İspanya Kralı Juan Carlos'un Tahtını Bırakması

İspanya Kralı Juan Carlos'un tahtını oğlu Felipe'ye devretme kararı, ülke genelinde saygıyla karşılanıyormuş gibi görünse de monarşinin sona ermesi gerektiğini savunan cumhuriyetçilerin sesleri daha fazla yükselmeye başladı.

Kral Carlos'un tahtını bıraktığını açıklar açıklamaz, ilk gün birçok kentte meydanları dolduran binlerce cumhuriyetçi İspanyol, "İspanya yarın cumhuriyet olacak" sloganları ile yönetim şeklinin referanduma götürülmesi talebinde bulundu. Cumhuriyetçiler, bugün de meydanlara geri dönerek gösterilerine devam edeceğini duyurdu.

İspanyol basınında yer alan haber analizlerde, Juan Carlos'un tahtı oğluna bırakma kararını ocak ayı içerisinde aldığı ve 31 Mart'ta da Başbakan Mariano Rajoy'a bizzat ilettiği öne sürülüyor. Hatta, Başbakan Rajoy ve İspanya'da monarşiye en sadık siyasi kurum olan Halk Partisi'nin, son birkaç aydır yeni sürecin alt yapısını hazırladığı iddia ediliyor.

İspanya'nın demokrasi tarihindeki iki büyük siyasi parti olan, iktidardaki Halk Partisi (PP) ve ana muhalefetteki Sosyalist İşçi Partisi (PSOE), Kral'a ve monarşiye olan bağlılığını net bir şekilde dile getirerek olası bir siyasi krizi şimdilik önlemiş görünüyor. Zira PP ve PSOE, Kral Juan Carlos'un tahtını bırakma kararının oylanması ve daha sonrasında yerine kral olarak 6. Felipe'nin ilan edilmesi için meclis ve senatoda yeterli olan mutlak çoğunluğa sahip. Ancak ulusal anlamda 3. büyük siyasi parti olan Birleşik Sol (IU), ekonomik krize tepki olarak ortaya çıkan halk hareketi ve onun yarattığı "Podemos" adlı siyasi parti ile Katalonya'daki siyasi partiler, sempatizanlarını sokaklara çıkartarak İspanya tarihindeki "3. Cumhuriyet" taleplerinden şimdilik ödün vermeyecek gibi görünüyor.

Bu arada İspanyol basınında bazı monarşi karşıtı görüşler bulunsa da genel anlamda tahtını devreden Kral Juan Carlos'a minnettarlık, yeni Kral olacak Felipe'ye de güven içeren görüşler yer aldı. İspanya'nın en yüksek tirajlı, sol görüşlü gazetesi El Pais bile, bugünkü editör yazısında, Kral Juan Carlos için  "Hiç kimse Kral Juan Carlos'un en önemli anlarda inisiyatifini İspanyolların hizmetine kullandığını inkar edemez. 23 Şubat 1981'deki darbe girişimine kararlı bir şekilde müdahale ederek demokrasinin devamlılığının tehlikeye girmesini önlemiştir. Ayrıca, tüm siyasi partilere eşit saygı ve tarafsızlıkla yaklaşmış, karşılıklı çatışma yaratan yorumlara asla girmemiş, anayasa tarafından kendine tanıtan hakemlik rolünü en iyi şekilde yerine getirmiştir. Juan Carlos, tahtını bırakma kararı alarak, anayasanın modernleşmesine ve demokrasinin yeniden kendini organize etmesine olanak sağlamıştır" ifadelerini kullandı. İspanya'nın meşru bir monarşiden geldiğini savunan El Pais, yeni Kral seçilecek Felipe'nin bundan sonrası yapması gerekenin "İspanyolların güvenini kazanmak, İspanya'nın acil bir şekilde ihtiyaç duyduğu kurumsal modernleşmeyi kolaylaştırarak babasının özelliklerini daha da derinleştirmek" olduğunu yazdı.

Katalonya'nın saygın gazetesi La Vanguardia'daki editör yazısında da "İspanya'da yeni bir sosyal, kurumsal ve siyasi dönem başlıyor. Ülkenin geleceğinin belirleneceği, İspanya'nın demokrasi tarihinin en önemli anını yaşıyoruz" ifadelerini kullandı. La Vanguardia, Katalonya sorununun çözümünde yeni Kral 6. Felipe'ye, onun aklına ve ileri görüşlülüğüne güven duyulması gerektiğini savundu.

Diğer yandan "Juan Carlos, kriz yaşayan ve değer kaybeden monarşiyi kurtarmak için tahtını bıraktı" görüşünü öne çıkaran bazı köşe yazarları da Kral Juan Carlos'un ve Kraliyet ailesinin son dönemlerde yaşadığı skandallara dikkati çekti. Kral Juan Carlos'un ekonomik kriz anında Afrika'ya fil avına giderek İspanyol halkının tepkisini çekmesi, ilk damadı Palma Dükü İnaki Urdangarin'in yolsuzlukla ilgili bir soruşturmada baş sanık olması, ardından kızı Prenses Cristina'nın aynı soruşturmada sanık olarak dinlenmesi ve arka arkaya ameliyatlar geçiren Juan Carlos'un sağlık sorunları nedeniyle ülkeyi temsil etme görevini iyi bir şekilde yerine getiremesi örnek gösterildi. Hatta bazı basın organlarında, Juan Carlos'un krallığı bırakmasından sonra dokunulmazlığını da yitireceği ve onun hakkında da yolsuzlukla ilgili davalar açılabileceği iddia edildi.

Her şeye rağmen Juan Carlos'un tahtını bırakmasıyla ilgili başlayan sürecin meclis ve senatoda onaylandıktan sonra 10 gün içerisinde resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe gireceği,  kısa bir süre sonra ise  İspanya'da Kral 6. Felipe döneminin başlayacağı belirtiliyor. İspanyol medyası, Kraliyet Sarayı ile PP ve PSOE'nin, yeni Kral'ın ilan edilme sürecini en hızlı şekilde yürütme konusunda anlaştığını iddia ederken, 6. Felipe'nin Kral ilan edilmesinin, 16 Haziran'dan sonra gerçekleşebileceği öne sürüldü.

Öte yandan 6. Felipe Kral, 10 yıl önce evlendiği eski gazeteci eşi Letizia Kraliçe olurken, İspanya Krallığı'nın veliahttı ise Felipe ve Letizia'nın 8 yaşındaki büyük kızı Leonor olacak. Leonor, babası Felipe'nin Kral ilan edilmesiyle Asturias Prensesi unvanını alacak ve babasının yerine geçecek Kraliyet Ailesi'nin ilk resmi üyesi olarak tanınacak. - Madrid