İş Dünyasında Yıllarca Süren Davalara Yeni Formül: İstanbul Tahkim Merkezi

Yargıda davaları yıllarca süren ticari uyuşmazlıklara 3 ay gibi kısa bir sürede çözüm bulmayı amaçlayan İstanbul Tahkim Merkezi, Ortadoğu ve Avrupa'nın yeni uyuşmazlık merkezi olmaya hazırlanıyor.

Özel hukuk hükümlerine tabi özerk bir kurum olarak organizasyonunu tamamlayan İstanbul Tahkim Merkezi (Istanbul Arbitration Centre-ISTAC), Türkiye'de ve yurt dışındaki ticari aktörler arasındaki uyuşmazlıklara alternatif çözüm mercii olarak çalışmalarına başladı. Beşiktaş'ta Four Seasons otelde düzenlenen basın toplantısına ISTAC Yönetim Kurulu Başkanlığına seçilen Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) temsilcisi Prof. Dr. Ziya Akıncı, TOBB'u temsilen Müjdat Keçeci, Türkiye İhracatçılar Meclisi'ni temsilen Mustafa Çıkrıkçıoğlu, Türkiye Barolar Birliği'ni temsilen ise Mehmet Rifat Bacanlı katıldı.

YARGIDAKİ YÜKÜ HAFİFLETECEK

Tahkim merkezinin işlemesi için, sözleşmelere 'tahkim' şartı konulması gerekliliğinin altını çizen ISTAC Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı inşaat, lisans sözleşmesi, şirketler hukuku gibi hemen hemen tüm ticari konularda tahkime gitmenin mümkün olduğunu söyledi. Yargıdaki iş yükünün çok fazla olduğunu vurgulayan Akıncı, "İş dünyası açısından önem taşıyan, kompleks yapıda olan, uzmanlık gerektiren, yabancı yatırımcıların olduğu davaların merkezimizde çözümlenmesini amaçlıyoruz" dedi. Taraflar arasındaki uzlaşmazlıkların 3 ay gibi kısa bir süre içinde çözümlenmesini hedeflediklerini dile getiren Akıncı, 3. havalimanı projesinde uyuşmazlıkların çözümü için İstanbul Tahkim Merkezi'nin adres gösterildiğini örnek verdi.

HAKİMİN MAAŞINI DEVLET VERİYOR, HAKEMİNKİNİ TARAFLAR

Hakemin ücretini tarafların verdiği harç ile ödeneceğini söyleyen Akıncı, "Hakimin maaşını devlet veriyor, hakeminki ise bu dosya için tarafların vermiş olduğu ücretten sağlanıyor" dedi. İstanbul Tahkim Merkezi'ndeki hakemlerin kendi alanında uzman, o konuda doktora yapmış, üniversitede görevli veya sektöründe herkes tarafından bilinen kişiler olacağını belirten Akıncı, "Hem kararın kalitesi hem de uyuşmazlığı çözecek kişinin kalitesi açısından bundan daha önemli bir güven olamaz. Tıpkı hakimin reddi gibi hakemin de reddi söz konusu. Buna karar verecek olan divandır. Ancak hakemler karar verdiği anda bu karar nihai ve icra edilebilir durumda olacaktır. Hakemlerin kararlarına esastan itiraz olmayacaktır. Bu tahkimin en önemli avantajlarından biridir" diye konuştu.

"DİVAN ÜYELERİ FUTBOLUN RONALDO'SU, MESSİ'Sİ GİBİ"

İstanbul Tahkim Merkezi divanında yer alan isimleri futbol camiasındaki Ronaldo, Messi gibi isimlere benzeten Akıncı, "Tarafların uyuşmazlığı çözecek kişileri anlaşarak seçmeleri mümkün. O olmazsa divanımız seçecek. Divanımızdaki kişiler ise dünyadaki en saygın kişiler" diye konuştu. Milletlerarası Tahkim Divanı üyeliğinde Prof. Jan Paulsson, Prof. Dr. Bernard Hanotiau, Dr. Hamid Gharavi; Milli Tahkim Divanı'nda ise Prof. Dr. Sabih Arkan, Prof. Dr. Atilla Altop ve Doç. Dr. Cemile Demir Gökyayla gibi isimler yer alıyor.

'TAHKİM MAHKEMELERDEN DAHA UCUZ'

Davanın tarafı olması halinde birey, şirket ya da devlet kurumlarının uyuşmazlıkların çözümü için tahkim merkezine başvurabileceklerini belirten ISTAC Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Ziya Akıncı, Tahkim Merkezi'nin hızlı ve uzmanlaşmış bir çözüm yolu olmasının yanı sıra çok daha ucuz bir çözüm yolu olduğunu ifade etti. Akıncı "İstanbul Tahkim Merkezi mahkemelerden daha ucuzdur" diyerek bazı uyuşmazlık miktarlarını örnek gösterdi. Buna göre, uyuşmazlık miktarının 100 milyon lira olduğu bir davada mahkeme ücreti 6.8 milyon iken, tahkimde 813 bin lira; uyuşmazlık miktarının 10 milyon lira olduğu bir davada 683 bin iken, tahkimde 343 bin lira, 500 bin liralık bir uyuşmazlıkta ise mahkeme gideri 37 bin iken tahkimde 30 bin lira olacak.

"İNSANLAR TÜRKİYE'YE ADALET ARAMAYA GELECEK"

İstanbul'un coğrafi üstünlük, vize kolaylığı, uçuş sayısının fazla olması gibi kriterler nedeniyle uluslararası arenada önemli bir merkez haline gelmesini hedeflediklerini belirten Akıncı, "Bugün belki hayal gibi geliyor ama bir bakmışız ISTAC uyuşmazlıkların çözümünde dünyanın kabul ettiği bir tahkim merkezi olmuş, insanlar Türkiye'ye adalet aramak için geliyor. Bu Türkiye'ye sadece ekonomik ve hukuki kazancı değil, milletlerarası alanda da vereceği önemli bir mesaj olacaktır" dedi.

İLK DAVA BİR ORTADOĞU ÜLKESİNDEN

'Tahkim' taraflar arasındaki uyuşmazlıkların devlet mahkemeleri yerine 'hakem' adı verilen uzmanlar tarafından çözümlenmesi anlamına geliyor. "Arabuluculuk" ise tarafların kendi istekleriyle başvurdukları ve eşit bir sonuca ulaşmak için gizlilik içinde yürütülen dostane çözüme dayanıyor. Taraflar devlet mahkemeleri veya tahkim davasından önce aralarındaki uyuşmazlıkları dostane yoldan çözümleyebilmek için ISTAC'tan arabuluculuk hizmeti alabiliyor. İstanbul'u finans merkezi haline getirme projesi kapsamında başlatılan 'Tahkim Merkezi', Yüksek Planlama Kurulu'nun 29 Eylül 2009 tarihli 'İstanbul Finans Merkezi Stratejisi ve Eylem Planı' içinde yer alıyordu. 26 Ekim 2015 tarihinde İstanbul Tahkim Merkezi Tahkim ve Arabuluculuk Kuralları yürürlüğe girdi. Aralık 2015'te uluslararası nitelikteki ilk tahkim davası bir Ortadoğu ülkesinden geldi.

4 DİLDE HİZMETE BAŞLADI

İstanbul Esentepe'de TOBB Plaza'da 1 Ocak 2016'dan itibaren faaliyete başlayan ISTAC Türkçe, İngilizce, Fransızca, Almanca olmak üzere 4 dilde hizmet vermeye başladı. 5 duruşma salonunun yer aldığı merkezin ilk 2 yıllık bütçesi Başbakanlık tarafından karşılanacak. - İstanbul