Irak ve Suriye'deki Türkmenlerin Durumu

ORHAN CANBULATEL - Kerkük Vakfı Sözcüsü ve emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Mahir Nakip, " Türkiye, Türkmenlere ne kadar önem verirse Irak'taki taraflar da Türkmenlere o derece önem verecektir" dedi.

Nakip, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye ile Irak arasındaki ilişkilerin düzelmesinin olumlu bir adım olarak görülebileceğini söyledi.

Türkiye'nin adeta "kaynayan kazan" konumundaki bölgesinde önemli bir görev üstlendiği ifade eden Nakip, "Dolayısıyla Irak ile ilişkilerini düzeltmesinde yarar var. Unutmayalım ki Maliki üçüncü dönem de Başbakan olabilecektir. Irak Parlamentosu bunu iki defa ile sınırlamıştı ama Anayasa Mahkemesi bunu reddedince Maliki'nin üçüncü defa başbakan olma ihtimalini gündeme getirdi. Türkiye'nin şu an iktidarda olan Maliki ile iyi ilişkiler içinde olması bence çok önemlidir. Bir daha seçildiği takdirde ilişkilerin rayına oturacağı kanaatindeyim" diye konuştu.

Nakip, Irak'ta başka etnik yapılara, mezheplere mensup kişilerin cumhurbaşkanı ve bakan olabileceklerini ancak başbakanın her zaman Şiiler arasından seçileceğine dikkati çekerek, Türkiye'nin, bu nedenle Irak nüfusunun yüzde 65'ini oluşturan Şiilerle iyi ilişkiler kurmasında yarar olduğunu savundu.

Bunun Türkmenlere de olumlu yansımalarının olacağını vurgulayan Nakip, "Çünkü neticede Türkmenler Irak'ın ayrılmaz bir parçasıdır, oradaki siyasi gelişmelerden etkilenirler. Türkiye'nin Bağdat yönetimiyle ilişkisi ne kadar iyi olursa Türkmenler de o kadar çok rahat eder. En azından sosyo-kültürel yönden, hatta belki ekonomik yönden o ölçüde yararlanabilirler" dedi.

"Türkmenlerin 2014 yılındaki seçimlerde önemli bir başarı kaydetmelerini bekliyoruz"

Prof. Dr. Mahir Nakip, Irak'ta gelecek yıl yapılacak seçimlere Türkmenlerin de katılacağını belirterek, şöyle konuştu:

"Sayın Dışişleri Bakanımız Türkmenlerle bir dizi toplantı yaptı. Gündemin bu kadar karışık olduğu bir dönemde Sayın Davutoğlu'nun Türkmenlere zaman ayırması önemlidir. Türkmenlerin birlik ve beraberlik içinde seçimlere katılması söz konusudur. Irak Türkmen Cephesi içerisinde birtakım problemler var ama bunlar aşılabilir problemler. Türkmenlerin 2014 yılındaki seçimlerde önemli bir başarı kaydetmelerini bekliyoruz, arzuluyoruz. Türkiye'nin sahiplenmesi önemlidir. Benim kanaatimce o tarihe kadar birkaç müspet adım daha atılması lazım. Bunların başında Türkmen liderlerin, Irak Türkmen Cephesi'nin ileri gelenlerinin Sayın Başbakanımızla görüşmesinde fayda vardır. Bunların döndüklerinde Irak'ın kalkınması ve istikrarlı bir ülke haline gelmesinde söz sahibi olabileceklerine inanıyoruz."

Türkmenlerin haklarını düzenleyen kanun tasarısının Irak hükümetince onaylandığını bildiren Nakip, "Türkmen Hakları Kanun Taslağı, Parlamentodaki Adalet Komisyonunundan da onay aldıktan sonra meclis gündemine gelecek. Böylece bir kanunla Türkmenlerin hak ve hukukları tespit edilmiş olacaktır. Anayasada her ne kadar okul hakları, kendi bölgelerinde resmi dil olarak Türkçeyi kullanma imkanları olsa da bunun kanunla düzenlenmesi gerekiyordu. Bu düzenleme inşallah önümüzdeki günlerde gerçekleşmiş olacak. Türkiye, Türmenlere ne kadar önem verirse, Irak'taki taraflar da bunlar Şii Araplardır, Sünni Araplardır, Kürtlerdir, Türkmenlere o derece önem verecektir" diye konuştu.

- "Türkmenler Suriye'nin toprak bütünlüğünden yana"

Nakip, Suriye Türkmenlerinin çok önemli bir mesafe kaydettiklerini ifade ederek, bunda Türkiye'nin de katkısının büyük olduğunu söyledi. Suriye muhalefetinin 2011 yılına kadar Türkmenleri yok kabul ettiğini belirten Nakip, şunları söyledi:

"Türkmenler toparlandı, Suriye Türkmen Kitlesini sonra da Suriye Demokratik Türkmen Hareketini kurdu. Şimdi Sayın Başbakanımızın himayelerinde Türkmen Meclisi kuruldu. Bizzat ben de meclis toplantısına katıldım. Meclis toplantıları ve kongreler devam ediyor. Türkmen nüfus çoğunlukla Lazkiye ve Halep bölgesinde yaşıyor. Halep'te de Türkmen Meclisi var. O meclisin de Türkiye'nin himayesinde kurulan meclise katılması söz konusudur. Bu konuda çalışmalarımız devam ediyor, bir konsensüs sağlandı. Özgür Suriye Ordusunda Türkmenler de aktif olarak bulunuyor. Kendi nam ve hesaplarına hareket ettikleri bölgeler de var. Dolayısıyla güç kazanırlarsa, kendi bölgelerini koruma, himaye etme imkanları doğacaktır."

Nakip, Suriye Türkmenlerinin eğitimde sıkıntılar yaşadıklarını belirterek, 17 köyde eğitimin durduğunu, Türkiye'nin bu konuda Türkmenlere destek olması gerektiğini söyledi.

Suriye politikasında Türkmenlerin denge unsuru olduğunu vurgulayan Mahir Nakip, şunları kaydetti:

"Suriyeli Türkmenler hiçbir zaman ayrılıkçı davranmadılar ve davranmayacaklardır ama Kürt siyasi grupları, bölgesel birtakım özerklikler, anayasada birtakım haklar talep etmekte. Tabi biz bu filmi Irak'ta gördük. Anayasadaki federatif sistem Irak'ı nasıl böldüyse korkarım ki Suriye'yi de bölünme noktasına getirir. Suriye Türkmenleri bu konuda hemfikir değil, daha ziyade Suriye'nin toprak bütünlüğünden, sistem bütünlüğünden yana. Dolayısıyla Türkmenler çok önemli bir birleştirici harç olarak Suriye sorununun çözümünde kullanılabilir diye düşünüyorum." - Kayseri