İş ve Yatırım Alanında Küresel Fırsatlar

TOFAŞ Üst Yöneticisi (CEO) Kamil Başaran, 2023 yılında 4 milyon araç üretim hedefi için mevcut oyuncuların hiçbirinin bu talebi karşılayacak durumda bulunmaması nedeniyle ülkede oyuncu sayısının artmasının şart olduğunu ve dolayısıyla yabancı yatırımın mutlaka gerektiğini söyledi.

Başaran, İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Yatırım Kulübü tarafından, üniversitenin Maçka Kampüsü'nde düzenlenen İş ve Yatırım Alanında Küresel Fırsatlar (GOBI) organizasyonunun "Neden Türkiye'de Yatırım" konulu panelinde, yatırımcıyı sadece yabancı yatırımcı olarak görmediğini, içeride de önemli yatırım yapacak kapasitede profiller bulunduğunu söyledi.

Ülkeye duyulan güven ve ekonomik istikrarın yatırım yapmak için önemli olduğunu ifade eden Başaran, Türkiye'nin bu göstergelerinin olumlu olduğunu dile getirdi.

Türkiye'nin 2023 yılı hedeflerinin sanayiye bir heyecan verdiğini kaydeden Başaran, "Bu hedefler içinde otomotiv sektörünün 4 milyon araç üretimi yapması, bunun 3 milyon adedini ihraç etmesi ve 500 milyar dolarlık toplam ihracatın 75 milyar dolarının otomotiv sanayinden gelecek olması önemli hedefler. Biraz aşağı biraz yukarı olması önemli değil. Ama hedefler sanayiyi iten, heyecanlandıran, kaynaklarını buraya doğru yönlendiren ögeler" dedi.

Başaran, 4 milyon araç üretimi hedefi için mevcut oyuncuların hiçbirinin bu talebi karşılayacak durumda bulunmadığını, bu nedenle ülkede oyuncu sayısının artmasının şart olduğunu, dolayısıyla yabancı yatırımın mutlaka gerektiğini savundu.

Türkiye'nin otomotiv sektöründe küresel bir oyuncu olma yolunda ilerlediğini kaydeden Başaran, "Otomotiv sektöründe iç pazar çok önemli. 2023'e giden yolda yatırım çekmek için iç pazarımızı büyütmüş olmalıyız. Son 4 senede 700 binin üzerinde bir iç pazar var. Bu sene çok büyük yanlışlar yapılmadığı ve ekonomik göstergeler bu şekilde devam ettiği takdirde tüm otomotiv tarihinin rekoru kırılabilir" diye konuştu.

-"Vergi, ihracatla beraber bugünkü düzende gidebilir"-

Ülke ekonomisi açısından dış ticaret açığının önemine değinen Başaran, otomobil sektörünün büyük dinamikleri ve potansiyeliyle bu durumu dış ticaret fazlası veren bir hale getirmesi gerektiğini söyledi.

TOFAŞ'ın 2012 senesinde dış ticaret fazlasının 384 milyon dolar olduğunu ve son 10 senede tüm otomotiv sektörünün dış ticaret açığı 2,2 milyar dolar iken TOFAŞ'ın ekonomiye katkısının 3,2 milyar dolar olduğunun bilgisini veren Başaran, şunları kaydetti:

"Bizim yabancılarla, dış üreticilerle beraber yerli üretimde hiçbir maliyet avantajımız yok. Aksine lojistik maliyetleri de üzerine koyarsanız dezavantajımız var. Enerji de çok pahalı Türkiye'de. Peki rekabeti nereden sağlayacağız- Tek şey var; ucuz işgücü. Yıllardır oradan taşıyoruz; Ar-Ge devreye girene kadar...

Rekabeti artırmak için Türkiye'nin tek avantajı Ar-Ge'dir. Hiçbir sektörde Ar-Ge'siz vaziyette ülkenin geleceğinin çizilmesi mümkün değildir. Özellikle otomotiv sektöründe maliyette en büyük farkı getirecek olan Ar-Ge'dir. Ar-Ge'den sonraki aşama da markadır. O marka olmak için de daha büyük düşünmemiz lazım."

Yabancı yatırımcının dışarıdan ülkeye baktığında, iç pazar büyüklüğüyle beraber üretim yapabileceğini görmesi ve rekabetçi üretim yapacağını hissetmesinden sonra Türkiye'ye yatırım yapacağını ve Ar-Ge'sini getireceğini belirten Başaran, "İnovasyon, tasarım ve Ar-Ge el ele vermiş bir üçlü. İnovasyonu ve tasarımları çok büyük kuruluşların yapacağına inancımız eskisi kadar güçlü değil. Şimdi artık inovasyon ve tasarım çok daha ufak noktalardan, ufak kuruluşlardan çıkıyor" ifadelerini kullandı.

Başaran, vergilere ilişkin bir soruya da, "Bu sizi birinci derecede çok fazla ilgilendirmiyor. Tüm sektörler için de geçerli olabilir, bizim öngördüğümüz modelde sanayinin yüzde 30'unu iç pazara verirken, yüzde 70'ini ihracat etmesi lazım. Bu model çalıştığı takdirde Türkiye'deki mevcut vergi düzeninin dezavantajlarını ortadan kaldırabiliyor. Ama ne zamanki sadece iç pazara dönüyorsunuz o zaman iç pazar gerçeği ile yatırım ihracatsız vaziyette çok fizibıl halde çıkmıyor. Sadece iç pazarın ölçekleri içinde kalırsak hiçbir şekilde ürün ömrü olarak 7 senelik ömürde iç pazarın dinamikleri bunu ayakta tutmaya yetmiyor. Vergi, ihracatla beraber bugünkü düzende gidebilir" yanıtını verdi.

CNN Türk Haber Spikeri Burak Törün'ün moderatörlüğünde gerçekleşen panelde, Microsoft Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Çağan da bilişimin gelişmediği bir ülkenin ekonomisinin gelişmesinin mümkün olmadığını ifade etti.

Türkiye'nin bilişim sektöründe ciddi potansiyeli bulunduğunu belirten Çağan, giriş eşiği çok düşük olan bilişim sektörünün gelmekte olan çok sayıda gencin iş hayatına kazandırılması açısından önemli olacağını söyledi.

PwC Türkiye Danışmanlık Hizmetleri Lideri Hüsnü Can Dinçsoy ise "Birleşme ve satın almalarda Türkiye şu anda olması gereken ve içinde yaşanması gereken bir ülke. Çünkü çok fazla işlem oluyor" dedi. - İSTANBUL