İspanya'nın Zeytin Hasadı İklim Değişikliğiyle Yavaşlıyor

Dünyanın en büyük zeytin üretim alanı olan İspanya'nın güneyindeki Endülüs bölgesinin Jaen kenti, iklim değişikliğinin neden olduğu kuraklık ve yağış sorunundan dolayı bu yıl da beklenen hasadın gerisinde kaldı.

Yaklaşık 550 bin hektarlık zeytin ağacı alanı ile dünyanın yüzde 20, İspanya'nın da yüzde 50 zeytinyağı üretiminin sağlandığı Jaen, geçen yıl yaşadığı büyük düşüşten sonra bu yıl da toparlanamadı.

İspanya'da son yıllarda görülen kuraklık sorunu ve son olarak 29 Ekim'de Valensiya'da olduğu gibi iklim değişikliğine bağlı kısmi şiddetli yağışlar zeytin üretimini de vurdu.

Jaen'e giderek zeytin hasadı dönemine tanıklık eden AA muhabirine konuşan tarım işçileri ve kooperatif yetkilileri, kuraklıktan dolayı son iki yıldır zeytinin kalitesinde ve hasatta ciddi düşüşler yaşandığını, bu yıl kalite biraz daha iyi olsa da halen beklenen verimin çok gerisinde kalındığını söyledi.

Zeytin için en önemli aylardan biri olan nisanda yağış seviyesinin, geçen yıla göre yüzde 72 oranında ciddi bir düşüş kaydettiği, sonrasında istenen yağış gelse de şiddetli yağışın olduğu dönemlerde de zeytin ağaçlarının zarar gördüğü belirtildi.

"Nehre uzak olan alanlardaki ağaçlarda neredeyse hasat bile yapılamayacak kadar az zeytin var"

Jaen'in El Molar ilçesindeki bir şirketin yöneticilerinden Sergio Reche, "Geçtiğimiz yıla oranla daha fazla hasat var. Ama asıl sorun kuraklık ve yağışlardaki dengesizlik. Nehre uzak olan alanlardaki ağaçlarda neredeyse hasat bile yapılamayacak kadar az zeytin var." dedi.

Reche, doğru zamanda uygun yağışın zeytin için çok önemli olduğunu, iklim değişikliği sorununun her yıl kendilerini daha çok etkilediğini ve üretimi istikrarsızlaştırdığını söyledi.

Bölgede yaşamını sürdüren Fas vatandaşı Yassin, yaklaşık 3 yıldır zeytin topladığını aktararak, "Hasat zamanında aat 08.00'de işbaşı yapıyoruz. Saat 15.00'de paydos ediyoruz. Zeytinleri toplayıp zarar görmeden taşınmasını sağlıyoruz." diye konuştu.

Zeytin sektöründe geçici göçmen işçi çalıştırma sorunu çözülemiyor

Diğer yandan zeytin sektöründeki en büyük sorunlardan biri de hasadın toplanması için olmazsa olmaz olarak gösterilen göçmen işçilerin çalışma ve sigorta ödemeleriyle ilgili sorunlar olduğu biliniyor.

Tarım sendikalarının da sıkça gündeme getirdiği üzere şu anda zeytin sektöründe ihtiyaç duyulan iş gücünün sadece yarısının, yani 10 bin civarında işçinin sigortalı olduğu belirtiliyor.

İşçi eksikliğinden dolayı Kurtuba kentindeki Pozoblanco ve Villanueva tarım kooperatiflerinde olduğu gibi birçok yerde işveren ürününü toplayamamaktan yakınıyor.

Merkezi Madrid'de olan Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Zeytin Konseyi'nin verilerine göre, İspanya'da zeytinyağı üretimi 2021-2022 sezonunda 3 milyon 422 bin 500 ton iken 2022-2023'de yüzde 25'lik düşüşle 2 milyon 569 bin 500 tona geriledi.

Bu yılki hasat geçen yıldan daha iyi gibi gözükse de 2022'nin çok gerisinde kalacağı ifade ediliyor.

İstatistiklerde İspanyol zeytinyağı üretimi Avrupa Birliği (AB) üretiminin yüzde 70'ini, dünya üretiminin ise yüzde 40'tan fazlasını karşılasa da iklim değişikliği sorunu ve fiyat artışı bu oranı her geçen yıl daha da aşağıya çekmeye başladı.

Özellikle Kovid-19 salgını sonrasında yüzde 100'den fazla artan ve son 6 aydır biraz gerileyen zeytinyağının litre fiyatı İspanya'da mevcut durumda marketlerde 10-11 avro arasında satılıyor.