İETT'nin 2025 yılı bütçesi kabul edildi

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisinde, İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri ( İett ) Genel Müdürlüğünün 2025 mali yılı bütçesi oy çokluğuyla kabul edildi.

İBB Meclisi kasım ayı dördüncü oturumu, Meclis 2. Başkanvekili Gökhan Gümüşdağ başkanlığında Saraçhane'deki belediye binasında yapıldı.

İett Genel Müdürü İrfan Demet'in, Meclis'te 2025 yılı bütçe ve performans programına dair sunumunun ardından meclis üyeleri bütçeyle ilgili görüşlerini dile getirdi.

Bağcılar Belediye Başkanı ve AK Parti'li Meclis Üyesi Abdullah Özdemir, İstanbul'daki otobüs, metrobüs, metro ve yürüyen merdiven arızalarına işaret etti.

Bütçede yaklaşık 1 milyar liralık kaynağın asansör ve yürüyen merdivenlere ayrıldığını anlatan Özdemir, böylesine büyük bir kaynağa rağmen asansör ve yürüyen merdivenlerde çok fazla arızayla karşı karşıya olunduğunu, 18 Kasım itibarıyla 116 yürüyen merdivenin ve 63 asansörün hizmet vermediğini kaydetti.

Bakım-onarım noktasında sıkıntılı ihalelerin yapıldığını, bu firmaların gerekli denetimlerden geçirilmediğini söyleyen Özdemir, İETT ile ulaşım yapmanın vatandaşlar için milli güvenlik problemi haline geldiğini ifade etti.

Özdemir, "İstanbul'da olağanüstü bir otobüs yangınıyla karşı karşıyayız. Hatta az önce Genel Müdürümüz (İrfan Demet) sunumunu yaparken dahi Maltepe'de bir otobüsün yandığı haberini aldık. Artık bu kadar sık otobüs yangınlarıyla karşı karşıya kaldığımız bir dönemden geçiyoruz. Sadece 2024 yılında 30'a yakın otobüs ve metrobüsün yangına maruz kalıp, vatandaşlarımızın hayatını ciddi anlamda tehlikede bıraktığını da not olarak düşmek istiyorum." diye konuştu.

"Sizin o 64 kilometrelik biten metronun 3'te 2'si zaten AK Parti döneminde yapılmıştı"

Ulaşıma yapılan zamlardan bahseden ve 2019 öncesi döneme değinen Özdemir, 10 yıllık süre içerisinde yalnızca 5 kez zam yapıldığını ve tutarın 1,75 liradan 2,06 liraya çıkarıldığını belirtti.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun ulaşımı ucuzlatacağı vaadini hatırlatan Özdemir, buna rağmen 5 yılda 8 kez zam yapıldığını ifade etti.

Özdemir, "Ulaşıma bırakın indirimi, tam tersi uygulamayla yüzde 50'ye varan zam yapıldı. 'Aktarmaları ücretsiz yapacağız.' dediniz, öyle bir durumun olmadığını görüyoruz. '5 yıl içinde metro hatlarını 2 katına çıkaracağız.' dediniz ama var olan 10 metronun dahi 5 tanesi hizmete alınabildi. Geri kalan 5'inin hala daha yapım çalışmaları devam etmekte. Hani 'İstanbul'da en çok metro yapan belediye başkanı.' diye bir tabiriniz vardı, sonra onu 'açan'a çevirdiniz." ifadelerini kullandı.

İmamoğlu'nun yaptığını açıkladığı 64 kilometrelik metrodan bahseden Özdemir, "Sizin o 64 kilometrelik biten metronun 3'te 2'si zaten AK Parti döneminde yapılmıştı. Maalesef bu konuda vatandaşlarımızın algısıyla oynadınız. Vatandaşlarımıza, yapmadığınız sadece açılışında kurdelesini kestiğiniz metroları bu dönemde yapılmış gibi ifade ettiniz." dedi.

İmamoğlu'nun "TEM Otoyolu'na megabüs yapılacağı" yönündeki vaadine işaret eden Özdemir, megabüsün adının bir daha hiç anılmadığını kaydetti.

İETT'nin 2019'da ortalama otobüs yaşının 5,8 olduğunu ve 5 yıllık süreçte yeterli araç alınmadığı için ortalama otobüs yaşının şu anda 11'e yükseldiğini anlatan Özdemir, "Bizim bir yılda aldığımız otobüs miktarının 5 yılda alınmadığını görüyoruz. Bakın 2025, 2024'ten, 2026 da 2025'ten daha kötü olacak. Batma noktasına giden bir sistemin içerisindeyiz. AK Parti döneminde otobüsler borçlanmayla değil öz sermayeyle alındı. Maalesef kaynaklar vatandaşların rahatı, konforu ve menfaati doğrultusunda kullanılmıyor." diye konuştu.

"Hiç iş yapmayan şanslı bir firma bir anda ihaleler almaya başladı"

Mecliste birçok kez "Yandaşa peşkeş çekilen ihaleler" cümlesini duyduğunu söyleyen Özdemir, "CHP yönetimi göreve geldi, bizim yüzde 20 indirimle verdiğimiz ihaleleri aynı şirketlere bir müddet yüzde 0 indirimle verdi. Aynı şirketlere, 'yandaş' dedikleri şirketlere... Bir müddet sonra da Ulaşım İç Dış Ticaret AŞ diye bir şanslı firma ortaya çıktı. Bu hiç iş yapmayan şanslı firma bir anda ihaleler almaya başladı. İş bitirme gerekli noktaya ulaştıktan sonra da onun bitirebileceği düzeyde yapılan ihalelerle bu şanslı firma olağanüstü rakamlarla İBB'nin ihalelerini almaya devam etti." dedi.

Sadece bakım-onarım değil, otobüs alımı ihalelerinin de bu firma üzerinden yapıldığını aktaran Özdemir, "Sonrasında kilometre sistemindeki işler de bu firmaya verildi. Bu şanslı firma şu anda İBB'nin, neredeyse İETT'nin 3'te 2 ihalelerini alan bir firmaya dönüştü. Maalesef otobüslerin yanmasına, İstanbul halkının mağduriyetine neden olundu. Bu firmanın nasıl iş alabildiğini, aynı düzenle devam ettiğini İETT Genel Müdürlüğümüze ve CHP'li İBB yönetimimize sormak istiyorum. İncelenmesi ve irdelenmesi gerekir." dedi.

Aynı firmaya 13 yeni ihale

AK Parti'li Meclis Üyesi Meryem Karaköse de aynı konuya ilişkin, "Aylarca uyarmamıza rağmen Küçükçekmece Sefaköy hattında bir vatandaşımızın yaşamını yitirdiği, yüzlerce insanın yaralandığı metrobüs kazasının olduğu gün bile İBB Başkanı, bugüne kadar bakım-onarım işini yapamayan CHP Milletvekili Özgür Karabat'ın mali müşavirliğini yaptığı şirkete yeniden otobüs bakım ve onarımı ihalesini vermekten geri durmamıştır. Son 1,5 ayda toplamda 17 milyar 478 milyon 866 bin 641 liralık 13 yeni bakım-onarım ihalesini aynı firmaya vermeye devam etmiştir." ifadelerini kullandı.

"Özel Halk Otobüslerinin yaklaşık 4 milyar lira hak edişi mevcut"

MHP'li Meclis Üyesi Şule Hayal de Özel Halk Otobüsü esnafının aylardır hak edişlerini alamadığını söyledi.

Hayal, "Özel Halk Otobüslerinin yaklaşık toplam 4 milyar lira hak edişi mevcut. Araç başına ise ortalama yaklaşık 1,3 milyon lira hak ediş söz konusu. Defalarca bu konu Meclisimizde tartışılmasına rağmen hala somut bir adım atılmamıştır." ifadelerini kullandı.

İETT'ye bağlı araçlardaki arıza ve kazalara değinen Hayal, şöyle konuştu:

"2019'dan bu yana, mevcut İBB yönetimi göreve geldiğinden beri İstanbul genelinde İETT araçlarındaki arıza ve kazaların arttığı ortadadır. İstanbul'da yaşamayan vatandaşlarımız dahi bu kaza, arıza ve yangınları gazetelerden, sosyal medyadan takip etmektedirler. Arıza, kaza ve yangınların artık sürekli hale gelmesi, normalleşmesi, İstanbullular için büyük bir tehdit ve tehlike oluşturmaktadır."

Hayal, arıza, kaza ve yangınlar devam etmesine rağmen hala aynı bakım-onarım firmasıyla çalışılmasının takdirini İstanbullu hemşehrilerine bıraktığını belirterek, çalışılan firmanın hizmetini yerine getirmemesi ya da eksik yerine getirmesinden kaynaklanan olumsuzlukların sonucu olarak değiştirilmesinin zaruri olduğunu kaydetti.

İETT'nin 2025 yılı bütçesi, 6 ret oyuna karşılık 212 kabul oyuyla onaylandı.