İsviçreli Polis Müdürüne 'Bilirkişi' Şoku

Tatile geldiği Antalya'dan ülkesine dönerken valizinde tarihi eser değri olan taş parçası bulunan, tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakılıp sınır dışı edilen İsviçreli polis müdürü 50 yaşındaki Christian Varone'ye kötü haber, bilirkişi olarak atanan arkeolog ekibinden geldi. Akdeniz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nden üç öğretim üyesi, İsviçreli polis müdürü Christian Varone'nin valizinde bulunan 'taş parçasının' arkeolojik değeri olduğunu saptadı.

Geçen yaz eşi Denise Varone ile birlikte Antalya'ya tatile gelen İsviçre'nin 13 şehirden oluşan Valais Kantonu Emniyet Müdürü Christian Varone, burada tarihi yerleri gezip, ülkesine dönmek için 31 Temmuz 2012'de Antalya Havalimanı'na gittiğinde, X-Ray cihazından geçirilen valizinde taş parçası fark edildi. Nöbetçi arkeolog tarafından yapılan ilk incelemede, tarihi eser değeri taşıdığı belirlenen parça, el konularak Antalya Müze Müdürlüğü'ne gönderildi. İsviçreli polis müdürü de nöbetçi mahkemece tutuklanarak Antalya L Tipi Cezaevi'ne konuldu.

Ülkesinde popüler olan polis müdürü Christian Varone'nin tutuklanması, İsviçre'de günün konusu oldu ve medyada geniş yankı buldu. Avukatının itirazı üzerine Christian Varone, kısa süre sonra tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı, ardından sınırdışı edildi.

Ülkesinde 13 şehirden oluşan Valais Kantonu Emniyet Müdürü olan ve Mart ayında İsviçre'de kanton bakanlar kurulu ile Federal Meclis'e girmek için seçimlere hazırlanan Christian Varone'nin yargılanmasına yarın Antalya 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nde devam edilecek.

BİLİRKİŞİ: TARİHİ ESERDİR

İsviçreli Polis Müdürü Varone'nin avukatı Yasemin Mataracı'nın girişimiyle, Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Yusuf Sümer Atasoy bilirkişi atandı. Prof. Dr. Atasoy'un hazırladığı raporda, taşın arkeolojik değerinin bulunmadığı görüşü üzerine İsviçreli Polis Müdürü Varone'nin beraati talep edilirken, Antalya 2. Ağır Ceza Mahkemesi Başkanı Süleyman Teke, geçen duruşmada, Akdeniz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nden 3 kişilik bir heyet oluşturularak, yeni bir rapor hazırlanmasına karar verdi.

Karar üzerine, Akdeniz Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Burhan Varkıvanç, Yrd. Doç. Dr. Mustafa Bulba ile Yrd. Doç. Dr. Gökhan Tiryaki'nin 28 Ocak'ta hazırladıkları bilirkişi raporu, mahkemeye ulaştı.

Raporda, Dor ve İyon tarzlarının bileşimi olan korinth (Sütun) başına ait kopmuş parçanın taşınır bir kültür varlığı olduğu, taş parçasının tasnif ve tescile tabi olup, müzelerde korunması gereken etütlük eser niteliği taşıdığı, bu eserin devlete ait bir alandan izinsiz alınması ve yurt dışına çıkarılması teşebbüsünün 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanunu'na aykırı olduğu vurgulandı.

Raporda, taşla ilgili olarak ayrıntılı arkeolojik bilgi sunulduktan sonra, şu ifadelere yer verildi:

"Bu parça, yurt içinde korunması gerekli bir taşınır kültür varlığı olarak Bakanlar Kurulu kararı olmaksızın yurt dışına çıkarılamaz. İzin alınanların kontrolü ise ilgili gümrük çıkış kapılarında yapılmalıdır. Sonuç olarak taşınır bir kültür varlığı parçası olan dava konusu bu eser tasnif ve tescile tabi olup, müzelerde korunması gereken etütlük eser niteliği taşımaktadır. Bu eserin devlete ait bir alandan izinsiz alınması ve yurt dışına çıkarılması teşebbüsü, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Kanunu'na aykırıdır."

İLK RAPORDA 'TARİHİ ESER DEĞİL' DENİLMİŞTİ

Varone'nin avukatı Yasemin Mataracı'nın bulduğu Karabük Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Yusuf Sümer Atasoy'un verdiği ve 27 Kasım 2012'de yapılan ikinci duruşmada mahkemeye sunulan ilk raporda ise taş parçasının üzerinin aşındığı, kırık ve noksanları bulunduğu, zamanın etkisiyle fazlasıyla yıprandığına işaret edilerek, yer yer siyahlaşan taşın antik devirde kireç elde etmek için parçalanan sütun başlıklarından birine ait olabileceği ifade edilmişti.

VASAT DİKKAT VE ZEKA İLE ANLAŞILAMAZ

Prof. Dr. Atasoy'un raporunda, taş parçasındaki kırığın eski bir kırık olması, bunun daha antik devirde insan eliyle parçalanıp, kireç yapmak amacıyla kullanılacağını gösterdiği savunularak, şöyle denilmişti:

"İfadelerden anlaşıldığı üzerine, Side Müzesi ve ören alanı dışında çok sayıda başka kırık mermer parçalarıyla birlikte yolun kenarına atılmış adeta terk edilmiş molozların arasında bulunan bu kırık mermer parçasının koruma altında olduğunu vasat dikkat, zeka ve bilgi seviyesindeki bir yabancının anlaması imkansızdır. Sonuç olarak bu parçanın Roma Dönemi'ne ait olduğunun söylenebileceği, ancak durum itibarıyla bu mermer parçasının 2863 sayılı kanun kapsamında tasnif ve tescile tabi olamayacağı, müzelik değer taşımadığı, yurt dışında herhangi bir ticari değerinin olamayacağı, bir yabancının halihazır kondisyonu ve bulunduğu yer itibarıyla bu kırık mermer parçasının korunması gerekli kültür ve tabiat varlığı olduğunu düşünmesi için gerekli şartların oluşmadığı kanaatindeyim."

SEÇİMLERE KATILABİLİR

Antalya 2'nci Ağır Ceza Mahkemesi'nde yarın görülecek duruşmada karar verilmemesi ve duruşmanın 1 aydan fazla bir süreyle ertelenmesi halinde, polis müdürü Varone'nin ülkesinde Mart ayında yapılacak seçimlere, başka bir ülkede de olsa mahkumiyet almadığı için katılabileceği, ancak bu duruşmada Varone'nin cezaya çarptırılması halinde ülkesindeki seçimlere katılamayabileceği belirtildi.

Yarınki duruşmayı, önceki duruşmalarda olduğu gibi İsviçreli çok sayıda basın mensubunun takip etmesi bekleniyor. - Antalya