Kazakistan'da Avrasya Medya Forumu

Kazakistan'ın başkenti Astana'da düzenlenen Avrasya Medya Forumu'nda Avrasya entegrasyonu tartışıldı.

Astana Bağımsızlık Sarayı'nda yapılan forumda Rusya Avrasya Ekonomi Topluluğu Enstitüsü Direktörü Vladimir Lepehin, Avrasya Ekonomik Birliği'nin gerçekleşmesi durumunda buna Rusya'nın liderlik etmemesi gerektiğini söyledi.

"Birliğin başkenti Astana olmalı" diyen Lepehin,  Ermenistan, Azerbeycan ve Türkiye'nin de inisiyatif alabileceğini belirtti.

Lepehin, Avrasya Ekonomik Birliği için kurumların modernize edilmesi gerektiğini, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev'in bunu yapmaya çalışan bölgedeki tek lider olduğunu ifade etti.

Azeri politika analisti Tofik Abbasov ise Azerbaycan'ın Avrasya Ekonomik Birliği'nde bulunacağı modeller olabileceğini ama bunu uygulamanın rasyonel olmadığını ifade etti.

"Azerbaycan ile Kazakistan ve Türkiye arasında karşılıklı çıkarları gözeten bir ilişki zaten var" diyen Abbasov, "Azerbaycan son 10 yılda milli geliri attıran bir ülke. Avrasya Ekonomik Birliği'ne dahil olmaya gereksinim yok" diye konuştu.

Gazeteci Shahida Tulaganova ise Avrasya entegrasyonu içinde olacak ülkelerin güçlü liderleri olması gerçeğinin altını çizerken, bu ülkelerin entegrasyonun motoru olacak kurumlara sahip olmadığını savundu.

Avrasya Ekonomik Birliği konusunun şeffaf şekilde tartışılmadığını ifade eden Tulaganova, "Ne hakkında konuştuğumuzu bilmiyoruz. Birliğe katılma referandumla halklara sorulabilirdi" dedi.

Kazakistan Dünya Ekonomisi ve Politikası Enstitüsü Direktörü Sultan Akimbekov ise Avrasya Ekonomik Birliği'nin Kazak kamuoyunda büyük oranda destleniyor gözükse de Kazak yerel şirketlerinin bu karardan memnun olmadığını savundu.

Kazakistan şirketlerinin Rusya ve Belarus şirketlerine göre daha liberal durumda olduğunu anlatan Akimbekov şöyle konuştu:

"Gümrük Birliği içinde farklı tarife oranları var. Rus şirketleri Kazakistan'da fazla sayıdalar ve iş yapıyorlar. Ancak aynı şekilde Kazakistan şirketleri Rusya'da iş yapamıyor."

Akimbekov, Kazakistan gibi kara ile çevirili bir ülke için entegrasyonun önemli olduğunu kabul ederken, "Acele etmeden entegrasyon konusunda nelere sahibiz ona bakmak lazım" dedi.

AA İngilizce Haberler Editörü Ömer Faruk Çalışkan ise Türkiye'nin Avrasya bölgesi ülkelerine ilişkin ticaret hacmi verilerini sunarak, Kazakistan ve Rusya'nın Türkiye'nin en büyük ticari ortakları olduğunu söyledi.

Türkiye'ye en fazla ihracat yapan Rusya'nın en büyük ihraç kaleminin doğalgaz olduğunu hatırlatan Çalışkan, Türkiye'nin Avrupa Birliği ve Gümrük Birliği ile olan ilişkilerine değindi.

Çalışkan, Gümrük Birliği sonrasında Türkiye'nin rekabet gücünün geliştiğini, ihracatının 2013 yılında 150 milyar doları aştığını belirterek, "Türkiye yeni serbest ticaret bölgesine bu koşullarda yönelemez. AB sürecinden vazgeçmesi mevcut durumda beklenemez" dedi. - Astana