Libya'da Seçimlere Giden Yol: Referandum Anlaşması

Libya Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ve Başkanlık Konseyi Başkanı Muhammed el-Menfi seçimlere giden yolun açılması için referandum yapılması konusunda anlaştı.

Libya Ulusal Birlik Hükümetinden yapılan açıklamada, Dibeybe ve Menfi'nin bir araya geldiği toplantıda ülkedeki siyasi ve ekonomik son gelişmeler değerlendirildi.

İkilinin görüşmede Ulusal Referandum ve Enformasyon Komisyonunun etkinleştirilmesine yönelik çalışmaları ele aldığı kaydedildi.

Dibeybe ve Menfi ayrıca, seçimler konusunda siyasi çözümün gerçekleşmesi için halkın görüşünün alınmasının temel bir adım olduğunu vurguladı.

Libya Başkanlık Konseyi Başkanı Menfi, 12 Ağustos'ta çıkardığı kararname ile, tüzel kişiliğe ve bağımsız mali sorumluluğa sahip, merkezi başkent Trablus'ta olacak "Ulusal Referandum ve Enformasyon Komisyonu" kurulmasına karar vermişti.

Libya'da seçim çıkmazı

Libya'da uluslararası ve yerel kuruluşların defalarca yaptığı çağrılara rağmen parlamento ve devlet başkanlığı seçimleri, seçim kanunları üzerindeki anlaşmazlıklar nedeniyle uzun süredir yapılamadı.

Trablus'taki Devlet Yüksek Konseyi ve ülkenin doğusundaki Temsilciler Meclisinin (TM) altışar üyesinden oluşan Seçim Yasalarını Belirleme (6+6) Komitesi, 6 Haziran 2023'te seçim kanunları üzerinde anlaşmaya varmıştı.

TM, 4 Kasım 2023'te 6+6 Komitenin belirlediği seçim yasalarını onayladığını duyurdu ancak Devlet Yüksek Konseyi TM'yi 6+6 Komitenin belirlediği seçim kanunlarını değiştirmekle itham ederek yalnız "6+6 Komitenin belirlediği seçim yasalarına bağlı olduğunu" açıklamıştı.

TM, Devlet Yüksek Konseyinin itirazına rağmen onayladığı seçim kanunlarını resmi gazetede yayımladı ve seçim kanunlarının yürürlüğe girdiğini savunmuştu. İki kurum arasındaki söz konusu anlaşmazlık nedeniyle seçimlerle ilgili süreç başlatılamamıştı.

İki kurum için en belirgin anlaşmazlık noktası ise devlet başkanlığına adaylık şartları konusunda yaşanıyor.

Devlet Yüksek Konseyi asker ve çifte vatandaşlığı bulunanların (Halife Hafter) devlet başkanlığı seçimlerinde aday olamayacağını, TM ise bu durumun adaylık için bir engel teşkil etmediği görüşünü savunuyor.