İsrail ile Filistin, 2000'den Bu Yana 8 Ateşkes Anlaşması Yaptı

İsrail ile Filistin direniş hareketleri arasında Aksa İntifadası'nın gerçekleştiği 2000'den bu yana pek çok ateşkes anlaşması yapıldı.

Çoğu uluslararası örgütlerin arabuluculuğunda ve Mısır'ın gözetiminde gerçekleşen bu anlaşmalar şöyle sıralanıyor:

2003 ATEŞKES ANLAŞMASI

Filistinli direniş gruplarıyla İsrail arasında Haziran 2003'te imzalanan ve 3 ay sürmesi öngörülen anlaşmaya göre Tel Aviv yönetimi, "direniş hareketlerinin liderlerine yönelik suikast düzenlemeyecek, Filistinlileri hedef almayacak, Filistin topraklarına girmeyecek, evlerini yıkmayacak, hapishanelerdeki tüm Filistinlileri serbest bırakacak ve dönemin Filistin Devlet Başkanı Yasir Arafat'ın ev hapsine son verecekti."

Anlaşmaya göre direniş grupları "İsrail şehirlerinde askeri operasyon düzenlemeyecek ve İsrail'in anlaşmayı çiğnemesi durumunda anlaşmayı fesholmuş sayacaktı."

İsrail'in ateşkese uymaması nedeniyle Filistin İslami Direniş Hareketi'nin (Hamas) askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları'nın (Kassam) İsrail şehirlerinde düzenlediği bombalı saldırılar sonucu, 21 Ağustos 2003'te çok sayıda İsrailli hayatını kaybetti.

İsrail ise bu saldırılara Hamas yetkililerinden İsmail Ebu Şeneb'e suikast düzenleyerek karşılık verdi.

2005 ATEŞKES ANLAŞMASI

Mısır'ın gözetiminde gerçekleşen ateşkes Şubat 2005'te yürürlüğe girdi. 17 Mart'ta yıl sonuna kadar uzatılmasına karar verildi. İsrail ateşkes anlaşmasında Filistinli liderleri hedef almamayı, Filistinlilerin evlerini yıkmamayı ve tüm esirleri serbest bırakmayı taahhüt etti.

2008 ATEŞKES ANLAŞMASI

Filistin ve İsrail, Mısır'ın arabuluculuğunda Haziran 2008'de ateşkes anlaşması imzaladı. Bu anlaşma 19 Aralık tarihine kadar yürürlükte kaldı. İsrail 4 Kasım'da Gazze'ye düzenlediği veKassam'dan 6 kişinin hayatına mal olan hava saldırısıyla anlaşmayı çiğnemiş oldu. Direniş grupları bu saldırıya karşılık vermedi.

Ateşkesin sona ermesiyle İslami Cihad ve Hamas'ın askeri kanatları İsrail'e 130 roket attı. İsrail bu saldırıya 27 Aralık'ta "Dökme Kurşun Operasyonu" ile karşılık verdi.

2009 ATEŞKES ANLAŞMASI

İsrail 27 Aralık'ta Gazze'ye düzenlediği ve 23 gün süren operasyonda bin 436 kişinin hayatını kaybetmesine 5 bin 400 kişinin de yaralanmasına neden oldu. Dönemin İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Gazze'den çekilmeksizin tek taraflı olarak ateşkes ilan etti. Direniş grupları da İsrail işgal kuvvetlerinin Gazze'den çekilmesi için bir haftalık ateşkes ilan etti.

2011 ESİR TAKASI ANLAŞMASI

Hamas ile İsrail, Mısır'ın öncülüğünde 18 Ekim 2011'de "Esirlere Vefa" ismini taşıyan takas anlaşmasıyla 2006'da esir edilen İsrail askeri Gilad Şalit'e karşılık bin 27 Filistinlinin serbest bırakılması üzerinde anlaştı.

EL KERAME ANLAŞMASI

Filistinli tutuklular 2012'de hapishane şartlarını ve idari tutukluluk siyasetini protesto etmek için 28 gün süren açlık grevine başladı. Grev sonrasında Mısır öncülüğünde Filistinli tutuklular ile İsrail hapishaneler idaresi arasında 17 Nisan 2012'de imzalanan anlaşmaya varıldı. Buna göre "idari tutukluluk ve hücre hapsi uygulamalarına son verilecek, Gazzeli tutukluların aileleri tarafından ziyaret edilmesine, tutukluların eğitim almasına, hapishaneye giysi ve para sokulmasına izin verilecek ve hapishane içindeki hayat şartları iyileştirilecekti."

2012 ATEŞKES ANLAŞMASI

İsrail'in 14 Kasım 2012'de Gazze'ye düzenlediği ve 8 gün süren "Bulut Sütunu" isimli operasyonda 162 kişi hayatını kaybetti, bin 200 kişi yaralandı.

Mısır'ın öncülüğünde direniş gruplarıyla İsrail arasında varılan ateşkes anlaşmasına göre "İsrail, Gazze'ye kara, hava ve denizden düzenlediği tüm operasyonlara son vermeyi, sınır kapılarını açmayı, insan ve mal geçişine izin vermeyi, Gazze sınırındaki tampon bölgeyi kapatmayı ve Gazzeli balıkçıların avlanma alanlarını genişletmeyi, direniş grupları da İsrail'e roket ve füzelerle düzenledikleri saldırılara son vermeyi taahhüt ediyordu."

"KORUYUCU HAT" OPERASYONU

İsrail, 7 Temmuz 2014'den bu yana Gazze'ye düzenlediği ve Koruyucu Hat ismini verdiği operasyonda şu ana kadar 309 kişi hayatını kaybetti, 2 bin 268 kişi de yaralandı. Taraflar arasında ateşkese varılması için ilk adımı Mısır dışişleri bakanlığı attı.

Mısır'ın önerdiği ve tarafların koşulsuz kabul etmesini istediği ateşkes anlaşmasının maddeleri arasında "Tarafların karşılıklı olarak düzenledikleri saldırılara son vermesi, sınır kapılarının açılması ve giriş çıkışlara izin verilmesi" yer alıyor. Anlaşma İsrail tarafından kabul edilirken, Filistin halkının ihtiyaçlarına cevap vermediği gerekçesiyle Hamas ve İslami Cihad hareketleri tarafından reddedildi.