Kara Kıtanın Yoksul ve İstikrarsız Ülkesinde Şiddet Bitmiyor

SULTAN ÇOĞALAN/MUHAMMET FARUK ALAGAŞ- ANALİZ HABER - Afrika'nın en fakir ülkelerinden biri olan eski Fransız sömürgesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nde Hristiyan ve Müslüman milis kuvvetler arasında son zamanlarda artan şiddet olayları, ülkenin siyasi istikrarsızlığının en temel nedeni olarak gösteriliyor.

Fransa'dan 1960'da bağımsızlığını kazanan ülkede milis gruplar arasındaki çatışmalar, 400 binden fazla insanın evlerini terketme tehlikesiyle karşı karşıya bıraktırıyor. Ülkede dini ve etnik bölünmeler nedeniyle artan çatışmalar uluslararası kamuoyunu yeniden ülkeye Fransa tarafından yapılacak operasyonlara çevirdi.

AA muhabirinin derlediği bilgiye göre,  bu yıl mart ayında yönetime karşı savaşan isyancıların oluşturduğu Seleka koalisyonunun, başkent Bangui'ye girerek cumhurbaşkanlığı sarayını ele geçirmesi ve Devlet Başkanı François Bozize'nin ülkeden kaçmasının ardından ülkedeki çatışmalar bir türlü dinmiyor.

Yönetimin ele geçirilmesinin ardından Seleka isyancılarının lideri olan Michel Djotodia, Ulusal Geçiş Konseyi tarafından Cumhurbaşkanı ilan edilmişti.

Seleka militanlarının yönetimi ele geçirmesinden bu yana, ülkede yaşanan çatışmalarda binlerce kişinin komşu ülkelere göç etmek zorunda kaldığı bildirilirken, sivil toplum örgütleri yaklaşık 5 milyon nüfuslu ülkede 3 milyondan fazla kişinin temel sağlık hizmetlerine ulaşamadığı kaydedildi.

Artan şiddet olayları nedeniyle nüfusun yüzde 10'unu oluşturan 400 bin kişinin, evlerinin terk etme tehlikesiyle karşı karşıya kaldığı bildirildi.

Geçici hükümetin Başbakanı Nicolas Tiangaye çatışmalardan eski Devlet Başkanı Francois Bozize yanlısı grupları sorumlu tutuyor.

Ülkede 80'den fazla etnik unsurun bulunması siyasi istikrarsızlığın kaynağı olarak gösteriliyor. Ülkenin Başkenti Bangui'de ise çoğunu Fransızların oluşturduğu birkaç bin kişilik bir yabancı nüfusu bulunuyor.

Yönetime geldikten sonra Dhotodia, 2016'da yapılması kararlaştırılan seçimlerden sonra yönetimi devredeceğine ve Gabon'un başkenti Lireville'da imzalanan güç paylaşım anlaşmasının ruhuna sadık kalacağına söz vermişti.

Ülkedeki bölgesel liderler Dhotodia'nın geçici yönetimini tanırken, onu lider olarak görmüyorlar. ABD ise Dhotodia yönetimini tanımazken ülkedeki militan grupların yönetimi ele geçirmesini kınıyor.

-Bağımsızlıktan bu yana en şiddetli terör olayları

Eski bir Fransız sömürgesi olan Orta Afrika Cumhuriyeti'nin başkenti Bangui'deki havaalanında 650 askeri bulunuyor, bunların 250'si ülkedeki Fransız vatandaşlarını korumak amacıyla başkentte görev yapıyor.

Fransa tarafından Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne sunulan ve dün oybirliğiyle kabul edilen kararda, Afrika Birliği misyonu MISCA'daki asker sayısının 3 bin 500'e çıkarılması ve Fransa'nın geçici bir süreyle MISCA'ya askeri destek vermesine onay verildi. Fransa'nın MISCA'ya bin askerle destek vermesinin beklendiği kaydedildi.

İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün Afrika Direktörü Danial Beleke, Seleka liderlerinin Orta Afrika Cumhuriyeti'nde yeni bir başlangıç sözü vermelerine rağmen bu sözlerini tutmayarak ülkede birçok şiddet olaylarına ve insan hakları ihlalerine neden olduklarını kaydediyor.

Örgütün, 3 ay önce yayınladığı raporunda, ülkenin şiddet olaylarının bağımsızlığın kazanıldığı 1960'dan bu yana Orta Afrika Cumhuriyeti'ndeki en şiddetli terör olaylarına sahne olduğu ifade edildi.

Örgüt, Seleka grubunun yönetimi ele geçirmesinden sonra ülkedeki cinayet ve tecavüz gibi suçların yaygınlaştığı  ve isyancı grupları kontrol etmeye çalıştığı  iddiaları nedeniyle ülkenin ilk Müslüman lideri Dhotodia'yı suçluyor.

Nufüsünün büyük bölümü Hristiyan olan ülkede yüzde 10 civarında bir Müslüman halk bulunduğu belirtiliyor.

Hristiyanların çoğunlukta olduğu Orta Afrika Cumhuriyeti'nde yönetimde Müslüman Dhotodia'nın bulunması Hristiyan grupları kaygılandırıyor.

Seleka koalisyon güçlerinin içinde yer alan "Birleşme için Demokratik Güçlerin Birliği/ Union of Democratic Forces for Unity"  grubunun lideri olan Djotodia 2005 yılında yönetime karşı isyan hareketinin önderliğini yapmıştı.

Orta Afrika Cumhuriyeti'ndeki yerel dillerden biri olan "Songo"da ittifak anlamına gelen Seleka beş grubun birleşmesiyle oluşmuş bir örgüt. Ülkenin kuzeyinde konuşlanan Seleka grubu, eski devlet başkanı Bozize'nin 2007 yılında imzalanan barış anlaşmasının özüne sadık kalmadığını iddia ederek 2012'nin sonlarına doğru eylemlerine başlamıştı.

Ülkedeki diğer önemli milis kuvveti ise Hristiyan anti Balaka grubu olarak biliniyor.  Anti Balaka kelimesi yerel dilde "kılıç veya pala karşıtı" olarak anlamına geliyor. Ülkenin doğusunda Djotodia'nın yönetime gelmesinden sonra Seleka grubunun saldırılarına karşı yaşadıkları bölgeyi ve insanlarını korumak amacıyla oluşturulan bir savunma örgütü olduğu iddia ediliyor.

Diğer bir grup ise daha çok köylülerden oluşan ve kendilerini Orta Afrika Çiftçileri Birliği olarak adlandıran  "Anti Seleka' grubu var. Ülkede bu gruplara benzeyen ve bölgelerini korumaya çalışan çok sayıda milis grupları bulunuyor. - Ankara