Kışın Hayat Kurtaran Önlemler

FATMA KALAY - Her yıl soba, şofben, kombi ve bacaların yanlış kullanımı ve ihmal yüzünden yaşanan karbonmonoksit zehirlenmelerinin önüne birkaç önlem alarak geçmek mümkün.

Şofben zehirlenmelerinin genellikle gaz kaçaklarından değil yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde oksijen oranının düşmesi sonucunda karbonmonoksit oranının yükselmesiyle gerçekleştiğini belirten uzmanlar, şofben ve sobanın bulunduğu yerin sürekli havalandırılması uyarısında bulunuyor.

TMMOB Makina Mühendisleri Odası Samsun Şube Sekreteri Gökhan Koskos, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden her yıl binlerce insanın soba, şofben, kombi ve bacalardan dolayı karbonmonoksit zehirlenmesine maruz kaldığını söyledi.

Soba-baca ve şofben-baca bağlantısının yanlış yapılması, sobaların yanlış yakılması ve yanlış kullanımı, baca temizliğinin yaptırılmaması, bacalar ile soba ve şofben cihazlarının standartlara uygun olmaması veya yanlış montajdan dolayı özellikle alçak basınçlı-lodoslu havaların sık yaşandığı sonbahar ve kış aylarında karbonmonoksit zehirlenmelerinin arttığını vurgulayan Koskos, kokusuz, renksiz, tatsız bir gaz olan karbonmonoksit zehirlenmelerinin özellikle uykudayken farkına varılmasının güç olduğunu, bu zehirlenmeye karşı önlem alınması gerektiğini açıkladı.

Baca bağlantısı olmayan şofbenin asla çalıştırılmaması gerektiğini anlatan Koskos, şofbenin monte edileceği mekanın yeterli büyüklükte, balkon ya da başka bir mekana yetkili servis tarafından takılması gerektiğini ifade etti.

Koskos, "Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde oksijen oranının düşmesi sonucunda karbonmonoksit oranının yükselmesiyle gerçekleşiyor. Şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır" dedi.

"Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt koymayın"

Soba kullanımında ise TS 4900 standartlarında uygunluk belgesine sahip ürün tercih edilmesi gerektiğine dikkati çeken Koskos, şöyle konuştu:

"Soba, üzerinde etiketi bulunanlardan ve ısııtılacak yerin büyüklüğüne göre seçilmeli. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı. Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1 metre daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalı. Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli. Yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır."

Tekniğine uygun imalatı, temizliği ve bakımı yapılmayan bacaların zehirlenme ve yangınlara yol açtığına değinen Koskos, sonbahar ve kış aylarına girerken mutlaka baca temizliği yapılmasını, kömür gibi fazla miktarda is bırakan yakıt kullanıldığı takdirde 2 ayda bir, sıvı ve gaz gibi diğer yakıtlar kullanıldığı takdirde 3 ayda bir temizlettirilmesi önerisinde bulundu.

Koskos, şunları kaydetti:

"Bacalar standartlara uygun yaptırılmalı, baca gazlarının soğumasını azaltmak, baca tepmesini önlemek ve hava şartlarının etkisini azaltmak için bacalar mutlaka yalıtılmalı veya baca duvarı et kalınlığı en az 10 santimetre olmalıdır. Bacalar yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma boşluklarından, çatı arasından, banyo ve tuvaletten geçirilmemelidir." - Samsun