KSO Meclisi'ne TEPAV Kurucu Direktörü Güven Sak konuk oldu

Kocaeli Sanayi Odası (KSO) Ekim ayı Meclis Toplantısı, Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul'un başkanlığında, KSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu ve Meclis Üyeleri'nin katılımıyla Zoom üzerinden online olarak gerçekleştirildi. Meclise konuk konuşmacı olarak Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Kurucu Direktörü Sn. Güven Sak katıldı. Sak, Paris İklim Anlaşması'nın onaylanması sonrası Türkiye'nin yapması gerekenlere ve AB Yeşil Mutabakatı'na uyum sürecine dair bir sunum gerçekleştirdi.

EKONOMİK DEĞERLENDİRME

Toplantıyı konuk konuşmacı TEPAV Kurucu Direktörü Güven Sak'ı ve meclis üyelerini selamlayarak açan KSO Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul, daha sonra konuşmasını yapmak üzere sözü KSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu'na bıraktı. Zeytinoğlu sözlerine, bir dönem daha Eurochambers Başkan Vekilliği görevine devam edecek olan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'nu kutlayarak başladı. Daha sonra ekonomik değerlendirmelerine geçen Zeytinoğlu, eylül ayı ihracat rakamlarını paylaştı, "Eylül ayında 20 milyar 783 milyon dolarlık ihracat oranıyla tarihi rekor kırdık. Ağustos ayında bu rakam 18 milyar 916 milyondu, ağustosa göre yüzde 9,8'lik bir artış oldu" dedi.

21-22 MİLYAR DOLARLIK İHRACAT BEKLENTİSİ

Zeytinoğlu konuşmasını şöyle devam ettirdi: "Yılın son dört ayından en az ikisinde rekor seviyede ihracat bekliyorduk. Nitekim eylülde tüm zamanların en yüksek seviyesini gerçekleştirdik. Halen çip, konteyner ve gemi hatlarındaki sorunlara rağmen rekorlarla devam ediyoruz.Rekabetçi kurun ihracata etkilerini görüyoruz. Önümüzdeki aylarda 21-22 milyar dolar seviyelerini görebiliriz diye düşünüyoruz.Son tarihi rekorla yıllık ihracatımız da eylül itibariyle 212 milyar 220 milyon dolara yükseldi. Sayın Ticaret Bakanımız ülkemizin dünya ihracatından aldığı payın yüzde 1'in üzerine çıktığını açıkladı. Bu cumhuriyet tarihinde ilk. Bu oran; 1980'de yüzde 0,14,2000'de yüzde 0,43 idi. Yine, Sayın Bakanımız 15 Ekim tarihinde günde 1,5 milyar dolar ihracat yaptığımızı duyurdu.

İHRACAT RAKAMLARI

Miktar bazında baktığımız ihracatımız eylül ayında yüzde 23,7'lik artışla 17,5 milyon ton olarak gerçekleşti. 2020 Eylül'de bu oran 14,1 milyon ton idi. Ocak-eylül arasındaki dönemde toplamda 131,7 milyon ton ihracat yaptık." İthalata ilişkinde konuşan Zeytinoğlu, "İthalatımız eylül ayında yüzde 12. 1'lik artışla 23 milyar 386 milyon dolar olarak gerçekleşti. Alt kalemlere baktığımızda; yatırım mallarında yüzde 0,24'lük, hammaddede yüzde 16,88'lik bir artış olurken, tüketim malları ithalatında yüzde 4,73'lük bir azalma gerçekleşti" dedi. Zeytinoğlu, dış ticaret açığının eylül ayında yüzde 46,4'lük bir gerilemeyle 2 milyar 602 milyon dolar olarak gerçekleştiğini, ihracatın ithalatı karşılama oranı n ise 88,9'a yükseldiğini vurguladı.

İHRACATÇIYA KREDİYE ERİŞİM İMKANI

Sözlerini sürdüren Zeytinoğlu, "Firmaların ihracat kapasitesinin ve uluslararası pazardaki rekabet gücünün artırılması gerekirken, buna yönelik en önemli enstrümanlardan birisi ihracatçı firmaların finansmana erişiminin kolaylaştırılmasıdır. Bu kapsamda, Ticaret Bakanlığı'nın koordinesinde, ihracatçıların finansmana erişim ve kredi kefalet sorunlarının çözümüne katkı sağlamak amacıyla14 Ekim'de 'İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi' kuruldu. Bu şirket aracılığıyla, teminat yetersizliği nedeniyle çeşitli kredi ve destek imkanlarından yeterince yararlanamayan ihracatçıların krediye erişimleri kefalet suretiyle sağlanacak. Bu sayede ihracatçılarımız, kredi almak için fabrikasını, arsasını bankaya ipotek vermek zorunda kalmayacak, teminat sorunu çözülmüş olacak. Şirket 10 milyon lira başlangıç sermayesi ile Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin yüzde 95, Eximbank'ın yüzde 5 ortaklığı ile kuruldu. İlerleyen dönemde 61 ihracatçı birliğinin de şirkete ortak olması yönünde kanun çalışmaları devam ediyor. İhracat yapan firmalara ilave yük getirmemesi kaydıyla bu destekleri memnuniyetle karşılıyoruz" diye konuştu.

KOCAELİ GÜMRÜKLERİNDEN İHRACAT ARTTI

Kocaeli dış ticaret verilerini paylaşan Zeytinoğlu, "Kocaeli Gümrüklerinden aldığımız verilere göre eylül ayında ilimizde üretim yapan firmaların ihracatlarının toplamı 3 milyar 455 milyon dolar oldu.2020 Eylül'de bu rakam 2 milyar 602 milyon dolar idi. Firmalarımız Kocaeli Gümrüklerinden1 milyar 755 milyon dolar, Kocaeli dışındaki gümrüklerden ise 1 milyar 700 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi. İthalatımız ise 7 milyar 678 milyon dolar oldu. 2020 Eylül'de bu rakam 4 milyar 43 milyon dolardı. YineKocaeli gümrüklerinden 3 milyar 938 milyon dolar, Kocaeli dışındaki gümrüklerden ise 3 milyar 740 milyon dolar ithalat gerçekleştirildi.

CARİ AÇIK GERİLEDİ

Ağustos ayında yıllık cari açığın 23 milyar 33 milyon dolara gerilediğini ve ağustos ayında 528 milyon dolar fazla verdiğini hatırlatan Zeytinoğlu, "Bu fazlada hizmet gelirlerinin artan katkısı ve dış ticaret açığındaki gerileme etkili. İhracat artışıyla, dış ticaret açığında gerçekleşen gerileme ve turizm gelirlerinin de geçen yılın üzerinde gerçekleşecek olmasından dolayı eylül ayında da yıllık cari açıktaki gerilemenin devam edeceğini bekliyoruz" dedi.

MALİYET BASKISI

Enflasyon verilerine ilişkin konuşan Zeytinoğlu, eylül ayında TÜFE'nin yüzde 19,58 olarak, ÜFE'nin ise yüzde 43,96 olarak gerçekleştiğini söyledi,"Yıllık ÜFE'de 1,5 puanlık bir gerileme oldu. Geçen yılın son çeyreğinde, özellikle de ekim ve kasım aylarında ÜFE'de yüksek artışlar yaşanmıştı. Dolayısıyla geçen yılki yüksek oranlar olumlu baz etkisi oluşturacak. Ancak döviz kurları ve enerji maliyetlerindeki artışlar üretim maliyetlerini yukarı çekebilecek etkenler.ÜFE'den oluşacak maliyet baskısının, tüketici fiyatlarına da yansımalarını görebiliriz" ifadelerini kullandı.

SANAYİ ÜRETİMİNDE ARTIŞ

Eylül ayı kapasite kullanım oranlarına ilişkin verileri paylaşan Zeytinoğlu, "Türkiyegenelinde yüzde 78,1'lik bir kapasite kullanımı oldu. Kocaeli'nin kapasite kullanım oranı ise yüzde 71,3 olarak gerçekleşti. Geçen yıla göre 1,7 puan, ağustos ayına göre 0,3 puan arttı. Sanayi üretimi de yıllık olarak yüzde 13,8, ağustos ayında ise yüzde 5,4lük bir artış sağladı. Bu artışları olumlu değerlendiriyoruz. Üretmediğimiz ürünlerin de üretilmeye başlanmasıyla, üretim artışlarının kalıcı olmasını temenni ediyoruz" şeklinde konuştu.

İŞGÜCÜ VERİLERİ VE BÜTÇE …

İş gücü verilene ilişkin değerlendirmesiyle devam eden Zeytinoğlu, "İşsizlik oranı ağustos ayında yüzde 12,1 olarak açıklandı. Geçen yılın aynı ayına göre 0,9 puan geriledi ancak temmuz ayı ile aynı seviyede. Toplam çalışan sayısına baktığımızda 2021 Ağustos 28 milyon 706 bin kişi, 2020 Ağustos26 milyon 841 bin kişi, 2019 Ağustos 28 milyon 529 bin kişi, 2018 Ağustos29 milyon 318 bin kişi. Çalışabilir nüfus 2018'den 2021 Ağustos'a 3 milyon arttı. İstihdam edilenler ise612 bin kişi azaldı. Atıl işgücü yüzde 22,0 oranında. Geçen yılın aynı ayına göre 3,2 puan, temmuz ayına göre 1,7 puan geriledi" dedi. Bütçenin eylül ayında 23,59 milyar TL açık verdiğinden bahseden Zeytinoğlu, "Denk bütçenin, faizlerin düşmesine ne kadar katkı vereceğini hepimiz biliyoruz" hatırlatmasında bulundu.

YENİ VERGİ KANUNUNU OLUMLU DEĞERLENDİRİYORUZ

TBMM'de kabul edilen Yeni Vergi Kanunu Teklifi hakkındaki görüşlerini de paylaşan Zeytinoğlu şunları kaydetti: "Uygulamada yaşanan sorunları çözmeyi amaçlayan maddeleri içeren Yeni Vergi Kanunu'nu olumlu değerlendiriyoruz. Bu kapsamda, Hazine ve Maliye Bakanı Sayın Lütfi Elvan'ın 20 Ağustos'ta ilimize ziyareti kapsamında, kendilerine aktardığımız taleplerimiz arasında yer alan 'geçici beyanname sayısının düşürülmesi' konusunun, yeni vergi kanunu teklifinde yer almasından dolayı memnuniyet duyduğumuzu belirtmek istiyorum. Böylece, dördüncü geçici vergi beyannamesi kaldırılmış oldu. Sayın Bakanımıza ve Bakanlık yetkililerimize teşekkürlerimi sunuyorum.

UYGULAMAYI KOLAYLAŞTIRICI DÜZENLEMELER

Teklifte ayrıca; uyumlu mükelleflerin yüzde 5 vergi indirimi uygulamasının şartlarına esneklik, dijital vergi dairesi, elektronik defter onayları, işyerinde inceleme zorunluluğunun kaldırılması, yeniden değerleme uygulaması, amortisman süreleri, maddi varlık yenileme fonu, yatırım harcamaları nedeniyle hak kazanılan yatırıma katkı tutarlarının mükellefe geri dönüşünün hızlandırılması gibi konularda uygulamayı kolaylaştırıcı düzenlemelere de yer verildi."

İDDİALI BİR ULUSAL STRATEJİ…

Zeytinoğlu sözlerine son verirken, AB ile ilişkilere, Yeşil Mutabakat'a ve Paris İklim Anlaşması'na değinerek şunları ifade etti: "AB ülkemizin en büyük ticaret partneri. Aslında AB ile olan bu ticari ilişkilerimiz sayesinde bugün, firmalarımız tüm dünya ile iş yapabiliyor. AB, ekonomisini döngüsel ekonomi ilkeleri çerçevesinde modernize ediyor ve dijitalleşme ve yeşil ekonomiyi 'ikiz hedef' olarak benimsiyor. Avrupa Yeşil Mutabakatı ile Paris İklim Anlaşması hedefleri doğrultusunda sera gazı salımlarını azaltmaya yönelik stratejisini gerçekleştirmeyi hedefliyor. Bu çerçevede ülkemizin de Paris İklim Anlaşmasını TBMM'de onaylaması ve 2053 için iklim nötr olma hedefini kabul etmesi çok ümit verici gelişmelerdir.Bu doğrultuda Türkiye'nin iklim hedeflerinin güncellenmesi ve Sera Gazı Salımlarının azaltımı için iddialı bir ulusal stratejinin kabul edilmesi büyük önem taşıyor.

DÖNÜŞÜM BASKISI OLUŞTURUYOR

Avrupa Yeşil Mutabakatı, Avrupa değer zincirleri içinde yer alan Türkiye'deki çeşitli sektörler için de bir dönüşüm baskısı oluşturuyor. AB'ye ihracat yapan ve Sınırda Karbon Düzenlemesi Mekanizmasının etkileri ile karşı karşıya olan sektörlerin dışında diğer sektörlerde de AB pazarının yeni yapılanması ve yeşil dönüşüme uyum sağlama ihtiyacı ortaya çıkıyor. TOBB, İKV ve TEPAV olarak bir platform oluşturma çalışmalarımız var. Güven Hocamız bugün bizlerle Yeşil Mutabakat kapsamında şu anki olası maliyetlerimizi paylaşacağı için o konulara hiç girmiyorum. Fakat bundan sonraki Meclis Toplantılarımızda da bu sıcak gündeme her ay değinmeye devam edeceğim." Zeytinoğlu daha sonra sözü TEPAV Kurucu Direktörü Güven Sak'a bıraktı.

GÜVEN SAK SUNUM YAPTI

Meclise davet edildiği için teşekkür ederek sözlerine başlayan Sak, 'Paris'ten sonra bize düşen nedir? Gelecekle karşılaştığınızda, onu tanıyabilecek misiniz?' başlıklı bir sunum gerçekleştirerek Paris İklim Anlaşması'nın onaylanması sonrası Türkiye'nin yapması gerekenlere ve AB Yeşil Mutabakatı'na uyum sürecine dair bir sunum gerçekleştirdi. Sak, "Herkese için yeni olan, alışmadığımız bir süreç içerisindeyiz. AB'de Aralık 2019'da Yeşil Mutabakat ortaya atıldı. O zaman iklim değişikliği ile alakası olduğunu biliyorduk ancak bugün önümüze çıkan anlamını bilmiyorduk. İklim değişikliği yeni bir konu değil, 50 yıllık bir konu" dedi.

EKONOMİK BİR DÖNÜŞÜM

Sak, konuşmasını şöyle devam ettirdi: "İklim değişikliği hadisesi bugün için değil 30 yıl sonrası için çok önemli hale gelecek. Dünyaya yeterince hasar verdik ve bahsedilen sürdürülemezlik 30 yıl sonrası için geçerli olacak. Paris İklim Anlaşması'nı Nisan 2016'da imzaladık ancak Ekim 2021'de onaylandı. 2053 net sıfır karbon hedefiyle artık kapsamlı düşünme vakti. Sermaye yoğun ekonomik bir dönüşüm olması gerekiyor. AB Yeşil Mutabakatı, sınırda karbon vergisi uygulamasıyla birlikte bizleri etkileyecek hale geldi. Yeşil Mutabakatı, belli sektörler ya da belli mallar için sınırda karbon vergisi uygulaması olarak görmemeliyiz. Arkasının geleceğini, yeni üretim biçimleri oluşturacağını bilmeliyiz. Önemli olan Türkiye ne yapmalı konusudur. Bu işin başlangıç noktası veri derlemektir. Her sektörde karbon emisyonlarının doğru şekilde ölçülmeye başlanması ve karbon emisyonlarının azatlımı için sistemler kurulması gerekiyor.

DAHA FAZLA YATIRIM YAPILMALI

Kamu tarafından bakacak olursak daha fazla yatırım demek bu. Özel sektör yani sanayi tarafından baktığımızda da ekonomide teknolojik yenilenme üzerine düşünürken bugüne kadar somut veriye dair bir hedef konulamıyordu. Artık karbon ve su ayak izini küçültmek,artık yönetimi hedefleri önümüzde duruyor. Atlantik'in iki tarafında başlayan yenilenme sürecinde Türkiye'nin reformlara ihtiyacı var. G7 ülkeleri Türkiye ihracatının yüzde 60'ı demek. Entegre olduğumuz piyasalarda bir değişiklik varsa bu konuyla yakından ilgilenmeliyiz. Türkiye bu sürecin yaratacağı teknolojik değişimin dışında kalmamalı. Türkiye'nin karbonsuzlaşması demek Avrupa'nın karbonsuzlaşması demektir."

SEKTÖR SEKTÖR , FİRMA FİRMA…

Türkiye'nin bu süreçte atması gereken adımlardan da bahseden Sak, "2030'a uyum için '2053 uyum programı' gerekebilir. Yalnızca enerji sektöründe yeşil ve dijital dönüşüm 12,5 milyar dolarlık bir yatırım demek. Bu da ancak yabancı yatırımcı ile mümkün. Türkiye doğrudan yabancı yatırımlarla AB değer zincirleri içindeki konumunu koruyabilir. Sektör sektör, firma firma intibak planı yapılmalı. Her sektör için yeni teknolojilere uyum kapsamında bir an önce Emisyon Ticaret Sistemi kurulmalı ve karbon fiyatlaması yapılmalı" dedi. Sak, Kocaeli için yaptığı durum tespitinde OSB'ler vasıtasıyla karbon ayak izi ölçümlerinin başlaması gerektiğine vurgu yaparak soruları yanıtladı.

KSO'DAN YEŞİL MUTABAKAT KOMİSYONU

Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul, KSO bünyesinde Yeşil Mutabakat Komisyonu kurulduğunu, komisyonun ilk toplantısını gerçekleştirdiğini ve üyelere yönelik bilgilendirme çalışmalarına başlayacaklarını aktardı. KSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu da AB'nin KOBİ'ler için ciddi bir fon ayırdığından bahsetti, TOBB ve İKV olarak bu fonların kullanılması noktasında üzerlerine düşeni yapacaklarını söyledi. Toplantı, soru-cevap kısmından sonra sona erdi.

FOTOĞRAF ALTI

AYHAN ZEYTİNOĞLU-KSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Zeytinoğlu, Yeşil Mutabakat kapsamında AB'nin KOBİ'ler için ciddi fonlar ayırdığından bahsetti.

HASAN TAHSİN TUĞRUL- KSO Meclis Başkanı Hasan Tahsin Tuğrul, KSO bünyesinde Yeşil Mutabakat Komisyonu kurulduğunu duyurdu.

GÜVEN SAK- TEPAV Kurucu Direktörü Güven Sak, Yeşil Mutabakat kapsamında yapılması gerekenlere ilişkin bir sunum gerçekleştirdi.

TOPLANTI-Meclis üyeleri, konuşmaları dikkatle dinledi.