İSTANBUL'DAKİ HORTUMLARIN NEDENİ HAVADAKİ DENGESİZ ISINMA

İSTANBUL'da aynı gün iki kez hortum görüldü. Kısa süreliğine paniğe neden olan hortumda can ve mal kaybı yaşanmadı. Hortumun havadaki dengesiz ısınma nedeniyle meydana geldiğini belirten İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, Asfalt yüzeyler daha çabuk ısınıyor. Asfaltta sıcaklık fazla olduğu için havada yükselici hareketler başlıyor. Havada yükselici bir hava hareketi varsa etraftan oraya doğru hava akımı gelmeye başlıyor. O bölgelerde hortum dediğimiz girdap oluşuyor dedi. Toros, önümüzdeki günlerde de benzer görüntülerin oluşabileceğini kaydetti.

Sultangazi ve Ümraniye'de önceki gün kısa süreli hortum paniği yaşandı. Bir süre görüldükten sonra kaybolan hortum, cep telefonu ve güvenlik kamerasına yansıdı. Hortumun sebebine ilişkin konuşan İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, Bahar aylarında havalarda ısınma hızla artıyor. Isınmanın kaynağı, güneşten gelen enerjidir. Bu enerji, yeryüzünün yapısına bağlı olarak, bazı bölgeler daha fazla ısınıyor bazı bölgeler daha az ısınıyor. Bu nedenle asfalt yüzeyleri daha çabuk ısınıyor. Asfaltta sıcaklık fazla olduğu için havada yükselici hareketler başlıyor. Havada yükselici bir hava hareketi varsa etraftan oraya doğru hava akımı gelmeye başlıyor. O bölgelerde hortum dediğimiz girdap oluşuyor. Hava hem yukarı doğru hızla yükseliyor hem de hortum meydana geliyor. Bu esnada da yerdeki toz, çöp ne varsa havaya doğru kaldırıyor. Hortumların kuvveti, şiddeti o andaki enerjiye bağlı. O bölgede çok fazla enerji birikmesi varsa çok hızlı hava hareketliliği varsa hortum daha uzun süre ve daha kuvvetli olabiliyor. Enerji kütlesi küçükse o zaman daha az ve daha kısa süreli olabiliyor dedi.

TÜRKİYE'DE DAHA ÖNCE HORTUM NEDENİYLE CAN KAYIPLARI OLDU

Prof. Dr. Hüseyin Toros, hortumun ölümlere de sebep olduğunu belirterek, Türkiye'de daha önceki yıllarda hortum nedeniyle can kayıpları oldu. Hortumun olduğu noktada bir canlı varsa, etrafta da kesici bir şey varsa bu çizimler de savrulduğu için bunların isabet etmesi durumunda yaralama oluyor. Ülkemizde daha çok hortum olan bölgedeki uçmaya meyilli cisimlerin hızla hareketlenerek bulunduğu bölgedeki kişilere veya canlılara zarar vermesi şeklinde görebiliriz diye konuştu.

DENGESİZ ISINMA NEDENİYLE HORTUMLA KARŞILAŞABİLİRİZ

Prof. Dr. Hüseyin Toros, havadaki dengesizlik nedeniyle hortumun tekrar görülebileceğine dikkat çekerek, Rüzgarın hızına bağlı olarak hortum F1, F2, F3, F4, F5 kategorilerine ayrılıyor. Türkiye'de daha çok en düşük seviyede olan F1 tipi hortumu görüyoruz. Yaz döneminde ülkemizin çok farklı noktalarında her an hortum meydana gelmektedir. Konya ovasında yolculuk yaparsanız oradaki arazilerde sürekli hortum olduğunu görebilirsiniz. Bahar aylarında havaların ısınmasıyla beraber havada dengesiz ısınma meydana geldiği için hortum olayıyla karşı karşıya kalabiliriz. Hava hareketliliği olduğu zaman o bölgeden kaçmak gerekiyor. Çünkü o esnada başka cisimler size savrulabilir kaçmakta fayda var şeklinde konuştu.