Kahverengi Kokarca İstilası Meclis'e Taşındı

(ANKARA) - CHP Ordu Milletvekili Seyit Torun, kahverengi kokarca böceğinin neden olduğu sorunlara ilişkin Meclis'e araştırma önergesi verdi. Torun, "Kahverengi kokarca böceği ile mücadele bilgisi ve deneyimleri elimizde mevcut olmasına karşın söz konusu istilanın 3 yıl gibi uzun bir zamana yayılmış olması Tarım ve Orman Bakanlığı'nın konuya ilişkin duyarsız kaldığına işaret etmektedir" dedi.

CHP Ordu Milletvekili Seyit Torun, kahverengi kokarca böceği istilasının 3 yıldır devam ettiğini ancak Tarım ve Orman Bakanlığı'nın bu konuya karşı etkin bir mücadele yürütmediğine dikkati çekti. Torun, araştırma önergesinde şu ifadelere yer verdi:

"Ordu İlimizde ve Karadeniz bölgesinde devam eden kokarca istilası 3'üncü yılına girmiştir. Kahverengi kokarca böceği yayıldığı bölgelerde tarımsal ürünlerin tamamına saldırmakta, talan etmektedir. İlk olarak 2017 yılında İstanbul ve Artvin'de görülen kahverengi kokarca böceği Ordu'da önce sahil kesimlerinde yayılmaya başlamıştır. Hızla yayılan kokarca böceği aradan geçen 3 yıl içerisinde Ordu'da ekili-dikili alanların tamamını istila etmiştir. Oldukça hızlı üreyen ve yayılan kahverengi kokarca böceği ile etkin mücadele edilmemesi söz konusu zararlının Türkiye'nin farklı bölgelerinde görülmesine yol açmıştır. Türkiye'nin kuzeyinde başlayan istila bugüne gelindiğinde Türkiye'nin güneyindeki illerimize kadar yayılmıştır. Böceğin Adana'da narenciye bahçelerinde görülmeye başlanması tehlikenin büyüklüğünü gözler önüne sermektedir.

"Kokarca böceğine karşı topyekün mücadele edilmesi gerekmektedir"

Kokarca böceği kışlaklarda toplu halde imha edilebilir bir zararlı olmasına rağmen istilanın başlangıcından beri 3 kış mevsimi geçmiş olmasına karşın kışlak ilaçlamaları yeterli olmamıştır. Ayrıca böylesine geniş bir alana yayılan istila ile mücadele için çiftçimizin yeterli ekonomik gücü olmadığı bilinmektedir. Bölgesel mücadele kısa süreliğine, kısıtlı alanları böcekten arındırsa bile kokarca hayatta kaldığı herhangi bir alanda hızla üreyerek yeniden yayılmaya başlamaktadır. Böceğin yayılım alanlarına eş zamanlı olarak etkin ilaçlama ile müdahale edilmesi gerekmektedir. Bir diğer deyişle kokarca böceğine karşı topyekün mücadele edilmesi gerekmektedir. Benzeri şekilde Gürcistan'da yaşanan kokarca böceği istilası bahçelerin toplu halde ve aynı yöntemlerle ilaçlanması ile aşılmıştır. Kahverengi kokarca böceği ile mücadele bilgisi ve deneyimleri elimizde mevcut olmasına karşın söz konusu istilanın 3 yıl gibi uzun bir zamana yayılmış olması Tarım ve Orman Bakanlığı'nın konuya ilişkin duyarsız kaldığına işaret etmektedir.

"Üreticilerimizin istila başlangıcından beri yaşadığı kayıplar telafi edilmemiştir"

Kokarca istilası fındık kalitesini ve verimliliğini yarı yarıya düşürmektedir. Geçtiğimiz yıl fındık üreticilerimiz fındığın yaklaşık yüzde 30'unu çöpe dökmek zorunda kalmıştır. Üreticilerimizin istila başlangıcından beri yaşadığı kayıplar telafi edilmemiştir. 2024 yılında fındık ihracatının ülkemize getirisi 2 milyar 265 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Söz konusu zarar yalnızca fındık üretimi yapılan bölgeler için değil aynı zamanda ülkemiz için milyonlarca dolarlık bir ekonomik kayıp anlamına gelmektedir. Fındıkta verimliliğin ve kalitenin artırılması fındıktan elde edilen ihracat gelirlerinin kat be kat artmasını sağlayacaktır. Kokarcaya karşı yürütülecek etkin bir mücadele için yapılacak harcamaların 1 yıl içerisinde geri döneceği öngörülmektedir. Fındık randımanın artırılması ve fiyatlama politikalarının ekonomik gerçeklere göre düzenlenmesi ile ihracat gelirlerinin yalnızca 1 yıl içerisinde 3 milyar doları aşması beklenmektedir.

"Halk sağlığı risk altındadır"

Kahverengi kokarca istilası ve istilanın yarattığı yıkım bir beka sorunu olarak ele alınmak zorundadır. Kokarca böceği hemen hemen her tür tarımsal ürünün düşmanıdır. Gıda güvenliği ve arzı çok büyük bir tehdit altındadır. Yerli tarımsal ürünün bulunamaması veya ürün yetersizliği sebebiyle gıda enflasyonunun yükselmesi hali hazırda zor olan gıdaya erişimi imkansız hale getirecektir. Halk sağlığı risk altındadır. Kahverengi kokarcaya karşı yürütülecek etkin mücadele bir beka mücadelesidir.

Kahverengi kokarca böceğinin yayılım alanlarının ve yoğunluğunun tespit edilmesi, kokarca böceği istilası sebebiyle çiftçilerimizin yaşadığı zararın ortaya çıkartılarak tarımsal desteklerin yeniden düzenlenmesi, 3 yıldır devam eden istilanın sona erdirilememesinin sebeplerinin ortaya çıkartılması, elde edilecek veriler ışığında etkin mücadele stratejisinin belirlenerek uygulanmaya konulması yoluyla gıda güvenliğimizin yeniden tesis edilmesi amacıyla Anayasa'nın 98'inci ve TBMM İçtüzüğünün 104 ve 105'inci maddeleri uyarınca Meclis araştırması açılmasını arz ederiz."