İşte Danıştay'ın Yırca İçin Verdiği Gerekçeli Karar

Manisa'nın Soma İlçesi'ne bağlı Yırca Mahallesi'nde, 6 bin 666 zeytin ağacının söküldüğü alanda termik santral yapılması için Bakanlar Kurulu'nun aldığı 'acele kamulaştırma' kararını esastan iptal eden Danıştay'ın, gerekçeli kararı çıktı. Acele kamulaştırmaya Bakanlar Kurulu'nun ancak olağanüstü hallerde karar verebileceği, ayrıca var olan zeytinlik yasasındaki, zeytinliklere 3 kilometre mesafede kimyevi atık bırakan toz ve duman çıkaran tesis yapılamayacağı ve işletilemeyeceği hükümleri hatırlatılan Danıştay'ın gerekçeli kararında, ayrıca Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ile zeytinlerin koruma altında olduğu da yer aldı.

Kolin Grubu, termik santralin yapılacağı Yırca Mahallesi'ndeki zeytinliklerin bulunduğu bölgeye, geçen 7 Kasım'da ağaç kesimi yapmak üzere 2 otobüsle özel güvenlik görevlisi ile iş makinelerini gönderip, ağaç katliamı yaptı. Bölgede zeytinlerin kesilmemesi için nöbet tutan köylülerin direnişine rağmen, arazideki binlerce zeytin ağacı iş makineleriyle ve üzerlerindeki ürünüyle birlikte sökülüp, atıldı. Binlerce zeytin ağacının kesilmesinden saatler sonra Danıştay 6'ncı Dairesi'nden, 'acele kamulaştırma' için yürütmeyi durdurma kararı çıktı.

Bunun üzerine de araziyi çevreleyen tel örgütler köylüler tarafından söküldü, yeni zeytin fidanları dikildi. Danıştay'ın, kararının ardından 50'si özel güvenlik görevlisi, geri kalanı inşaat işçisi olmak üzere yaklaşık 100 kişinin işine şirket tarafından son verildi. Kökünden sökülüp kırılan toplam 6 bin 666 zeytin ağacı, Mal Müdürlüğü tarafından, yediemin olarak Yırca Muhtarı Mustafa Akın ve köylülere teslim edildi.

DANIŞTAY'DAN HABER AKŞAM GELDİ

Danıştay 6'ncı Dairesi termik santral yapılacak alan için daha önce geçici olarak yürütmeyi durdurma kararı verdiği köylülerin başvurusunu dün akşam saatlerinde, karara bağladı ve Bakanlar Kurulu'nun aldığı 'acele kamulaştırma' kararını esastan iptal etti. Davaya müdahil olan şirket ise proje hakkında 'ÇED Olumlu Kararı'nın verildiğini, acele kamulaştırma kararı hukuka aykırı olsaydı, ÇED Olumlu Kararı'nın da verilmeyeceği yolunda savunma yaptı. Ancak buna karşılık Danıştay'ın, acele kamulaştırma kararının hukuka aykırı olduğunu ve ÇED Olumlu Kararı'na karşı da, Manisa İdare Mahkemesi'nde dava açıldığına iptal kararında yer verdi.

GEREKÇELİ KARAR AÇIKLANDI

Yırcalılar ile çevrecileri, köyde büyük sevince boğan kararın gerekçeleri de bugün öğrenildi. Yırca köylülerinin ve Greenpeace'in birlikte açtığı davayı görüşen Danıştay 6'ncı Dairesi, kararın gerekçesinde önemli saptamalarda bulundu. Acele kamulaştırma kararının ancak yurt savunması için ve Bakanlar Kurulu tarafından verilecek olağanüstü hallerde alınabileceğinin anlatıldığı gerekçeli kararda, ayrıca mevcut santral yapımının, var olan zeytinlik yasası uyarınca zeytinliklere 3 kilometre mesafede kimyevi atık bırakan toz ve duman çıkaran tesis yapılamayacağı, işletilemeyeceği hükmüne de aykırı olduğu ifade edildi. Gerekçede, Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler ile zeytinlerin koruma altında olduğu da, yine yer aldı.

ZEYTİN YASASI KORUNMALI

Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan Greenpeace'in ve köylülerin avukatı Deniz Bayram, "Davayı, esastan iptal kararı ile kazandık. Bu karar ile birlikte Soma Kolin Termik Santrali'nin Yırca zeytinliklerinde kurulmasının hukuksuz olduğu bir kez daha görülmüş oldu" dedi.

Danıştay'ın bu kararının, zeytinlik alanlar üzerine planlanan enerji yatırımlarına karşı hukuk mücadeleleri için de bir emsal olduğunu belirten avukat Deniz Bayram, şunları söyledi:

"Var olan zeytin yasası sayesinde, köylüler çevreyi ve sağlıklarını tehdit edecek bir termik santralin daha yanı başlarında yer almasından kurtulmuş oldu. Burada yaşananlar bir emsal olmalı. Doğayı, çevreyi, insan sağlığını ve küçük zeytin üreticilerinin geçim alanlarını yok eden kirli enerji yatırımlarının değil, dünya lideri konumunda olduğumuz zeytinciliğimizin korunup desteklenmesi, zeytin yasasının korunması gerekiyor."

Bu arada hükümetin son zamanlarda büyük projeler, maden faaliyetleri ve RES projeleri için çok sık başvurduğu 'acele kamulaştırma' uygulamasına Danıştay'ın Yırca için verdiği kararda 'ancak olağanüstü durumlarda başvurulabileceği' hükmünün yer almasının, bundan sonraki uygulamalar için de emsal olacağı belirtildi. - Manisa