Kuzey Kutup Bölgesi'nde Deniz Buzu Kaybı ile Aşırı Soğuk Havalar Arasında İlişki Bulundu

Çin'in "Xue Long" buzkıran gemisinden çekilen fotoğrafta Çukçi Denizi'nde yüzen bir buz kütlesinin üzerinde bir kutup ayısı görülüyor, 24 Temmuz 2010. (Fotoğraf: Zhang Jiansong/Xinhua)

LANZHOU, 10 Nisan (Xinhua) -- Çinli araştırmacıların uluslararası bilim insanlarıyla ortaklaşa gerçekleştirdiği yeni bir araştırmada Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki deniz buzu kaybı ile orta enlemlerde görülen aşırı soğuk hava olayları arasındaki ilişkinin bilimsel kanıtları ortaya kondu.

Lanzhou Üniversitesi Atmosferik Bilimler Fakültesi'nden profesör Tian Wenshou, araştırmanın Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki ısınma konusunda stratosferik geri beslemenin önemini ortaya koyduğunu ve aşırı soğuk havalara yönelik kısa vadeli iklim tahminlerini desteklemesinin beklendiğini söyledi.

Son yıllarda yüksek nüfus yoğunluğuna sahip Kuzey Yarımküre'nin orta enlemlerinde sık sık ciddi can kayıpları ve ekonomik zararlara yol açan aşırı soğuk olayları görüldü. Önceki çalışmalarda Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki ciddi deniz buzu kayıplarının, bu olayların nedenlerinden biri olduğu ortaya konmasına karşın aradaki ilişki kesinlikten uzaktı.

Tian'ın araştırma ekibi, çalışma kapsamında yabancı araştırmacılarla güç birliği yaptı. Yeniden analizler ve model simülasyonları aracılığıyla ekip, Kuzey Kutup Bölgesi'ndeki deniz buzu kaybı ile ilişkili kutupsal derin ısınmadan sorumlu yeni bir dinamik mekanizmayı ortaya koydu. Söz konusu deniz buzu kaybının, Kuzey Kutup Bölgesi ile orta enlemler arasındaki ilişkinin kilit önemdeki bir öncülü olduğu kanıtlandı.

Araştırmada, deniz buzu kaybının yol açtığı derin Kuzey Kutup Bölgesi ısınması için stratosfer-troposfer bağlantısının temel rolü teyit edildi ve stratosferik değişkenin baskılanmasıyla model simülasyonları tarafından doğrulandı.

Araştırma sonuçlarına göre, gözlenen Kuzey Kutup Bölgesi orta ve üst ısınmasının büyük bölümüne, stratosfer-troposfer bağlantısının önemli bir rol oynadığı deniz buzu kaybına yönelik dinamik tepki neden oluyor.

Araştırmanın sonuçları npj Climate and Atmospheric Science dergisinde yayımlandı.