Hanefi Bostan: "Akademik Kimlik, Dil ile Belirlenmez"

Türk Eğitim-Sen İstanbul İl Başkanı Yrd. Doç. Dr. M. Hanefi Bostan, akademik çalışmalarda Türkçe'ye gereken önemin verilmediğini belirterek, "Bir bilim insanının akademik kimliği konuştuğu dil ile değil yazdığı ile belirlenir" dedi.

Türk Eğitim-Sen İstanbul İl Başkanı Yrd. Doç. Dr. M. Hanefi Bostan, akademik çalışmalarda Türkçe'ye gerekli hassasiyetin gösterilmediğini belirtti.

Yrd. Doç. Dr. M. Hanefi Bostan, Üniversitelerde yapılan akademik çalışmaların daha çok yabancı dilde yapılmasını eleştirerek, "YÖK bilimsel yükselmelerde Türkçe yayınlara oranla yabancı dilde yapılan yayınlara daha fazla puan vermesi Türk dilinin bilim dili olmasını engelleyen unsurların başında gelmektedir. Dünyanın hiçbir üniversitesinde bu tür bir garabet söz konusu değildir. Bu yetmezmiş gibi köklü üniversitelerde yüzde 30 oranında eğitime geçilmesi ve bunun bizzat YÖK tarafından teşvik edilmesi Türk diline vurulan ikinci ölümcül darbedir. Gerçi YÖK, yeni doçentlik başvuru şartları içinde ULAKBİM'in taradığı dergilerde en az iki makale şartını getirmesi sonucu kısmen de olsa Türkiye kökenli dergilerde makale yayınlarını teşvik etmiş bulunmaktadır. Yine ulusal ve uluslararası yayınevleri arasında çok büyük fark gözetilmemesi sonucu Türkçe yayınların bütün bilim dallarında az da olsa teşvik edilmesi doğru bir karar olmakla birlikte yeterli değildir" dedi.

Türkçe'nin bir medeniyet dili olduğunu ifade eden Bostan, "Türk dili, yani Türkçe, kronolojik olarak tarihte çok gerilere kadar götürülebilen nadir dillerden biridir. Kırk civarında lehçesi ile en az çeyrek milyar insanın konuştuğu, en yaygın, yaşayan dillerden birisidir. Fakat Türkçe'nin asıl önemi bunlardan daha ileridedir: Türkçe, medeniyet kurabilmiş, yani 'medeniyet dili' seviyesine yükselebilmiş az sayıdaki yüksek kültür ve medeniyet dillerindendir. Türkçe'nin bu seviyeye yükselmesi elbette kolay olmamış, asırlar süren bir birikim ile elde edilebilmiştir" şeklinde konuştu.

"Bir dilin gelişebilmesi için mutlaka o dilde yüksek kültür ürünlerinin verilmesi gerekmektedir" diyen Hanefi Bostan, şunları söyledi: "Bu hale göre, kendisiyle ilim yapılmayan, felsefe yapılmayan, elit tabakanın dünyasından sökülüp atılan Türkçe nasıl olur da gelişebilir ve bir yüksek kültür ve medeniyet dili haline gelebilir? Yabancı dil bilmek ile yabancı dil ile eğitim-öğretim yapmak ayrı şeyler olduğu gibi, yine, yabancı dil bilmek ile yüksek kültür eserlerini ve bu cümleden olmak üzere ilmi ve felsefi eserlerini yabancı dilde verip o yabancı dili kendi ülkesinde yüksek kültürün ve akademik hayatın en itibarlı dili haline getirirken kendi dilini 'sokağın dili' haline indirmek kabul edilemez büyük bir yanlışlıktır. Bu bir bakıma, milli dile ve milli kültüre ve medeniyete ihanetten başka bir anlam taşımamaktadır. Çünkü unutulmamalıdır ki, bir bilim insanının akademik kimliği konuştuğu dil ile değil yazdığı ile belirlenir. İngilizce neşriyat yapan bir Türk bilim insanı, Türk kültür ve medeniyetinin değil, Anglo-Sakson kültür ve medeniyetinin bir parçası olur. Söz gelimi, Türkçe yerine İngilizce'yi tercih eden bir Türk felsefecisi, esasında, Türk felsefesinin değil Anglo-Sakson felsefesinin yazarı olacaktır."

Türk Eğitim-Sen İstanbul İl Başkanı Yrd. Doç. Dr. M. Hanefi Bostan, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Prof. Dr. Sevim Tekeli 'Avrupa, Ortaçağlarda uluslararası bir Latince ile bilim yapmaya çabalamış, fakat ancak Yeni Doğuş'ta (Rönesans), ulusal dilleriyle çalışmaya başladıktan sonra bilimde yaratıcılığa geçebilmiştir. Bilimci, başka ülkelerle karşılıklı fikir alışverişi yapabilmek için birkaç yabancı dili o bilime yetecek kadar elbette bilmelidir. Ama öncelikle, yaratıcılığının temel aracı olan kendi dilinde düşünebilme yeteneğine sahip olması gerektiğini' ifade etmektedir. Cambridge Üniversitesi'nde öğretim üyeliği ve The Cambridge Centre for Languages, Sawston Hall'un 22 yıl kurucu direktörlüğünü yürüten Prof. Dr. Sinan Bayraktaroğlu yabancı dille eğitim konusunda şunları söylemektedir: 'İngilizce'ye karşı yaygın sosyal talep karşısında ve bu dilin yabancı bir dil olarak öğretim ve öğrenimi alanında yaşanan sorunlar ve başarısızlıklar sonucunda büyük bir yanılgıya düşülmekte, sanki İngilizce'yle eğitim yapılırsa bu sorunların üstesinden gelineceği zannedilmektedir. Böylesi bir bilinçsizlik, İngilizce'yle eğitim adı altında başarısızlıkla yürütülen, verimsiz, göstermelik, öğrencilerin öğrenme, analitik düşünme ve yaratıcılığını engelleyici sakıncalı bir eğitim uygulamasına maalesef yol açmıştır. Daha da vahimi, yabancı dille eğitim yapan üniversitelerde okuyan öğrencilerin birçoğunun ne Türkçe ne de İngilizce olan, bir dilsel sistemden yoksun, ne olduğu belirsiz ve anlaşılması güç yapay bir ifade türü kullanmaya itilmiş olmalarıdır. Bunun sonucu olarak da, bugün yükseköğretimde sadece 'İngilizce Eğitimi' veya 'İngilizce'yle Eğitim' sorunu değil, ciddi boyutlarda bir 'dil sorunu' yaşanıyor. Dil olmayınca düşünme de olamaz. Bu durum Türk ulusuna ve yetişmekte olan genç kuşağa yapılabilecek en büyük kötülüktür. Türk Yükseköğretiminin kalite düzeyini tehdit ettiğini acı bir gerçek olarak ifade edebiliriz.' Ülkemizin köklü üniversitelerinden olan İstanbul, İstanbul Teknik ve Ankara Üniversiteleri yabancı dille eğitim yaptıklarından ya da hocaları yabancı dille yayın yaptıklarından dolayı mı saygınlık kazanmışlardır? O halde yabancı dille eğitimden ne hedefleniyor?" - İSTANBUL