Iğdır Üniversitesinde Tuzluca Kaya Tuzu Üzerine Çığır Açacak Çalışma

Tuzluca'daki tuz mağaralarından çıkarılan kaya tuzu üzerine Iğdır Üniversitesinde radyasyon incelemesi yapıldı. İnceleme sonucunda Tuzluca'daki kaya tuzunun, özellikle kişisel dozimetre ve çevresel doz ölçümlerinde kullanılabilecek nitelikle olduğu anlaşıldı.

Çalışmaya ilişkin bir değerlendirmede bulunan Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Dr. Öğr. Üyesi Kenan Bulcar, radyasyon ve radyasyon ile ilgili uygulamaların modern teknoloji çağının en önemli unsurlarından biri haline geldiğini, bu nedenle radyasyon miktarını ölçen dozimetreler ile ilgili çalışmaların hassasiyetle devam etmesi gerektiğini vurguladı.

Bulcar, "Radyasyonun varlığını duyu organları ile algılamak mümkün olmadığından, radyasyonun algılanması ve ölçülmesi radyasyona hassas cihazlar ile yapılır. Radyasyon miktarını ölçen katı hal detektörlere dozimetre denilmektedir. Radyasyon alanında çalışan personellerin, üzerlerinde taşıyacakları dozimetreler sayesinde çalışma süreleri boyunca aldıkları dozun miktarı belirlenebilir ve periyodik aralıklarla takip edilebilir. Böylece radyasyonla yapılan çalışmalarda radyasyonun zararlı etkilerinden çalışanı, çevreyi ve halkın korunması sağlanır. İyonlaştırıcı radyasyonun ülkemizde özellikle sağlık ve enerji alanında hızla artan kullanımı düşünüldüğünde dozimetreler ile ilgili çalışmaların hassasiyetle devam etmesi gerektiği anlaşılmaktadır." ifadelerini kullandı.

Bu kapsamda Iğdır Üniversitesi olarak yeni bir TL dozimetresi geliştirmek adına Rektör Prof. Dr. Mehmet Hakkı Alma desteğiyle Tuzluca'da bulunan kaya tuzu üzerine çalışmalara başladıklarını belirten Bulcar, ardından şu bilgileri paylaştı:

"Tuz örneğinin dozimetrik özelliklerinin incelenmesinde Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümünde Prof. Dr. Mustafa Topaksu'nun sorumluğunda bulunan Termolüminesans (TL)/Optik Uyarmalı Lüminesans (OSL) Dozimetri ve Tarihlendirme Laboratuvarındaki beta (90Sr/90Y) radyasyon kaynaklı Lexsyg Smart TL/OSL okuyucu kullanılmıştır. Yoğun bir takım çalışması sonucunda "Kinetic parameters and anomalies in heating rate effects of the thermoluminescence from rock salt from Tuzluca in Turkey" başlıklı makale, 2022 yılı Mayıs ayında Sources Citation Index (SCI) kapsamında olan Nuclear Inst. and Methods in Physics Research, B'de yayımlanmıştır. Yapılan bu çalışmalar ışığından kaya tuzunun, özellikle kişisel dozimetre ve çevresel doz ölçümlerinde kullanılabilecek dozimetreler olarak umut vaat eden fosforlar içerisinde yer aldığı görülmüştür."

Dr. Öğr. Üyesi Bulcar, çalışma süresince desteğini esirgemeyen Rektör Alma'ya teşekkürlerini sunarak sözlerini noktaladı.