Kaygılanmaktan korkmayın, onu yönetin!

'Sınav kaygısı doğaldır. Kaygı bizi her zaman harekete geçirir. Ancak takip edilmeli, kontrol yöntemleri öğrenilmeli'

Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz, öğrencilerin sınava hazırlık ve tercih döneminde kaygı duymalarının çok normal olduğunu söyleyerek,süreci nasıl yönetmeleri konusundaki tavsiyelerini ve tercih ile ilgili önemli kriterleri, haberler.com'a açıkladı.

Pandemi döneminde öğrencilerin motivasyonu olumsuz etkilendi

Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz, pandemi nedeniyle öğrencilerin okulla ilişkisinin kesildiğini, uzaktan ve çevrimiçi eğitimlerin olduğu uzun bir süreç yaşandığını, genelde nisan ayından sonra sınava hazırlanmak üzere izin ya da rapor alan öğrenciler için sürecin farklı bir boyuta ulaştığını hatırlattı. Prof. Dr. Deniz açıklamalarını şöyle sürdürdü:

"Üniversiteye hazırlıktan önce pandemi sürecinin ortaya koymuş olduğu belirsizliğin öğrencilerin motivasyonlarını etkilediğini gözlemledik. Bu bağlamda ev sürecinde geçirilen zamanı etkili kullanabilen, planlama yapabilen, hedef oluşturabilen öğrenciler çalışmalarıyla üniversite hayatına kolay bir şekilde hazırlanabilirler. Üniversiteye hazırlanma sürecinde eğitimi evden takip etmek zorunda kalmaları öğrencileri çokça etkiledi. Yani teknik imkânların yeterli olup olmaması, başka kardeşlerinin olması, hepsinin bu imkânı birlikte kullanmak istemeleri dersleri takip noktasında sorunlar yarattı. Dolayısıyla bütün bu belirsizlikler, biraz da motivasyon kaybı öğrencilerin bu hazırlık sürecini fazlasıyla etkiledi. Bu bağlamda burada hedef oluşturabilen, ebeveyn desteğini alabilen ve çalışma ortamını sağlayabilen öğrencilerin sınav döneminde başarılı olabileceği söylenebilir."

"Sınav Kaygısı Doğaldır Ancak Takip Edilmeli"

Sınavların her zaman için stres yaratan önemli bir faktör olduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz, "Yüz binlerce, milyonlarca kişinin girdiği bir sınavda değerlendirmenin yapılacak olması sınav stresi açısından başlı başına bir kaygı nedenidir. Öğrencilerin yapmış olduğuhazırlıkların, sınav esnasında kullanımını engelleyecek bir şekilde kaygı duymaları, sınav kaygısı olarak nitelendirilmektedir. Bu kaygı aslında doğaldır. Çünkü kaygılanmadığımızda biz harekete geçmiyoruz. Ancak bu kaygı düzeyi takip edilmelidir. Ders süreçlerinde ve sınav anında odaklanmayı zorlaştırıyorsa, işte o zaman öğrenme kayıplarına ya da dikkatini yönetme konusunda sorunlara yol açabilir. Bu süreçte öğrencilerimiz, sınav esnasında kaygıyla baş etme konusunda okullarındaki psikolojik danışmanlarından ve rehber öğretmenlerinden destek alabilirler" dedi.

İçsel konuşmaların kaygının etkisini artırmak ya da azaltmak noktasında oldukça etkili olduğunu belirten Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz, "Kaygıyı özellikle etkileyecek olumsuz içsel konuşmalar varsa bunları olumlu yöne çevirmek gerekir. Derin nefes egzersizleri ve tekniklerini de kullanarak "Başarmak için elimden geleni yapacağım" şeklinde düşünmek ve buna inanmak fayda sağlayacaktır.

Sınav Sırasında Sakin Kalmak Önemli

Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz, sınav esnasında öğrencilerin dikkat etmeleri gereken noktaları da şöyle sıraladı:

Sorulara odaklanın, cevabını bilmediğiniz, kararsız kaldığınız sorularla fazla zaman kaybetmeyin, tüm testi yanıtladıktan sonra boş bıraktığınız sorulara tekrar göz atın

Teste iyi bildiğiniz konulardan başlamak motivasyonu yükseltir

Cevaplarınızı cevap anahtarına doğru aktarıp aktarmadığınızı zaman zaman kontrol edin

Sınav formundaki bilgileri doldururken dikkatli olun

Soruları yanıtlarken zamanı kontrol etmeyi unutmayın

Sınav sırasında sakin kalmanın ve heyecan kontrolünün kritik önemine değinen Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz, "Başaramazsam mahvolacağım, aileme ne söylerim" gibi kaygılı düşünceler yerine, "Bu sınav her şeyin sonu değil ve bu sınavda elimden geleni yapacağım" şeklinde olumlu içsel konuşmalar yapmanın etkili olacağını, nefes egzersizlerinin de sınava odaklanmayı destekleyeceğini belirtti. Prof.Dr. Deniz, "Çok kaygılanırsanız birkaç dakika durun. Bu duraksama kayıp sayılmaz aksine tekrar daha rahat bir şekilde sınava odaklanmanıza yardımcı olur." tavsiyesinde bulundu.

Tercih Süreci En Doğru Nasıl Yönetilir?

Tercih konusu en az sınav kadar önem taşıdığını belirten Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz, "İlginiz ve yeteneğiniz doğrultusunda istediğiniz alanları belirleyin. Profesyonel anlamda okulunuzdaki psikolojik danışmanlarından ve rehber öğretmenlerinden mutlaka yardım almanız, sonrası için işinizi kolaylaştıracaktır" dedi.

Tercih sırasında en hassas konulardan birinin de ailelerin gösterdikleri tutum olduğuna dikkat çeken Deniz, "Kendi hayal ve beklentilerini maalesef çocukları üzerinden gerçekleştirmeye çalışan ebeveynlerin sayısı hiç de az değil. Bu durum yanlış seçime ve yanlış tercihe neden oluyor. Bu bağlamda çocuğun özellikle ilgisini, yeteneğini, beklentilerini dikkate alan ve bununla örtüşen programların tercih edilmesi, ebeveynlerin özellikle bu konuda hoş görülü davranıp, çocuklarına güvenmeleri ve onları isteklerine, ilgi alanlarına saygı duymaları ilişkilerini de güçlendirecektir." şeklinde konuştu.

Üniversite Seçerken Nelere Dikkat Etmek Gerekiyor?

Tercih edilecek üniversitenin eğitim olanakları, sağlayacağı sosyal yaşamına ve kişisel gelişime faydaları gibi konuların detaylı şekilde incelenmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Mehmet Engin Deniz şunları söyledi: "Üniversite tercihi gelecek adına çok önemli bir karar. Program seçerken öğrencilerin dikkat etmesi gereken kriterleri şöyle sıralayabiliriz; üniversitelerin imkanları, bölümün olanakları, öğretim üyelerinin yeterli sayıda olması, programın uluslararası iş birliğine yatkın olması, yabancı dil imkânları, uygulama imkânları, akredite olduğu programlar, kampüs imkanları, iş olanakları. "Üniversite büyük bir şehirdeyse o büyük üniversitedir" gibi bir algı söz konusu olmamalı. Sonuçta üniversitelerin uluslararası kriterlere göre değerlendirme sıralamaları vardır. Dolayısıyla bu sıralamalar üniversitelerin hem Türkiye hem de dünya ölçeğinde yerini göstermektedir. Burada öğrenci, tercih yaparken üniversitelerin Türkiye ve dünyadaki sıralamalarına bakabilir. Yer almak istediği üniversitelerin Ar-Ge'leri, projeleri, teknoparkları, girişimci inovatif çalışmaları ve kendine uygun öğrenci kulüplerinin bulunması büyük bir önem taşımaktadır. Yeterli öğretim üyesi olanağına sahipliğiyle beraber, bölümde öğretilen projeler, yabancı dil olanaklarına yine dikkat etmek gerekmektedir. Burada öğrenci tüm bu süreci genel ve bütüncül bir değerlendirme yaparak, kendi puanına uygun olarak hangi üniversitede ve hangi şehirde okuyacağına karar verebilir. Tabii bu kararı verirken yine öğrencinin özgürce karar vermesi, kendi ilgi ve yeteneklerinin dikkate alınması burada önemlidir. Yıldız Teknik Üniversitemiz, 110 yıllık köklü tarihi, eğitim kalitesi, çok çeşitli yurt dışı eğitim imkanları, Ar-Ge çalışmaları, sürdürülebilir kampüsünde sunduğu sosyal ortamlar ve teknopark öğrencilerimize hayal ettikleri üniversitenin tüm olanaklarını sunuyor."