İslam İktisadı İçerik ve Uygulamaları Kamuoyunda Yeterince Bilinmiyor"

"Kamuoyunda İslam İktisadı Algısı" konulu çalıştayda, İslam iktisadı ve finansına ilişkin içerik ve uygulamaların halk tarafından yeterince bilinmediği belirtildi.

İLKE Derneği bünyesindeki İslam İktisadı Araştırmaları Merkezi (İKAM) ve İstanbul Üniversitesi İslam İktisadı ve Finansı Uygulama ve Araştırma Merkezi (İSİFAM) tarafından "Kamuoyunda İslam İktisadı Algısı" başlıklı bir çalıştay düzenlendi.

Programın ilk oturumunda, Milli Savunma Üniversitesi'nden Prof. Dr. Fatih Savaşan ve Doç. Dr. Fatih Yardımcıoğlu, "Kamuoyunda İslam İktisadı ve Finansı Farkındalığı ve Algısı" konulu bir sunum yaptı. Sunumda bin 165'i öğrenci olmak üzere 2 bin 300 kişi ile yapılan anketin sonuçları paylaşıldı.

Araştırmaya göre, halkın yüzde 35,1'i, öğrencilerin ise yüzde 48,8'i İslam ekonomisi kavramından haberdar olmadığını ifade ederken, halkın yüzde 20,9'u, öğrencilerin ise 33,2'si katılım bankacılığı ifadesini hiç duymadığını belirtti.

"Sizce Türkiye'de günümüzde İslami usullere göre faaliyette bulunan banka var mı?" sorusuna, halkın yüzde 21,7'si, öğrencilerin yüzde 17,1'i "evet" cevabını verdi.

Halkın yüzde 35,9'u, öğrencilerin de yüzde 36,9'u katılım bankalarının geleneksel bankalardan helal-haram noktasından ayrıldığı görüşünü aktardı. Halkın yüzde 13,3'ü, öğrencilerin yüzde 11,9'u sadece katılım bankalarından kredi kartı kullandığını kaydetti.

"Sizce bankacılık sektöründe katılım bankaları (faizsiz bankacılık) olmalı mı?" şeklindeki soruya, halkın yüzde 70,2'si, öğrencilerin yüzde 69,4'ü "evet" şeklinde yanıtladı.

İslam iktisadının uygulanması halinde işçi haklarının daha iyi, ücretlerin de daha yüksek olacağını düşünenlerin oranı hem öğrencilerde hem de halkta yüzde 15'in altında kaldı.

Katılım bankalarının kamuoyunda bilinirliğinin az olduğunu ortaya koyan araştırmada, kamuya ait katılım bankalarının ise neredeyse hiç bilinmediği bildirildi.

Araştırmada, İslam iktisadının içerik ve uygulamalarının yeterince bilinmediği belirtilerek, kamuoyunun doğru bir şekilde bilgilendirici çalışmalar yapılması gerektiği önerisinde bulunuldu.

"Katılım bankaları kendini İslam iktisadı kavramlarıyla tanıtmıyor"

Programın ikinci yarısında ise İstanbul Üniversitesi'nden Doç. Dr. Necmettin Kızılkaya ve Yasemin Meriç, medyada son 5 yılda İslam iktisadı ile ilgili çıkan haber ve yazıları analiz eden araştırmanın sonuçlarını paylaştı.

Yeni Şafak, Sabah, Milliyet, Hürriyet ve Cumhuriyet gazeteleri üzerinden yapılan araştırmaya göre, medyada İslam ekonomisi haberlerinde 2012-2017 arasında sürekli yükseliş trendi olduğu görüldü. Bu dönemde İslami finans ile ilgili en çok haberin yer aldığı gazete Yeni Şafak, bu konuda en çok yazı yazan köşe yazarı ise Hayrettin Karaman oldu.

Gazetelerde İslam ekonomisi ile ilgili yayınların sadece yüzde 9'u köşe yazarlarından oluşurken, haberlerin önemli bir kısmının şube açılışı ve hükümet yetkililerinin açıklamalarından oluşması dikkati çekti.

Kamunun katılım bankacılığı pazarına atıldığı dönemde İslam ekonomisi ve finansı ile ilgili haberlerin arttığı gözlendi. İslam ekonomisi kavramlarından "sukuk" ise haberlerde en çok yer alan kavram olarak öne çıktı.

Araştırmada, katılım bankalarının kendilerini İslam ekonomisine ait kavramlarla tanıtmadığına da işaret edildi.