Karagöz'ün İlk Kadın "Hayali" Oldu

AHMET BAYRAM - Türkiye'nin Karagöz ustalarından Suat Veral'in yanında "yardak" (yardımcı) olarak başladığı sanat hayatında, gölge oyunun pek çok inceliğini öğrenen 28 yaşındaki Merve İlken, Türkiye'nin ilk kadın Karagöz ustası (hayali) olarak sanatını icra ediyor.

Ustası Veral'in yanında fuar, festival ve oyunlarda sahne alan İlken, Karagöz sanatıyla ilgilenen, tasvirini yapan, oyununu oynatan, kurgulayan, perdesini kuran, seslendirmeyi yapan bir hayalinin bütün hünerlerini sergiliyor.

Merve İlken, Kukla Festivali kapsamında geldiği İzmir'de AA muhabirine Karagöz'le tanışmasını, "Ustam" dediği Suat Veral'in yardakçılığı ile geçen 11 yılı ve bir hayali olarak yaptıklarını anlattı.

"Türk kadınının yeteneğini gösteriyorum"

Karagöz ile Suat Veral'in yanında küçük yaşta tanıştığını, onun çalışmalarını ve gösterilerini saatlerce hayranlıkla izlediğini söyleyen İlken, seyrettiği ilk oyunla adeta büyülendiğini anlattı.

Ustasının kendisine "sen ilk kadın hayali olabilirsin" dediğini aktaran İlken, "Bu beni çok heyecanlandırdı. İyi bir ustadan, iyi bir eğitim aldım. 11. yılımdayım ve artık Türkiye'nin ilk kadın Karagöz sanatçısıyım. Hem kız çocuklarına, hem gençlere, iyi bir örnek olmaya çalışıyorum. Dünyanın bir çok yerinde Türk kadının gücünü ve yeteneğini gösteriyorum." dedi.

İlken, ahilik geleneğiyle Suat Veral'in yanında yardak olarak çalışmaya başladıktan sonra perdenin arkasını görünce ilgisinin daha da arttığını anlatarak, "Karagöz benim için çok farklıydı. Birçok ses, farklı tonlar, bunlar her çocuğun ilgisini çektiği gibi beni de çekti, büyüledi. İlk başta nasıl olacak, yapabilecek miyim? Nereye gidecek bu süreç düşüncesi beni sürüklüyordu. Ama çok şükür 11. yılımdayım." diye konuştu.

Hayali olduktan sonra artık bir ahilik geleneği içinde kendi öğrencilerini yetiştirmeye başladığını anlatan İlken, şunları söyledi:

"İlk kadın Karagöz sanatçısı ilk olarak kalmayacak, tabii ki ben de benim yeğenim Şevval Veral'i yetiştiriyorum. Kendisi şu an çok genç. Aynı benim ustamı takip ettiğim gibi o da beni takip ediyor, yardımcı oluyor. "

Karagöz'ün büyüsü

İlken, 11 yıllık sanat hayatı boyunca yaptıkları gösterilerde kadın Karagöz ustası görenlerin büyük şaşkınlık yaşadığını kaydederek, "Çok güzel tepkiler aldık, güzel hikayeler biriktirdik. Karagöz sayesinde pek çok çocuğa olumlu alışkanlık kazandırdık. Örneğin peynir yemeyen bir çocuğun Karagöz sayesinde peynir yemeye başladığını, konuşma güçlüğü yaşayan başka bir çocuğun da bunu aştığını öğrendik. Bunlar bizi çok mutlu eden hikayeler. İşte bu Karagözün büyüsü." sözlerine yer verdi.