Haftanın Tarihine Bakış

9 Eylül Panayırı, İzmir Enternasyonal Fuarı adını aldı. Dünyanın en köklü uluslararası genel ticaret fuarlarından İzmir Enternasyonal Fuarı'nın doğuşu 1923'te toplanan İktisat Kongresi'ne kadar uzanıyor.

İzmir Enternasyonal Fuarı, her yılın Eylül ayında İzmir'in kurtuluş günü olan 9 Eylül'ü içine alacak 10 günlük bir zaman dilimi içinde düzenleniyor.

İzmir Enternasyonal Fuarı, her yıl 60'a yakın ülkeyi, 1000'i aşkın firmayı, yerli yabancı 1,5 milyona yakın ziyaretçiyi ağırlıyor.

İzmir Enternasyonal Fuarı'nın doğuşu, 17 Şubat 1923'te Atatürk'ün talimatı ile İzmir'de toplanan İktisat Kongresi'nde açılan sergiye kadar uzanıyor. İktisat Kongresi Sergisi'nden alınan ilham ile dört yıl sonra 4 Eylül 1927'de Mithat Paşa Sanat Mektebi'nde Dokuz Eylül Sergisi açıldı. Bir yıl sonra yine aynı mekanda açılan İkinci Dokuz Eylül Sergisi ise bir öncekine göre gerek katılımcı gerekse ziyaretçi açısından daha başarılı geçti.

1929'daki dünya buhranının Türkiye'deki etkileri 1930-1932 yılları arasında ciddi bir iktisadi krize dönüştü ve bu yıllarda Dokuz Eylül Sergileri açılamadı. 1934 ve 1935 yıllarında ise Dokuz Eylül Panayırı uluslararası bir mahiyet kazanarak, "Arsıulusal İzmir Panayırı" adı ile açıldı.

1936 yılındaki panayırın, yangın alanında oluşturulması düşünülen Kültürpark'ta açılmasına karar verildi. 20 Ağustos 1937'de fuar "İzmir Enternasyonal Fuarı" adını alarak, dönemin Ekonomi Bakanı Celal Bayar tarafından açıldı. İkinci Dünya Savaşı'nın sürmesi nedeniyle 1942 yılında hükümet kararıyla açılamayan fuar, 1948 yılında Uluslararası Fuarlar Birliği'ne (UFI) üye oldu. Fuar, 1950'li yıllardan itibaren kesintisiz bir şekilde açılmaya devam ediyor.

-Belli başlı öteki olaylar

18 Ağustos

1227- Moğol hükümdarı Cengiz Han öldü.

1850- Honore de Balzac, Paris'te yaşama veda etti.

1909- İngiltere'de seçme ve seçilme hakkı isteyen kadınlar, başbakanın trenini taşladı.

1934- İkinci Dil Kurultayı başladı.

1952- İzmir, NATO'nun güneydoğu karargah merkezi oldu.

1961- Türkiye'de ilk kez bir banka soyuldu. Bankayı soyan Necdet Elmas 30 Ağustos'ta Darıca'da yakalandı.

1964- Güney Afrika'nın "apartheid" (etnik arındırma) yüzünden olimpiyatlara katılması yasaklandı. (1992 Barcelona Olimpiyatları'na kadar katılamadı.)

1974- Kıbrıs'ta ateşkes ancak 6 saat sürdü. Rumların ateş etmesine Türk birlikleri karşılık verdi.

1995- "Bosna İçin İnsanlık Girişimi" adı altında toplanan Türk aydınları Bosna'ya gitti.

2008- Pakistan'da 1999'da kansız bir darbeyle Navaz Şerif'i deviren ve o yıldan bu yana iktidarda olan Devlet Başkanı Pervez Müşerref istifa etti.

2009- Yazar Nezihe Meriç yaşamını yitirdi.

2011- Milli Güvenlik Kurulu toplantısında şimdiye kadar sivil üyelerin masanın bir tarafında, asker üyelerin bir tarafında yer aldığı oturma düzeninde değişikliğe gidilerek, üyeler protokol sırasına göre karışık şekilde toplantı masasında yerlerini aldı.

2013-Bilim adamları, Dünya'dan yaklaşık 60 milyon ışık yılı uzaklığındaki bir galakside 6 milyon derece sıcaklıkta bir gaz bulutu keşfetti.

19 Ağustos

1829- Profesör Parrot ile beraberindeki grup, Ağrı Dağı'nın zirvesine ilk kez tırmanmayı başardı.

1915- Mustafa Kemal, 16. Kolordu Komutanı oldu. (Aynı zamanda Anafartalar Grubu Komutanı)

1915- Tevfik Fikret 48 yaşında Rumelihisarı'ndaki evi "Aşiyan"da yaşama gözlerini yumdu.

1920- Süleyman Necati Güneri, "Matbuat ve İstihbarat Müdüriyeti Umumiyesi"ne genel müdür oldu.

1922- Bir Türk birliği, taarruzun yönü konusunda yanıltmak amacıyla Yunanlılara Ortanca'da taarruz düzenledi.

1927- Ortodoks kilisesi Sovyet yönetimini tanıdı.

1934- Hitler, meclisin kararıyla "Führer" ilan edildi.

1936- İspanyol yazar Frederico Garcia Lorca, Granada'da milliyetçiler tarafından kurşuna dizildi.

1939- İstanbul'da pasif savunma tatbikatı yapıldı.

1945- Tevfik Fikret'in "Aşiyan" (Kuş Yuvası) adını verdiği evi, müze olarak düzenlendi ve şairin 30. ölüm yıl dönümünde ziyarete açıldı. "Edebiyatı Cedide", "Hamit" ve "Fikret" salonları da 1946'da düzenlenerek müzeye eklendi.

1946- Çin'de iç savaş başladı.

1951- Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral İzzettin Çalışlar öldü.

1966- Varto'da 6.9 büyüklüğündeki depremde 2 bin 394 kişi öldü.

1974- Rumlar, Kıbrıs'taki ABD elçisi Roger Davies'i öldürdü.

1978- Kariye Müzesi soyuldu.

2002- Eski Türk-İş Genel Başkanı ve Senatör Halil Tunç 74 yaşında Ankara'da öldü.

2005- "Aşık Beyani" olarak tanınan halk ozanı H. İbrahim Güleç, Malatya'nın Darende ilçesinde, kullandığı traktörle köyüne giderken geçirdiği kaza sonucu yaşamını yitirdi.

2005- Foto Muhabirleri Derneği Kurucu ve Onursal Başkanı, emekli Gazeteci Rafet Hüner 66 yaşında Antalya'da vefat etti.

2008- Cumhurbaşkanı Gül, kapatılan Refah Partisi'nin son Genel Başkanı Necmettin Erbakan'ın kalan hapis cezasını "sürekli hastalık" nedeniyle kaldırdı. Erbakan'ın, 26 Mayıs 2008'de Altınoluk'taki konutunda infaz edilmeye başlanan hapis cezası 23 Eylül 2010'da sona erecekti.

2008- Futbol Federasyonu Başkanlığı'na başkan vekili Mahmut Özgener seçildi.

2010- Irak'taki son Amerikan muharip birliği ülkeden ayrılmaya başladı ve ay sonunda tamamlandı.

2012- Sudan'ın Güney Kordofan eyaletine resmi bir heyeti taşıyan yolcu uçağında iniş sırasında patlama meydana geldi, bir bakanın da bulunduğu 31 kişi öldü.

2102- Ünlü İngiliz yönetmen Tony Scott intihar etti. "Top Gun" ve "Days of Thunder" (Yıldırım Günleri) filmlerinin yönetmenliğini yapan 68 yaşındaki Tony Scott, California'da bir köprüden atlayarak yaşamına son verdi.

2013- Filipinler'in orta kesimlerindeki Cebu açıklarında bir feribotun kargo gemisiyle çarpışması sonucu meydana gelen kazada 50 kişi hayatını kaybetti.

2013- Mısır'ın devrik Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek, yargılandığı "Cumhurbaşkanlığı saraylarındaki yolsuzluk" davasından beraat etti. Mübarek'in yargılandığı başka bir dava nedeniyle tutukluluğunun devam edeceği belirtildi.

20 Ağustos

1462- Cebelitarık, İspanyollar tarafından zapt edildi.

1516- Gaziantep, Yavuz Sultan Selim komutasındaki Osmanlı ordusunca fethedildi.

1922- Türkiye Sosyalist İşçi Fırkası kuruldu.

1937- 9 Eylül Panayırı, İzmir Enternasyonal Fuarı adını aldı.

1940- Sovyet Devrimi liderlerinden Leon Troçki Meksika'da öldürüldü.

1952- Napoli'de yapılan Avrupa Güzellik yarışmasında Türk güzeli Günseli Başar birinci oldu.

1968- Çekoslovakya, Sovyetler Birliği ve Varşova Paktı ülkelerince işgal edildi. Aleksandr Dubçek ve öteki liberalleşme yanlısı komünist liderler tutuklandı. Sovyet tankları, Prag sokaklarında halkın direnişiyle karşılaştı.

1974- Magosa'ya 15 kilometre uzaklıktaki Türklere ait Atlılar köyünde Rumlar tarafından yapılan katliam ortaya çıkarıldı. Bir çukura gömülmüş 57 Türk'ün cesedi bulundu.

1979- Şair Ömer Faruk Toprak 59 yaşında öldü.

1988- Irak-İran Savaşı ateşkesle sona erdi.

1990- Türk hafif müziği sanatçısı Ayla Dikmen öldü.

1991- Cumhuriyet gazetesi sahibi ve başyazarı Nadir Nadi 83 yaşında öldü.

1991- Estonya tam bağımsızlık ilan etti.

1998- Maliye Bakanlığı, kapatılan RP'nin mal varlığıyla ilgili incelemeleri sırasında, 1,2 trilyon lira nakit açığı buldu. Kapatılan RP'nin Genel Başkanı Necmettin Erbakan ve 78 kişi hakkında açılan dava sonucunda, 6 Mart 2002'de Erbakan "evrakta sahtekarlık" suçundan 2 yıl 4 ay hapisle cezalandırıldı.

2006- Tiyatro ve sinema sanatçısı Tuncer Necmioğlu, İstanbul'da vefat etti.

2012- Ramazan Bayramı'nın ikinci gününde Gaziantep'teki Karşıyaka Polis Merkezi yakınında terör örgütü üyeleri tarafından zaman ayarlı bomba yüklü araç patlatıldı. Olayda 3'ü çocuk 10 kişi öldü, 65 kişi yaralandı. "Firaz" kod adlı "Murat Filiz" isimli teröristin patlamayı gerçekleştiren kişi olduğu tespit edildi.

2012- Irak'ın El-Hurra televizyonu adına görev yapan Türk kameraman Cüneyt Ünal, Suriye'de kaçırıldı. Ünal'ın görüntüsü, Suriye'nin resmi televizyon kanalı El-Ahbariye'de yayımlandı.

2012- Birleşmiş Milletler'in Suriye'deki gözlemci heyetinin misyonu resmen sona erdi.

2013-Bosna Hersek Devlet Mahkemesi, Bosna savaşı sırasında eski özel Sırp polis teşkilatında görev yapan ve Srebrenitsa soykırımına karışan Duşko Yeviç hakkında 32 yıl, Mendelyev Curiç hakkında ise 28 yıl hapis cezasına hükmetti.

21 Ağustos

1651- İstanbul halkı ve esnafı Yeniçeri ağalarına isyan etti; bütün çarşılar kapandı.

1911- Leonardo da Vinci'nin "Mona Lisa" adlı ünlü tablosu Louvre Müzesi'nden çalındı. Tablo, iki yıl sonra Floransa'da bulundu.

1944- Son Osmanlı Halifesi Abdülmecid, Paris'te öldü.

1959- İstanbul'da yeniden düzenlenen "Askeri Müze" halka açıldı.

1960- Çanakkale Anıtı törenle açıldı.

1991- Sovyetler Birliği'nde darbeyle görevinden alınan Mihail Gorbaçov, iki gün aradan sonra görevinin başında olduğunu açıkladı.

1992- Heykeltıraş Zühdü Müridoğlu 86 yaşında öldü.

2011- Türkiye, Ankara'da düzenlenen Dünya Yıldız Kızlar Voleybol Şampiyonası finalinde Çin'i 3-0 yenerek şampiyon oldu.

2012- Somali'de 21 yıl sonra ilk meclis oluşturuldu.

2012- Türkiye abone başı 299 dakika ortalama aylık mobil telefonla konuşma süresiyle Avrupa'da ilk sıraya yükseldi.

2013- Suriye'de kimyasal saldırı: Suriye Genel Devrim Konseyi (SRGC), Esed güçlerinin Şam'ın Doğu Guta Banliyösü'ne düzenlediği saldırıda 635 kişinin öldüğünü, yüzlerce kişinin yaralandığını bildirdi. Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu (SMDK) ise ölü sayısını 1100 kişi olarak açıkladı.

2013- Wikileaks'in internet sitesinde yayımlanan ABD ordusuna ait gizli bilgileri sızdırmak suçlamasıyla askeri mahkemede yargılanan er Bradley Manning, 35 yıla mahkum edildi.

22 Ağustos

1703- Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş dönemi padişahlarından II. Mustafa tahttan indirildi.

1862- Fransız besteci Claud Achille Debussy doğdu.

1910- Japonya, işgal ettiği Kore'yi topraklarına kattı.

1935- Türk Tarihi Tetkik Cemiyetince ilk arkeoloji kazısı Çorum Alacahöyük'te başlatıldı.

1946- Sovyet Rusya'nın Boğazlar'ın savunmasına katılma isteğini Türkiye reddetti.

1965- Sadun Boro, eşi Odo ve kızı Deniz, "Kısmet" teknesiyle İstanbul Limanı'ndan 2 yıl 10 gün sürecek dünya turu başlattı.

1972- Ozan ve Gazeteci Orhan Seyfi Orhon 82 yaşında öldü.

1974- Kıbrıs'ta Rumların eline geçen 13 Türk gazeteciden 11'i serbest bırakıldı. Adem Yavuz ve Ergin Konuksever'in hastanede olduğu açıklandı. Ancak yaralı olan Adem Yavuz, Adana'da Tıp Fakültesi Numune Hastanesinde 26 Ağustosta öldü.

1985- Şair Turgut Uyar 58 yaşında öldü.

1986- Üçüncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar, 80 yılı siyasi mücadeleyle geçen yaşamına, İstanbul'da 103 yaşında veda etti.

1993- Celal Bayar için doğum yeri olan Umurbey beldesinde yaptırılan anıt mezarı, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel açtı.

2000- Azerbaycan'ın eski Cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey, tedavi gördüğü Ankara'da öldü.

2012- Rusya'nın Dünya Ticaret Örgütü üyeliği resmen başladı

2013- Türkiye'nin 6. yüz nakli gerçekleştirildi. Antalya'da beyin ölümü gerçekleşen Muhittin Turan'ın yüzü 8 saat süren operasyonla alınarak Prof. Dr. Ömer Özkan başkanlığındaki ekip tarafından 54 yaşındaki Salih Üslün'e nakledildi.

2013- ABD'nin iki müttefiki Japonya ve Güney Kore, ilk kez birlikte hava tatbikatına katıldı.

23 Ağustos

634- Dört halifeden ilki Hz. Ebubekir öldü.

1514- Yavuz Sultan Selim (I. Selim) komutasındaki Osmanlı ordusu, Çaldıran'da Şah İsmail'in ordusunu yendi.

1703- Sultan II. Mustafa'nın yerine kardeşi Şehzade Ahmet (III. Ahmet) tahta çıkarıldı.

1921- Yunan ordusu taarruza geçti ve Sakarya Meydan Savaşı başladı.

1923- Lozan Barış Antlaşması, Büyük Millet Meclisinde onaylandı.

1925- Mustafa Kemal, elinde bir "Panama şapkayla" çıktığı Kastamonu gezisi sırasında "Şapka ve Kıyafet Devrimi"ni başlattı.

1926- Aktör Rudolph Valentino öldü.

1933- Açlık grevi yapan Mahatma Gandhi 40 kiloya düştü.

1939- Tekirdağ şarap fabrikası hizmete girdi.

1955- İngiltere'ye Kıbrıs için ilk nota verildi.

1988- Şanlıurfa Havaalanı hizmete açıldı.

2002- Türk sinemasının emektarlarından Sami Hazinses 77 yaşında Haydarpaşa Numune Hastanesinde öldü.

2009- Yönetmen, yapımcı ve senarist Yücel Çakmaklı hayatını kaybetti.

2011- Ankara-Konya hızlı tren hattı törenle açıldı.

2011- Futbol Federasyonu, Spor Toto Süper Lig'de 2011-2012 futbol sezonunda play-off sisteminin uygulanmasına karar verdi. Federasyon, bir gün sonraki açıklamayla (şike davasından dolayı) Fenerbahçe Futbol Takımı'nın 2011-2012 sezonunda Avrupa Şampiyonlar Ligi'ne katılamayacağına, yerine Trabzonspor'un dahil edilmesine karar verildiğini duyurdu.

2012- Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, hastaneye yattı. Türk Konseyi 2. Zirvesi'ne katılmak üzere gittiği Kırgızistan ziyaretini kulağındaki rahatsızlığın nüksetmesi nedeniyle erken keserek Türkiye'ye dönen Gül, Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde tedaviye alındı.

2012- İnsan Hakları İzleme örgütü (Human Rights Watch), Bangladeş'in Rohingya Müslümanlarına yönelik insani yardımlara getirdiği "acımasızca" kısıtlamaları kınadı.

2013- BM, Suriye'den kaçan çocuk sığınmacı sayısının bir milyonu geçtiğini ve bunun çatışmanın derinleştiğinin önemli bir göstergesi olduğunu bildirdi.

24 Ağustos

MS 79- Pompei, Vezüv yanardağının lavları altında kaldı; 20 bin kişi öldü.

1516- Yavuz Sultan Selim (I. Selim), Mercidabık'ta Memlükleri yendi.

1572- Paris'te, St. Barthelemy Günü'nde IX. Charles, Protestanları hedef alan katliamın emrini verdi. Tarihçilerin tahminlerine göre yaklaşık 50 bin Protestan'ın öldüğü olay, tarihe "St. Barthelemy Katliamı" olarak geçti.

1851- Osmanlı Hükümeti, Palmer ve Goloschimid şirketleriyle sözleşme imzalayarak borç para aldı.

1899- Arjantinli şair ve yazar Jose Luis Borges doğdu.

1936- Üçüncü Dil Kurultayı başladı.

1949- NATO Antlaşması yürürlüğe girdi.

1954- ABD Başkanı Eisenhower, Komünist Parti'yi yasa dışı ilan etti.

1958- Bursa yangınında, tarihi Kapalıçarşı dahil 2 bin ev ve dükkan yandı.

1968- Fransa, Pasifik'teki hidrojen bombası deneyinin ardından "Nükleer Kulüp"ün beşinci üyesi oldu.

1969- Metin Oktay'ın jübile maçında Fenerbahçe ile Galatasaray 1-1 berabere kaldı.

1991- Sovyetler Birliği'nde Devlet Başkanı Mihail Gorbaçov, Komünist Parti'nin feshedilmesini istedi ve parti genel sekreterliğinden istifa etti. Aynı gün, Estonya, Letonya ve Ukrayna bağımsızlığını ilan etti. Sovyetler Birliği'nin dağılma süreci başladı.

2004- Bir hastanede akciğer zarında kalınlaşma nedeniyle geçirdiği biyopsi sonrasında kaptığı enfeksiyondan ötürü İbni Sina Hastanesine kaldırılan eski bakanlardan Veysel Atasoy öldü.

2007- Kainatın doğumuna ilişkin fizik kuramı olan "sonsuz çekim gücü noktadan Büyük Patlama" fikrini geliştiren fizikçilerden Amerikalı Ralph Alpher 86 yaşında öldü.

2008- Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te Itek Air'e ait Boeing 737 tipi yolcu uçağı kalkıştan bir süre sonra teknik arıza nedeniyle düştü, 65 kişi öldü.

2010- Tiyatro ve sinema sanatçısı Osman Nuri Ergün, 82 yaşında vefat etti.

2012-Yargıtay, "molotofkokteyli silahtır" kararını onadı.

2012- ABD Anti-Doping Ajansı (USADA), doping yaptığı gerekçesiyle Lance Armstrong'un 7 Fransız Bisiklet Turu şampiyonluğunu elinden aldı ve sporcuyu ömür boyu pistlerden men etti. - Ankara