KORONAVİRÜRÜSE YAKALANINCA MAKİNEYE BAĞLANDI, SAĞLIĞINA KAVUŞUNCA AŞI UYARISI YAPTI
NİSAN ayında Covid-19'a yakalanan ve hastaneye yattıktan sonra kötüleşip akciğerleri iflas edince kalp akciğer makinesine (ECMO) bağlanan Turgay Alat (52), 3 aylık tedavi sürecinin 14 gününü ECMO'da, yaşamla ölüm arasında geçirdi.
NİSAN ayında Covid-19'a yakalanan ve hastaneye yattıktan sonra kötüleşip akciğerleri iflas edince kalp akciğer makinesine (ECMO) bağlanan Turgay Alat (52), 3 aylık tedavi sürecinin 14 gününü ECMO'da, yaşamla ölüm arasında geçirdi. Koronavirüsü yenip sağlığına kavuşan Alat, "Bana bir hayat bağışladılar. Hediye bir hayat yaşıyorum. Herkese söylüyorum, aşılarını olsunlar, çok önemli. Neler çektiğimi ben biliyorum, inşallah kimsenin başına gelmez" dedi.
Yaklaşık 4 ay önce Covid-19 testinin pozitif çıkmasının ardından evinde tedavi süreci başlayan Turgay Alat, durumunun ağırlaşması üzerine Bursa Şehir Hastanesi'ne başvurdu. Alat'ın hastaneye yatışı yapılırken, hastalığın hızlı seyretmesi nedeniyle akciğer yetmezliği gelişti. Oksijen değeri hızla düşen Alat'ın tedavisine ECMO cihazıyla devam edilmesine karar verildi. ECMO cihazı sayesinde, akciğerlerine iyileşmesi için zaman kazandırılan ve yoğun tedavi sürecinin ardından akciğerleri normale dönen Alat, şimdi ikinci baharına 'merhaba' demenin mutluluğunu yaşıyor.
Hastanın tedavi süreci hakkında açıklama yapan Bursa Şehir Hastanesi Yoğun Bakım Uzmanı Dr. Aysun Ertikin, hastanın Covid-19 nedeniyle akciğerde yaygın tutulumu olan pnömonisi olduğunu söyledi. Hastaya ECMO ile akciğerleri toparlanana kadar zaman kazandırıldığını, akciğerin dinlenme konumuna alındığını aktaran Dr.Ertikin, şunları kaydetti:
"ECMO cihazına hastanın bağlanabilmesi için hastada belli kriterlerin olması gerekiyor. İçinde kalp ve damar cerrahının da bulunduğu bir ekiple kısa süre içinde hasta değerlendirilerek, uygun bulunan hastalarda bu tedavi uygulanabiliyor. Turgay Bey'in özelinde, ECMO cihazı desteği olmaz ise hasta klinik olarak kısa sürede vefatla sonuçlanabilecek bir durumdaydı. Yoğun Bakım Uzmanı Prof. Dr. Nermin Kelebek Girgin ile Kalp ve Damar Cerrahı Doç. Dr. Nail Kahraman hocalarımızla değerlendirdiğimizde bu hastada ECMO endikasyonu öngörüldü ve hasta acilen ECMO cihazına bağlandı. 14 gün sonrasında hastanın diğer uygulanan tedavileri eşliğinde akciğerlerinin kendi işlevini yapabildiğini gördük ve hastayı cihazdan ayırdık."
'AKCİĞERİN İYİLEŞMESİ İÇİN ZAMAN KAZANDIRIYORUZ'
Bu durumun Covid-19'da çok yaygın uygulanabilecek bir tedavi yöntemi olmadığını dile getiren Ertikin, "Bu uygulamanın kendisi akciğeri iyileştirecek bir tedavi değil, bu köprü tedavisidir. ECMO ile hastaya, hasarlanmış akciğerinin iyileşmesi için zaman kazandırıyoruz. Hastanın akciğer fonksiyonunu, akciğer gibi çalışan makineye devrediyoruz. Bir süre sonra akciğerlerin kendisini toparladığını görünce hastayı yavaş yavaş cihazdan ayırıyoruz ve solunum görevini hastanın kendi akciğerine tekrar devrediyoruz. ECMO uygulaması, tedavi sırasında oluşabilecek istenmeyen komplikasyonlar açısından çok ciddi bir tedavi olmakla birlikte gerekli olduğu takdirde, uygun görülen hastalarda yapılması gereken bir tedavidir" ifadelerini kullandı.
PALYATİF BAKIM SÜRECİ ÇOK ÖNEMLİ
Geriatri Uzmanı Dr. Olgun Deniz ise "Hastayı palyatif bakım kliniğine aldığımızda hem yoğun bakım yatış süreci hem de covid ile ilişkili kas güçsüzlüğü ve salkopen dediğimiz kas kütlesi ve fonksiyonunda azalma durumu söz konusuydu. Hastamıza uygun fizik tedavi rehabilitasyon ve yeterli beslenme desteği sağladık. Aynı zamanda hastamızı kabul ettiğimizde boyun bölgesinde trakeostomi dediğimiz bir kanülü vardı ve buradan oksijen desteği almaktaydı. Takiple hastamızın oksijen desteğinden ayırabildik hem de trakeostomi dediğimiz kanülü çıkartabildik. Hastamızı spontan kendi solunumuyla dışarıdan oksijen desteği almadan taburcu edebildik. Covid-19 hastalarında covid süreci kadar en az sonrasındaki dönem de önemli. Bu açıdan hasta mutlaka takip edilmeli ve gerekli müdahaleler de yapılmalı" diye konuştu.
'HER ŞEYE SIFIRDAN BAŞLADIM, YÜRÜMEYE BİLE'
4 aylık mücadelenin ardından sağlığına kavuşan Turgay Alat ise yaşadıklarını "Covid'e yakalanmadan bir gün önce eşimle gezdik. Arkadaşlara uğradık. Eve geldik ve bana bir sıtma, soğukluk geldi. Ertesi gün test yaptırmaya gittim. Covid-19 çıktı. Yaklaşık 7-8 gün evde tedaviye devam ettim. Biraz nefes almam zorlaşınca çocuklar hastaneye götürdü. Hastanede önce normal servise yattım. Durumum kötüleşince bir hafta sonra da beni yoğun bakıma aldılar. Yoğun bakım süreci ve sonrasında ECMO cihazından ayrılana kadar hiçbir şey hatırlamıyorum" ifadesiyle anlattı.
Şu an çok iyi olduğunu söyleyen Alat, "Yoğun bakımdan çıktıktan sonra palyatif servisine alındım. Hemşirelerimiz, doktorlarımız çok iyi. Anlatılacak gibi değil, bu konuda hepsinden Allah razı olsun. Bana 'mucize hasta' diyorlar ama asıl mucize onlar. Bunun için hepsine teşekkür ediyorum. Bana bir hayat bağışladılar. Hediye bir hayat yaşıyorum. Bunun için herkese söylüyorum, aşılarını olsunlar. Çok önemli. Neler çektiğimi ben biliyorum ama inşallah kimsenin başına gelmez. Hastaneden çıkmış dahi olsak maske takmamız ve mesafemizi korumamız gerektiğine inanıyorum. Zamanımız gelince aşılarımızı olmamız gerekiyor. Her şeye sıfırdan başladım, yürümeye bile ve şimdi karşınızdayım" dedi.