş. Orada işçiyi ezme gibi bir durum yok. Adam ağlıyor 'Ben çocuğumla giriyorum madene' diyor. Toplum vicdanını rahatlatmak ve baskı nedeniyle Abdullah Özbey tutuklandı. Ben mahkemede de söyledim '2014 Türkiye'sindeyiz, orta çağda değiliz. Cezaların şahsiliği ilkesi var. Toplum vicdanı için herkesi tutuklayamazsınız' diye. Müvekkilim içeride, müvekkilim diğer şirketlerini nasıl yönetecek? Bunun açıklaması lazım. Bundan Adalet Bakanlığı ve herkes sorumlu. Elbette üzücü olay. Tutuklama bir tedbirdir. Böyle bir şey Ermenek'te ilk defa oldu."

ÜRETİM HARİTASI

Üretim haritasının sorumluluğunun rödövanscı şirketlere ait olduğunu, ruhsat sahibi şirketin burada sorumluluğu bulunmadığını öne süren Metin Tevfik Buğdaycı, kendilerinden geçmiş yıllara ve günümüze ait üretim haritasıyla ilgili çakışma haritası istendiğini, 'Çakışma haritasını' MİGEM'de bile şu ana kadar hiç görmediklerini anlatırken şöyle devam etti:

"Olayın ardından müvekkilim, danışman firmaya konuyu araştırmasını söylüyor ve danışman firma, MİGEM'deki eski kayıtları inceleyip çakışma haritasını yapıyor. Bu çakışma haritasından sonra danışman firma ve bileşim uzmanları Cumhuriyet Savcılığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız'ı aydınlatıyor. MİGEM hiç bir sahada bugüne kadar çakışma haritası yapmamış. 1960'lardan sonra yapılan haritalarda şu anki haritalar birbirleriyle uyuşmuyor. Çünkü o zamanki ölçüler pusulayla yapılmış ve pusula ile yüzde 2'lik sapma olurmuş. Şu an modern cihazla yapıyorlar ve nokta nokta buluyorlar. Topoğraflar eski haritaya 50 metre mesafe olması gereken yer şu an 9 metre diyor. Eski haritalar ile yeni haritalar çakıştırsan bile uyuşmuyor."

İmalat haritalarını sorumluluğunu rödövanscı şirketlerde olduğunun geçen yıl yürürlüğü giren Maden İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği'nde de bulunduğu ifade eden Buğdaycı, şöyle konuştu:

"Yönetmelikte, 'Eski çalışma yerleri, ocağın içinde ve çevresinde bulunması muhtemel tabakalar, faylar ve su kaynakları gibi doğal ve arızi su birikintilerin durumu genişliği ve derinliği bütün bilgiler ayrıntılarıyla imalat haritalarına işlenir' diyor. İmalat haritaları kimde? Rödövanscı şirketlerde. Onlar yapıyorlar. Biz ruhsat sahibi olarak hazırlamadığımız bir haritadan bizim müvekkilimiz niye tutuklu anlamadık. Biz tutuklama itiraz edeceğiz." - Konya