İSKİ'nin 2018 Bütçesi Onaylandı

İSKİ Genel Müdürü Fatih Turan, "2018 yılı bütçemiz ise 7 milyar 436 milyon 446 bindir. Bu rakamlar; İSKİ'nin dünya çapında güvenilir bir kurum olduğunu idari ve mali açıdan bir kez daha ispatlamaktadır." dedi.

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisi İSKİ Genel Kurulu, Saraçhane'deki İstanbul Büyükşehir Belediyesi başkanlık binasında yapıldı.

İSKİ Genel Müdürü Turan, İSKİ'nin 2018 yılı plan ve bütçe komisyonu raporunu Meclis'e sundu.

Raporla ilgili konuşan Turan, İSKİ'nin 2017 yılı faaliyetleriyle ilgili bilgi verdi. Turan, İSKİ olarak yatırımlarında, su ve atık su alanında öncülük edecek, Türk mühendisliği ile hayata geçecek yerli ve milli teknolojiyi birinci sıraya koyduklarını söyledi.

İstanbul'da barajların doluluk oranının, herkesin hassas baktığı bir konu olduğuna dikkati çeken Turan, "Nitekim geçen ay medya organları tarafından doluluk oranlarımızdan sıkça bahsedildi. Şu anda doluluk oranımız yüzde 54 civarında. 2017'nin ilk dokuz ayının rakamlarına göre ülkemiz son 44 yılın en kurak zamanını geçirdi. Bu kurak mevsime rağmen doluluk oranımız geçen yılın aynı döneminden daha yüksek. İSKİ olarak iklim değişikliğine bağlı ardışık kuraklık riskini de dikkate alıp, bilimsel verileri muhakkak hesap ederek gerekli tedbirleri aldık, almaya da devam ediyoruz." diye konuştu.

İstanbul'un yeni su kaynaklarına dair iki başlığının bulunduğunu dile getiren Turan, bunlardan birincisinin Melen olduğunu vurguladı. Turan, "Melen İstanbul'un suyunun sigortasıdır. Melen sisteminin 1. ve 2. etabı tamamlanmıştı. Biz şu anda 131 kilometrelik 3. etabının yüzde 85'ini tamamlamış bulunuyoruz.

Melen sisteminin en önemli parçası olan baraj inşaatı da tamamlanıyor." dedi.

Melen Barajı'nın önümüzdeki yılın ortalarından itibaren su tutmaya başlayacağını açıklayan Turan, şunları kaydetti:

"Böylece İstanbul'a neredeyse şu an sahip olduğu kadar ilave bir su rezervi sağlamış olacağız.

Su kaynaklarıyla ilgili ikinci başlığımızda 3 yeni baraj var. Bunların ikisi DSİ tarafından yatırım programına alınan Asya Yakası'ndaki İsaköy ve Sungurlu barajları. Avrupa Yakası'ndaki Karamandere Barajı içinse fizibilite çalışmaları devam ediyor. Rezve Deresi de yeni su kaynaklarımız arasında. Bu yeni kaynaklarımızla yıllık toplam 592 milyon metreküp ilave su sağlamış olacağız."

"Yerli bir sistemle tünel açıyoruz"

Yeni su kaynaklarının arıtılacağı yeni su arıtma tesislerini de hesap etmek gerektiğini vurgulayan Turan, bu çerçevede Ömerli'de Emirli 2. Kademe tesislerinin inşaatına başlandığını hatırlattı.

Turan, şöyle konuştu:

"Cumhuriyet ve Taşoluk 2. Kademe, İkitelli 3. Kademe, Şile, Terkos, Danamandıra içme suyu arıtma tesislerimizin de projeleri hazır.

Bu tesislerimizi 2021 yılına kadar tamamlamayı hedefliyoruz. Böylece içme suyu arıtma kapasitemiz 6,5 milyon metreküpe ulaşacak. Yani 2021'e kadar arıtma kapasitemiz yüzde 45 oranında artmış olacak. Zeytinburnu-Bahçelievler arasında, tramvay güzergahının altında kalan ekonomik ömrünü tamamlamış olan hattı yeniliyoruz.

Şimdiye kadar ülkemizdeki tünel projeleri, hep diğer ülkelerden teknoloji ithal edilerek, gerçekleştirilmişti. Bugün ilk defa, Türk mühendislerince üretilen yüzde 95'i yerli bir sistemle tünel açıyoruz. Bu kazısız teknoloji TBM sistemiyle ülkemiz, dünyada bu teknolojiyi üreten sekizinci ülke oldu."

"Yassıada - Sivriada İçme Suyu Hattı'nı inşa edeceğiz"

Melen Suyu'nu nüfusu daha yoğun olan Avrupa Yakası'na taşımak ve suyu güvence altına almak için Kağıthane-Bahçelievler içme suyu tünelini inşa edeceklerini dile getiren Turan, tünelin 3 metre çapında 22 kilometre uzunluğunda olacağını belirtti. Turan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"İçme suyu yatırımlarımız kapsamında, bölgenin su ihtiyacı nedeniyle deniz altından Yassıada (Demokrasi Adası)- Sivriada İçme Suyu Hattı'nı inşa edeceğiz. Projeyle Sedef Adası boru hattını da yenileyeceğiz.

Su dağıtım sisteminde alternatif besleme hatlarının oluşturulması için Terkos-İkitelli İsale Hattı'nı planlıyoruz. Bu hat; 2 bin 500 milimetre çapında, 36 bin metre uzunluğunda olacak.

Istranca-Büyükçekmece İletim Hattı ile hem barajlar arasında entegrasyonu geliştireceğiz, hem de su sisteminde alternatif besleme sağlayacağız. 4 bin milimetre çapındaki 46 bin metre tünel ile Rezve Deresi'ndeki suyu Istrancalar'daki barajlara taşıyacağız. Böylece bölgedeki doğal bitki örtüsü zarar görmeyecek."

Havzalar

İSKİ Genel Müdürü Turan, havzaları ekolojik çeşitliliği ile muhafaza etmek için kamulaştırma faaliyetleri yürüttüklerini anlattı. Bugüne kadar İdare tarafından yaklaşık 30 milyon metrekareden fazla bir alanın kamulaştırıldığına değinen Turan, şunları söyledi:

"Kamulaştırmamız gereken alan yüzde 9 civarındadır. Kamulaştırmanın yanında havzalarımızda 700 binden fazla ağaç dikimi de gerçekleştirdik. 2018 yılında 1,5 milyon metrekarelik bir alanı kamulaştırmayı planlıyoruz.

İstanbullular'a sürekli su sağlayabilmek için, halen hizmet vermekte olan 152 su depomuz var. Toplam 181 bin metreküp kapasiteli 26 su deposunun inşasına devam ediyoruz. 24 su deposu yapmayı planlıyoruz. Bütün bu depolar hizmete girdiğinde kapasitemiz 2 milyon metreküpü geçmiş olacak."

İstanbulluların musluk suyu ile ilgili tat ve koku memnuniyetini artırmak istediklerini vurgulayan Turan, "Bunu sağlamak için mayıs ayındaki genel kurulumuzda 80 noktada klor takibine başladığımızı söylemiştik. Şu anda ise İstanbul genelinde, 99 farklı yerde kurduğumuz cihazlarla şebeke suyunun klor parametrelerini anlık takip edebiliyoruz." şeklinde konuştu.

Akıllı şebeke

İSKİ olarak su ve atık su alanında muazzam bir sisteme sahip olduklarına dikkati çeken Turan, bu sistemi günün bilgisayar sistemleriyle birleştirerek, yerli ve milli, dijital bir su ve atık su yönetimi kurmayı hedeflediklerini açıkladı.

Buna akıllı şebeke dediklerini aktaran Turan, kaynakların daha etkin ve verimli kullanımını sağlayan akıllı şebekenin ilk şartının, anlık veri elde etmek olduğunu dile getirerek, şunları kaydetti:

"Biz de içme suyu ve atık su ağımızı uzaktan takip edebilmek ve yönetmek hedefiyle akıllı cihazları sistemlerimize entegre ediyoruz.

Mayıs ayındaki genel kurulumuzda akıllı şebeke kapsamında, Sultanbeyli ve Sancaktepe'deki projemizden bahsetmiş, kayıp-kaçak oranını yüzde 10'lar seviyesine düşürdüğümüzü belirttik. İstanbul geneline uygulamakta olduğumuz bu projemiz ile bir de ödül kazandık. İdaremizin yaptığı çalışmalar neticesinde, İstanbul kayıp-kaçakla mücadelede Türkiye ölçeğinde en başarılı şehirdir. Aslında bu oran, engebeli coğrafya kaynaklı basınç farkı ihtiyacı, uzak mesafelerden su getirilmesi ve büyük içme suyu ağı düşünüldüğünde, sürekli bir artış eğilimindedir."

Turan, idarenin bu konudaki yatırımları sayesinde, İstanbul'un yüzde 24'lük kayıp-kaçak oranının, Türkiye genelinin çok çok altında olduğuna işaret ederek, "Hedefimiz bu oranın daha da aşağı çekilmesidir.

Bu nedenle kurmaya başladığımız akıllı şebeke sistemi, sadece İstanbul için değil, ülkemizin diğer su ve kanalizasyon idareleri için de çok önemli. İSKİ her uygulamasıyla, ülkemizin su ve atık su idareleri tarafından takip edilen öncü bir kurum. İleri teknoloji tabanlı akıllı şebeke sistemi, yüksek katma değeriyle önemli bir örnek teşkil edecek." ifadelerini kullandı.

"Günde 3 milyon metreküpten fazla atık su arıtıyoruz"

Şehrin oluşan atık suyunun yüzde 99'unu arıtmakta olduklarını dile getiren Turan, Biyolojik ve ileri biyolojik arıtma oranlarının yüzde 35 olduğunu açıkladı. Turan, şu bilgileri verdi:

"Günde 3 milyon metreküpten fazla atıksu arıtıyoruz. Bu rakam, Türkiye'de arıtılan atık suyun 3'te 1'ini, İSKİ'nin tek başına arıttığı anlamına geliyor.

Mayıs ayındaki genel kurulumuzda Ataköy'deki ileri biyolojik tesisimizin 2. kademesinin inşaatına başlayacağımızı duyurmuştuk. Bu süre zarfında 240 bin metreküp kapasiteli tesisimizin inşaatına başladık. Baltalimanı Atıksu Ön Arıtma Tesisinin biyolojik arıtmaya dönüşmesi için yer teslimini gerçekleştirdik.

Tuzla'da 3. kademe ile birlikte, Yenikapı ve Kadıköy'deki ön arıtmadan biyolojik arıtmaya dönüştüreceğimiz tesislerimizin projeleri hazır, ihaleleri sonuçlanmak üzere. İhale aşamasında olan, Silahtarağa İleri Biyolojik Arıtma Tesisimiz, günlük yaklaşık 475 bin metreküp atık su arıtma kapasitesine sahip olacak."

Turan, bütün tesislerin hizmete girmesiyle, iki yıl içinde biyolojik ve ileri biyolojik arıtma oranlarının yüzde 90'ı geçmiş olacağını vurguladı.

İleri biyolojik tesislerinin çıkış suyunun, park bahçe sulama ve sanayi kullanımı için uygun bir kaynak olduğunu belirten Turan, "Yıllık ortalama 25 milyon metreküp geri dönüşüm suyu elde ediyoruz. Bu rakamı artırmak için Ataköy'deki tesisimize 30 bin ve Ambarlı'daki tesisimize ise 50 bin metreküp kapasiteli geri dönüşüm ünitesi kuruyoruz." dedi.

Fatih Turan, şunları kaydetti:

"Ayazağa-Kemerburgaz Tüneli 3 bin 600 milimetre çapında 9 bin 518 metre uzunluğunda olacak. Bölgenin atık suyunu toplayacak ve Haliç'i koruyan atık su sistemini destekleyecek.

3 bin milimetre çapında 2 bin 357 metre uzunluğundaki Ayvalıdere Tüneli, Esenler, Bayrampaşa bölgemize hizmet verecek ve su baskınlarının önüne geçecek.

Eyüp-Beşikteş-Sarıyer-Beykoz Yağmursuyu Tünellerinin çapı 2 bin ila 4 bin 500 milimetre arasında değişiyor. Bu tünellerimiz ise Marmara Denizi'ni koruyacak."

"Toplam 37 kilometre uzunluğunda yeni tünel yapmayı planlıyoruz." diyen Turan, şöyle konuştu:

"Çavuşdere-Bülbüldere Tünelimiz, Üsküdar için önem arz ediyor. Bu tünelimizle yoğun yağışlardan kaynaklanan su taşkınlarını önlemeyi ve atık su-yağmur suyu karışık sistemlerini ayırmayı hedefliyoruz.

Uzundere Tünelimiz sayesinde terfi maliyetini azaltacağız. Tünelimiz hizmete girdiğinde Tuzla-Akfırat Tüneli'ne aktarma sağlanacak. Melen Suyu'nu korumak için de bir tünel inşa edeceğiz. Melen Atıksu Deşarj Tüneli ile Cumayeri İlçesi'nin arıtılan atık sularını havza dışına taşıyacağız.

Haramidere Tüneli ile bölgedeki taşkınları engelleyeceğiz. Tünelimiz 2 bin 800 milimetre çapında, 6 bin 200 metre uzunluğunda olacak.

Küçükçekmece Gölü, İstanbul'un tabii güzelliklerinden. Küçükçekmece Gölü'nü korumak için gölün sol ve sağ sahil şeridine iki ayrı tünel inşa etmeyi planlıyoruz. Sol sahil şeridinin atık sularını Ataköy İleri Biyoloijk Atıksu Arıtma Tesisine ulaştıracağız. Sağ sahil şeridinin atık suları ise Ambarlı İleri Biyolojik Atıksu Arıtma Tesisine gidecek."

İstanbul'un dere ıslahı

İstanbul'un dere ıslahında sona doğru yaklaşıldığına değinen Turan, yatırımlarında da sona doğru yaklaştıklarını kaydetti. Turan, "Toplam 497 kilometre dere ıslahı tamamlanmış durumda. Dere ıslahında hedefimiz 600 kilometre. Tamamlanan ıslah çalışmaları sayesinde pek çok problemli noktada sel baskını riski ortadan kalktı." ifadelerini kullandı.

Çamur Yönetimi Master Planı hazırladıklarından da bahseden Turan, 2040 yılına kadar elde ettikleri çamurun yüzde 92'sini çamur tesislerinde, yüzde 8'ini de tarımda kullanarak bertaraf etmeyi hedeflediklerini belirtti.

Kapalıçarşı

Dünyanın en büyük ve en eski kapalı çarşılarından biri olan çarşının alt yapısını yenilediklerini söyleyen Turan, 30 bin metrekarelik alan üzerinde, 66 sokakta hizmet veren Kapalıçarşı'nın atık su ve yağmur suyu hatları üzerinde bakım onarım çalışmalarına başladıklarını ifade etti.

Turan, şöyle konuştu:

"Tarihi dokuya zarar vermemek için kazısız teknoloji ile çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Bugüne kadar yaklaşık 400 metre atık su ve yağmur suyu hattı kapladık. 748 metre hattın kaplaması devam ediyor. Ziyaretçilere rahatsızlık vermemek ve esnafın işlerine engel olmamak için de çalışmalarımıza akşam saatlerinde başlıyor ve sabaha kadar devam ediyoruz."

Ar-Ge

Turan, İstanbul'un su ve atık suyuyla ilgili bugününe ve geleceğine katma değer sağlayacak Ar-Ge faaliyetlerine büyük önem verdiklerini vurguladı.

Bu kapsamda Büyükçekmece Gölü üzerine yüzer güneş enerjisi panelleri yerleştirdiklerini dile getiren Turan, "İstanbul Enerji ile yürüttüğümüz projemizle 250 KiloWattpeak gücünde ülkemizin ilk yüzer güneş enerjisi santralini hizmete aldık. Bu sistemle sudaki kalite değişimini takip etmek ve kara sistemlerine göre verimliliğini ölçmek istiyoruz.

Su havzalarımızda yürüttüğümüz rüzgar enerjisi fizibilite çalışmalarını tamamladık. Melen Hattı üzerinde rüzgar ve güneş enerjisi potansiyellerini belirlemek için ölçüm istasyonları kuracağımızı söylemiştik. Yıl sonunda tamamlanacak ölçümler neticesine göre 2018 yılında kurulum planlıyoruz." şeklinde konuştu.

Turan, İstanbul'un su ve atık su yatırımları hakkında bilgiler verdi.

Bütçe

Bütçe konusuna değinen Turan, konuyla ilgili şunları söyledi:

"Planlama, yatırım ve işletme faaliyetlerimizle ilgili olarak belirlediğimiz 2017 yılı bütçemiz 6 milyar 446 milyon lira tutarında idi. Biz bu bütçenin yaklaşık yüzde 40'ını su ve atıksu yatırımlarına ayırmış ve 2 milyar 354 milyon tutarında bir yatırım bütçesi belirlemiştik.

2018 yılı bütçemiz ise 7 milyar 436 milyon 446 bindir. Bu rakamlar; İSKİ'nin dünya çapında güvenilir bir kurum olduğunu idari ve mali açıdan bir kez daha ispatlamaktadır."

İBB Meclisi'nde İSKİ Genel Müdürlüğü'nün 2018 bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi.