Kelime hazinesine verilen önem yüksek, farkındalık düşük

Araştırmalara göre; çocukların erken dönemde edindikleri kelime hazinesi, zihinsel gelişimleriyle doğru orantılı. Bu doğrultuda okul öncesi çocukların kelime hazineleri ilerideki yaratıcılıklarını, okur-yazarlık becerilerini, matematik yeteneğini ve sosyal becerilerini önemli ölçüde etkiliyor.

Türkiye'nin önde gelen araştırma firmalarından Akademetre tarafından, Adel Kalemcilik için gerçekleştirilen "Ebeveyn ve Öğretmenlerin Gözünden Çocukların Kelime Hazinesi" araştırması kapsamında Türkiye'yi temsilen 12 farklı ilde, ebeveynlerden ve öğretmenlerden oluşan toplam 800 kişiyle görüşüldü.

Bu araştırmadan oldukça çarpıcı sonuçlar elde edildi. 10 ebeveynden 7'si okul öncesi çağındaki çocuklarının kelime hazinesini önemli bulurken, yalnızca 3'ü çocuğunun kullandığı kelime sayısının farkında. Öğretmenlerin ise, öğrenmeye yönelik çalışmaların birebir gözlemcisi olmalarından ötürü, çocukların kelime hazinesiyle ilgili farkındalıklarının ebeveynlere nazaran daha yüksek olduğu görüldü. 10 öğretmenden 9'u okul öncesi çağındaki öğrencilerinin kelime hazinesini önemli bulurken, yalnızca 6'sı çocuğun kullandığı kelime sayısının farkında. Araştırma sonuçları, çocukların kelime hazinesine dair farkındalık seviyesinin, farklı sosyoekonomik statüdeki ebeveynlerde daha farklı olduğuna da işaret ediyor.

Araştırma dahilinde, aynı zamanda ebeveyn ve öğretmenlere okul öncesi çocukların kullandıkları kelime sayısı soruldu. Ebeveyn beyanlarına göre 3-5 yaş arasındaki çocuklar yalnızca ortalama 406 kelime kullanırken, öğretmen beyanlarına göre aynı yaş grubundaki çocuklar yalnızca ortalama 485 kelime kullanıyor. Buna ek olarak Ebeveynlerin %72'si okul öncesindeki çocuklarının kelime bilgisini yeterli bulmazken, öğretmenlerin %76'sı okul öncesi çocukların kelime hazinesinin gelişmesi gerektiğini belirtiyor.

Araştırmanın çarpıcı sonuçlarından bir diğeri de gösteriyor ki; okul öncesi çocuklara yeni kelime öğretmeye yönelik yapılan aktiviteler konusunda öğretmen ve velilerin tercihleri büyük oranda ayrışıyor. Yeni kelime öğretmeye yönelik çocukla birlikte yapılan aktivitelerde ebeveynlerin ilk üç tercihi çizgi film, televizyon, şarkılar gibi medya kullanımı ağırlıklıyken öğretmenler oyun oynama, kelime kartları, kelimelerin tekrar edilmesi gibi daha interaktif yolları tercih ediyor. Bu veri, çocuklarının kelime hazinelerini geliştirmek ve zihinsel gelişimlerine daha fazla katkıda bulunmak için ebeveynlerin, çocuklarıyla evde daha fazla kaliteli zaman geçirmesi gerektiğine işaret ediyor.

Ebeveyn ve Öğretmenlerin Gözünden Çocukların Kelime Hazinesi Araştırması'nın sonuçlarının açıklandığı çevrimiçi seminere katılan Koç Üniversitesi Psikoloji Bölümü Profesörü Prof. Dr. Ayşe Bilge Selçuk; "Kelime hazinesi zengin olan çocukların, söylenenleri daha iyi anladığını ve kendilerini daha iyi ifade ettiğini görüyoruz. Erken yaşta zengin kelime hazinesine sahip olan çocukların, okula daha hazır başladığını görüyoruz. Bu çocukların ilerleyen yıllarda hem akademik hem de sosyal anlamda başarılarını artırıyor. Çocukken gelişmiş dil becerileri ve zengin kelime hazinesine sahip olmaları yetişkinlikteki mesleki başarılarına kadar etki ediyor" dedi.