Kamboçya'da Çam Müslümanlarının Dramı

Kamboçya'da 1970'li yıllarda hüküm süren Kızıl Kmerler tarafından uygulanan cinsel şiddetle ilgili yeni bir çalışma, ülkedeki Çam Müslüman azınlığının özellikle hedef alındığını ortaya çıkardı.

Kızıl Kmer rejimi sırasında şiddete uğrayanlara yasal yardım sağlayan Kamboçya Savunma Projesi grubu, 105 kurban ve görgü tanığıyla yaptığı görüşmeleri içeren yeni çalışmasında dini inanışlara karşı çıkan Kızıl Kmerlerin, farklı dilleri, beslenme alışkanlıkları ve giyinme stilleri nedeniyle Müslümanları özellikle hedef aldığını belirtti.

1975'te iktidarı ele geçiren Maocu grup, dört yıl süren yönetimi sırasında Budizm dahil tüm dini inanışları yasaklamış, ibadet yerlerini yıkmış ve dini kitapları yok etmişti.

Kızıl Kmerler iktidarı ele geçirdiği sırada Kamboçya'da yaklaşık 200 bin Çam Müslümanı yaşıyordu. Çamların, yüzyıllar önce şimdiki Vietnam'da kurulmuş Çampa Krallığı'ndan geldiği sanılıyor. Uluslararası Azınlık Hakları Grubu'na göre, Kızıl Kmer rejimi sırasında Çam Müslümanlarının en az üçte biri öldürüldü. Kamboçya'da halen yaklaşık 400 bin Çam Müslümanı yaşıyor.

Kamboçya Savunma Projesi'nin raporunda, şu ifadeler yer alıyor:

"Bu tür yabancı düşmanı bir ortamda cinsel şiddet, Kızıl Kmerlerin azınlıklara eziyet etmek için kullandığı yöntemlerden sadece birisiydi. Tarım ütopyalarını gerçekleştirmeye çalışan Kızıl Kmerler tarafından kurulan büyük işçi kamplarında Çam kadınlarının çoğu, cinsel taciz ve tecavüze maruz kaldı. Hatta bazıları, idam edilmeden önce tecavüze uğradı. Çam erkekleri ise tehditlerle susturuldu."

Çam Müslümanlarından akademisyen Farina So'nun kısa bir süre önce yayımladığı "Kamboçya'nın Utancı: Kızıl Kmerler Rejimi Sırasında Çam Müslüman Kadınların Anıları" adlı kitabında da belirli etnik grupları sona erdirmek için Çam kadınlarının Kmer erkeklerle evlenmek zorunda bırakılmasının ayrıntıları gözler önüne seriliyor.

Çalışma için Kamboçya Savunma Projesi uzmanları ile görüşen Müslüman kadınlardan biri, "Çok küçüktüm. Sadece 10 yaşındaydım. Evlenmek zorunda bırakıldım. Nasıl karşı çıkabilirdim ki?" dedi.

Bir başka Müslüman kadın, Kmer kocaları ile cinsel ilişkiye girip girmediklerinin bile kontrol edildiğini söyledi.

Bir Çam kadının toplu tecavüzüne tanıklık eden Kmer Müslümanı da gördüklerini şöyle anlattı:

"Kızıl Kmerlerden üst düzey bir kişi, Çam Müslümanı kadına göz koydu. Kadın çok güzeldi. Önce kocasını öldürdüler. Dört kişi, kadına tecavüz etti. Sonra o da öldürüldü."

Bir diğer görgü tanığı da bazı Kmer Müslüman kadınların cinsel köle olarak kullanıldığını, her gece genç milislere gönderildiklerini söyleyerek "Yaklaşık 10 güzel 'Kmer ve Kmer Müslüman' kadın tecavüz için getirildi. Bir haftadan uzun süre her gün tecavüze uğradıktan sonra öldürüldüler."

Kısmen Alman hükümeti tarafından finanse edilen çalışma, özellikle Çam, etnik Vietnamlılar ve Kmer Krom olarak da bilinen bir diğer grup üzerine yoğunlaşıyor. Raporda, sıradan Kmer kadınlarının da aynı cinsel şiddete maruz kaldığı vurgulanıyor.

Raporda, Çam kültürünün ve etnik yapısının yok edilmesi çabalarının cinsel şiddetin yaygınlaşması için elverişli bir ortam yarattığına da işaret ediliyor.

1960'lı yılların sonlarında Kamboçya Komünist Partisi'nin silahlı kolu olarak kurulan Kızıl Kmerler, 1975'te başkent Phnom Penh'e saldırı düzenleyerek iktidarı ele geçirmişti. Milyonlarca kişinin zorla köylere yerleştirilerek kolektif çiftliklerde çalışmaya zorlandığı, rejim düşmanlarının aileleriyle katledildiği, yoksulluk nedeniyle açlık ve salgın hastalıkların baş gösterdiği Kızıl Kmer iktidarı sırasında yaklaşık 2 milyon kişi yaşamını yitirmişti.

20. yüzyılın en kanlı rejimlerinden bir kabul edilen, Pol Pot liderliğindeki Kızıl Kmer iktidarı, Vietnam birlikleri ile Vietnam yanlısı Kamboçyalı komünistlerin 1979'da ülkeyi işgal etmesiyle son bulmuştu. Çin'e kaçan Pol Pot yönetiminde Kamboçya'nın ücra köşelerine çekilen Kızıl Kmerler, 1992'de imzalanan anlaşmaya kadar gerilla savaşını sürdürmüştü. Kızıl Kmerler, 1998'de Pol Pot'un ölümünden sonra dağılmıştı.

Kızıl Kmer rejiminin hayatta kalan liderlerinin, başkent Phnom Penh'de Birleşmiş Milletler desteği ile kurulan savaş suçları mahkemesinde yargılanmasına devam ediliyor. Savaş suçları işlemekle suçlanan Kızıl Kmerler, aynı zamanda Vietnamlılar ve Çam Müslümanları gibi etnik azınlıklara karşı soykırım suçlamasıyla da karşı karşıya.

Kamboçya Savunma Projesi, 1994'te merkezi ABD'de bulunan Uluslararası İnsan Hakları Hukuku Grubu tarafından kuruldu. 2001'de sivil toplum kuruluşu haline gelen Proje, Kızıl Kmer rejimi sırasında yakınlarını yitiren ya da işkenceye uğrayan kişilere yasal yardımda bulunuyor. Proje, aynı zamanda ülkede hukukun üstünlüğü ve demokrasinin geliştirilmesi için çaba gösteriyor. - Ankara