Lübnan'daki Cumhurbaşkanlığı Seçimi

Lübnan'da Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah, cumhurbaşkanlığı seçimleri için 31 Ekim'de mecliste düzenlenecek 46'ncı oturumda partisinin General Mişel Avn'a oy vereceğini açıkladı.

Nasrallah, Suriye'de öldürülen Hizbullah komutanı Hatem Hamadi için düzenlenen anma programı vesilesiyle yaptığı konuşmada, mecliste cumhurbaşkanlığı için düzenlenecek oturumda Hizbullah milletvekillerinin cumhurbaşkanı adayı Mişel Avn'ı destekleyeceğini söyledi.

Partisinin cumhurbaşkanlığı seçimleri için yaklaşık üç yıldır sürdürdüğü boykotu sona erdireceğini belirten Nasrallah, "Hizbullah, bütün üyeleri ile oturuma katılacak ve General Avn için oy kullanacak. Eğer oylarımızı açıktan verebilirsek bunu yapacağız." dedi.

Nasrallah, geçen hafta cumhurbaşkanı adayı Avn'a desteğini açıklayan eski başbakan ve Müstakbel Hareketi lideri Saad Hariri'nin girişimini cumhurbaşkanlığı krizinin sona ermesi konusunda önemli bir gelişme şeklinde gördüklerini ancak hiçbir grubun dışarıda bırakılmadan anlaşmanın yapılmasını istediklerini vurguladı.

Nasrallah, "Bu girişimin (Hariri'nin Avn'a desteği) başarıya ulaşmasını istiyoruz. Ülkenin iyiliğini gözetiyoruz. Bu girişimin başkaları tarafından engellenmesini istemiyoruz." diye konuştu.

Mişel Avn'ın cumhurbaşkanı seçilmesi halinde yeni kurulacak hükümette başbakanın Saad Hariri olacağı yönündeki iddialar için ise Hizbullah Genel Sekreteri Nasrallah, Hariri'nin başbakanlık koltuğuna oturmasına karşı olmadıklarını kaydetti.

Nasrallah, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bazı partiler (Hariri ve Müstakbel Hareketi) General Avn'ı destekleyerek fedakarlık yaptıklarını söylüyorlar. Ben de buradan açıklıyorum. Eski Başbakan Saad Hariri'nin başbakanlık koltuğuna oturmasına karşı olmadığımızı belirterek biz de büyük bir fedakarlık gösteriyoruz."

Nasrallah, Emel Hareket lideri ve Meclis Başkanı Nebih Berri'nin Avn'ın cumhurbaşkanlığına olan muhalefeti nedeniyle Hizbullah ve Emel Hareketi arasında sürtüşme yaşandığına yönelik yerel basında çıkan iddiaları reddetti.

Cumhurbaşkanı Mişel Süleyman'dan, Mayıs 2014'te boşalan koltuğa aradan geçen 30 ayda meclis, yapılan 45 oturuma rağmen toplantı yeter sayısına ulaşamadığı için yeni cumhurbaşkanını seçemedi.

Lübnan'da 1943 yılındaki milli mutabakata göre, parlamentodaki koltuk dağılımından en küçük memur atamalarına kadar her şey mezhep temelli kotalarla belirleniyor. Meclis tarafından seçilen cumhurbaşkanının "Maruni Hristiyan" olması gerekirken, meclis başkanının "Şii", başbakanın ise "Sünni" olması gerekiyor.

Krizin üçüncü yılında değişen ittifaklar

Lübnan meclisindeki siyasi partiler, 8 Mart ve 14 Mart olarak iki ana blok altında toplanıyor. 14 Mart Bloku, 2005'te eski Başbakan Refik Hariri'nin suikast sonucu öldürülmesinin ardından oğlu Saad Hariri önderliğinde kuruldu. Bu grup Suriye rejimine karşıtlığıyla biliniyor. 8 Mart Bloku ise Suriye rejimi yanlısı gruplardan oluşuyor. Hizbullah ve cumhurbaşkanı adayı Mişel Avn da bu grupta yer alıyor.

14 Mart Bloku'nun cumhurbaşkanı adayı başlangıçta Lübnan Güçleri lideri Samir Caca idi. Ancak daha sonra hareketin lideri Saad Hariri, rakip siyasi bloktan Beşşar Esed'e yakınlığıyla tanınan milletvekili Süleyman Franci'yi uzlaşı adayı olarak öne çıkardı.

Hariri'nin desteğini çekmesi üzerine Caca, Franci'nin adaylığına karşı çıkarak iç savaş sırasındaki kanlı rakibi Özgür Yurtsever Hareketi lideri Avn'a destek verdiğini açıkladı.

Cumhurbaşkanlığı krizinde taraflar genel siyasi tavırlarının dışında, bloklar arası ittifaklarla desteklediği adaylardan vazgeçmedi. Bu da krizin uzamasına neden oldu.

Meclis, bugüne kadar gerçekleştiği 45 oturumun sadece birincisinde toplantı yeter sayısını sağladı. Geri kalan oturumlarda 128 sandalyeli meclisin üçte ikisi 86 vekilin katılımıyla toplantı yeter sayısı sağlanmadı ve oturumlar yaklaşık üç yıldır sürekli ertelendi. Anayasaya göre, birinci oturumdan sonraki oturumlarda salt çoğunluk, atmış beş vekilin oyuyla, cumhurbaşkanını seçebiliyor.

Lübnan'da bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimi için mecliste yapılacak oturum 31 Ekim'de gerçekleştirilecek. Mevcut sandalye sayıları ve partilerin liderleri doğrultusunda oy kullanması halinde, Avn'ın cumhurbaşkanı seçilmesi ihtimali artıyor.

Lübnan eski Başbakanı ve Müstakbel Hareketi lideri Saad Hariri geçen hafta, yaklaşık 3 yıldır seçilemeyen cumhurbaşkanı için Hizbullah'ın da içinde bulunduğu Suriye rejimi yanlısı grubun cumhurbaşkanı adayı Mişel Avn'a desteğini açıklamıştı.