Hama katliamının görgü tanığı Aziz, şahit olduğu vahşeti 39 yıl geçse de unutamıyor

AHMET KARAAHMET/ETHEM EMRE ÖZCAN - Suriye'de Hafız Esed'in 1982'de Hama ilinde yaptığı katliamın tanıklarından Nacih Aziz, doğmamış bebeklerin ve çiftlik hayvanlarının dahi öldürüldüğü katliamı 39 yıl sonra hala unutamadığını söyledi.

Hama il merkezinde 2-28 Şubat 1982'de gerçekleşen katliamın görgü tanıklarından Aziz, katliamın 39. yılında şahit olduğu vahşeti AA muhabirine anlattı.

62 yaşındaki Aziz, hafızalarından silemediği katliamda, yakınlarından 20 kişiyi kaybettiğini söyledi.

Yaşlı adam, "Hama asil at besiciliğiyle ünlüdür. Rejim güçleri at ve koyun barınaklarına girip hayvanları da infaz etti. Katliamdan hayvanlar dahi kurtulamadı." diyerek yıllar önce yaşanan vahşetin boyutlarını gözler önüne serdi.

Rejime bağlı askerlerin kent merkezine girdikten sonra erkekleri bir araya toplayıp, silahlarla tarayarak katlettiğini belirten Aziz, "Rejim askerleri, katliamın ardından caddelerdeki cesetleri odun gibi kaldırıp bir yerde topluyordu. Hama merkezdeki Hadir bölgesinde eski Halep yolu üzerinde 4 büyük ceset yığını vardı. Sivil savunma merkezinin arkasında da en az 40 noktada ceset yığınları vardı." dedi.

Aziz, rejim askerlerinin toplu infazlarla şehri kana buladıklarını anlatarak "Askerler, Hama'da eski Halep yolu üzerinde o dönem yeni yapılan Zeyd bin Sabit Camisi'nde namaz kılan sivilleri toplu infaz ettikten sonra cesetlerini ateşe verdiler. Ayrıca zihinsel engelli 2 kadını tarayarak infaz etmelerini unutamıyorum." ifadelerini kullandı.

Rejim güçlerinin Hama'ya saldırmadan önce kenti günlerce abluka altında tuttuğunu belirten Aziz, bu sürede sakladıkları gıdalarla hayatta kalabildiklerini dile getirdi.

Anne karnındaki bebeklerin katledilmesi

Cesetlerin üzerine basarak kaçtıkları günleri anlatırken gözleri dolan Aziz, "Hamilelerin karnını açan askerler, doğmamış bebekleri terörist diyerek öldürüyordu. Öldürdükleri kadınların da kollarını keserek altınlarını çalıyordu." dedi.

Aziz, katliama imza atan rejim yetkililerinin yargılanmamasından duyduğu derin üzüntüyü dile getirdi.

"Kaçamayanlar infaz edildi"

Hamalı yaşlı adam, hafızasına kazınan o korku dolu günlerde katliamdan kurtulma hikayesini şöyle anlattı:

"Allah bizi korudu, evlerin arasına kaçarak kurtuldum. Katliamın 12 ve 13. gününde rejime bağlı istihbarat ve askeri birimler, sivillerin evlerinde aramalar yapıyordu. O sırada kaçan kaçtı, yakalananlar da infaz edildi. Hama'daki katliamdan kaçan sivilleri çevredeki köylüler korudu. Nereye baksan cesetlerle doluydu. Nitekim havanın soğuk olması Allah'ın bir hikmetiydi. Soğuk hava insanları olası bir salgından korudu."

1982 Hama katliamı

Dönemin Suriye lideri Hafız Esed'in kardeşi Rıfat Esed komutanlığındaki özel kuvvetler, 2 Şubat 1982'de ülkenin orta kesimindeki Hama ilindeki Müslüman Kardeşler Teşkilatı'nın rejime karşı başlattığı ayaklanmayı bastırmak için şehri kuşatarak önce havadan bombardıman yapmış, daha sonra topçu atışları ve toplu idamlarla 27 günde on binlerce kişiyi katletmişti.

Suriye İnsan Hakları Ağının (SNHR) raporuna göre, Hama il merkezinde 2-28 Şubat 1982'de gerçekleşen katliamda en az 30 bin sivil can verirken alıkonan en az 17 bin sivilden haber alınamadı.

Humus'daki Tedmur (Palmira) Hapishanesine götürüldükleri düşünülen ve daha sonra haber alınmayan kişilerin aileleri, yakınlarının katledildiğini düşünüyor.

SNHR'nin raporuna göre, rejim güçlerinin havadan ve karadan düzenlediği saldırılar ve bombalamalarda El-Asida, Es Sehhane, El-Kilayniyye, Ez Zenbak, El-Hayriyya ve El Başuriyye gibi semtler yoğun olarak hedef alınırken kent merkezinin yaklaşık üçte biri yerle bir oldu.

Katliamda 88 cami, 3 kilise ve çok sayıda tarihi eser de tahrip edildi.