İBB Meclisi'nde Otobüs ve Metrobüs Arızaları Konuşuldu

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Meclisinde, otobüs ve metrobüslerde meydana gelen arızalar konuşuldu.

İBB Meclisi eylül ayı ikinci oturumu, Meclis 2. Başkanvekili Gökhan Gümüşdağ başkanlığında Saraçhane'deki belediye binasında yapıldı.

Mecliste gündem dışı konuşma yapmak için söz alan Ak Parti'li Meclis Üyesi Eyüp Uyanık, mevcut İBB yönetiminin, özel halk otobüsü (ÖHO) esnafını iflasın eşiğine getirdiğini söyledi.

Uyanık, "40 yıllık bu köklü sektör, bugün tarihte görülmemiş bir şekilde çöküntünün içinde debeleniyor. Ben de bir otobüs esnafı olarak her gün sabah 5'te kontak açan ve gece 1'e 2'ye kadar alın teriyle çalışan bu esnafın yaşadığı ekonomik zorlukları, ödeme sıkıntılarını ve gelecek kaygısını yakından görüyorum. Sadece bir hizmet sektörü değil, aynı zamanda ailelerinin geçim kaynağı olan bu işi yapanların ne kadar zor durumda olduklarını, her geçen gün biraz daha nasıl borç batağına saplandıklarını bizzat görüyorum." ifadelerini kullandı.

Şu anda İBB'nin, özel halk otobüsü işletmecilerine toplam 4,5 milyar lira borcu bulunduğunu dile getiren Uyanık, borcun araç başı yaklaşık 1,5 milyon liraya yaklaştığını belirtti.

Bu ölçekte bir alacağın ÖHO esnafı gibi küçük işletmeciler için sürdürülemez olduğuna işaret eden Uyanık, şöyle konuştu:

"Gelinen noktada, vergisini ödeyemeyen, binek arabası haczedilen, bankalardaki sicili bozulan bir esnaf grubu ile karşı karşıyayız. Eğer İBB, bu parayı zamanında ödemezse, otobüsçü esnafı vergisini, SGK primlerini ödeyemez hale gelir. Halk otobüsü trafikte polis tarafından durdurulup borcundan dolayı aracı bağlanan bir esnafın durumunu tasavvur edin."

Uyanık, şöyle devam etti:

"Her şeyden önemlisi esnafın sorumluluğunda olan araç yenileme, yakıt, yedek parça, bakım-onarım, temizlik ve personel giderleri tam olarak ödenmediği için sisteme dahil olan taşımacıların sanayi, tedarikçi ve paydaşlarına olan borçları her geçen gün artmaktadır. Bu sebeple esnaf otobüs bakımlarını zamanında ve tam yaptıramamakta bu da kazaya davetiye çıkartmakta, yolcu güvenliğini tehlikeye atmakta, sefer kayıplarına sebep olmakta ve yolcularda memnuniyetsizlik yaratmaktadır."

"Her yıl bir önceki yıla göre yüzde 50 nispetinde arızalarda artış olduğu görülmektedir"

İstanbul'daki otobüs ve metrobüs kazalarından bahseden Uyanık, AK Parti döneminde İETT'nin, küresel bütün ulaşım otoritelerinde sözü geçen, birçok temsil gücü ve ödül elde eden bir kuruluş olduğunu söyledi.

Bu dönemde 3 bin 47 yeni otobüs temin edildiğini, 1999 özel halk otobüsünün yenilendiğini, toplam 6 bin 510 araç ile İstanbul halkına hizmet verildiğini belirten Uyanık, memnuniyet oranlarının yüzde 70'ler seviyesinde, sefer gerçekleştirme oranlarının da yüzde 97'lere kadar yükseldiğini kaydetti.

Her yıl ortalama 400 civarında otobüs alındığını ve filo yaşının 5,8 yıla kadar indirildiğini anlatan Uyanık, "Kaliteli kalifiye personel ile bakım onarımları gerektiği gibi planlamış, araçları üreten firmalar belli bir dönemde araçların bakım onarımları da üstlendiği gibi denetimleri de İETT'nin kaliteli teknik personeli ile muntazam şekilde yürütülmekteydi." diye konuştu.

Mevcut İBB yönetiminin çalışmalarına değinen Uyanık, şunları kaydetti:

"Geçtiğimiz dönem ve şu ana kadarki CHP yönetiminde, İETT Genel Müdürlüğünün üst yönetiminde sürdürülebilir istikrar sağlanamadığı gibi teknik kadrolarda da yıllardır kendini ispat etmiş, işinin ehli mühendisler devre dışı bırakılarak filoyu bugünkü işlevsiz hale getiren kişiler görevlendirilmiştir. Bütün bunların sonucu olarak CHP'li yönetimle birlikte toplamda 214 otobüs hurdaya ayrıldı. 2019 sonrası sadece 293 adet otobüs alımı oldu. Otobüs bakım, onarım hizmetlerinin bütçe içindeki payı ve İETT personel sayısı artmasına rağmen İETT araçlarında 5 yılda yaklaşık 1 milyona yakın arıza gerçekleşti. İETT araçlarının bakım, onarım ve işletmesini kapsayan 14 ihale, CHP Genel Başkan Yardımcısının mali müşavirliğini yaptığı bir firmaya verildi. Bu şirket, İETT'den yaklaşık 5 milyar liranın üzerinde ihale aldı."

İETT'nin filosuna Mayıs 2022'den itibaren dahil olmaya başlayan Akia marka metrobüslerin ilk birkaç ayda toplam 1561 kez arıza, Otokar marka otobüslerin yılda ortalama 5 bin 500 kez arıza yaptığını vurgulayan Uyanık, İETT filosuna bağlı diğer lastik tekerlekli ulaşım araçlarına ilişkin 2019-2024 yılı olmak üzere 5 yılda toplam 824 bine yakın arızanın kayıt altına alındığının tespit edildiğini kaydetti.

Uyanık, "Günlük 1500-1800 arası arıza yaşanmıştır. Kayıt altına alınan toplam arıza sayılarına göre her yıl bir önceki yıla göre yüzde 50 nispetinde arızalarda artış olduğu net olarak görülmektedir." dedi.

Günlük ortalama 350 civarında planlanmış seferin iptal edildiğine dikkati çeken Uyanık, "2022 yılından itibaren bugüne ÖHO'lar hariç 32 civarında otobüs yangını gerçekleştiği takip edilmiştir." diye konuştu.